Trong những ngày gần đây, việc VCS 2024 Mùa Xuân bị hoãn đã thu hút sự quan tâm và tranh luận của đông đảo game thủ LMHT (Liên Minh Huyền Thoại) Việt Nam. Trong số đó, có nhiều người hâm mộ nghi ngờ rằng Riot Games đã hoãn VCS để điều tra vấn đề dàn xếp tỉ số của các đội tuyển tại giải đấu này.
Hiện tại, đã có một số người hâm mộ chỉ ra rằng tỷ lệ các tình huống bán độ xuất hiện ngày nay cao hơn rất nhiều so với trước đây, ngay cả ở một số khu vực lân cận như LPL cũng không phải là ngoại lệ.
Vậy tại sao tỉ lệ bán độ trong làng Esports ngày càng tăng cao?
Trước hết, khi nói về cá nhân các tuyển thủ, để theo đuổi sự nghiệp thi đấu Esports, hầu hết các tuyển thủ chuyên nghiệp thường quyết định bỏ học. Ngay cả việc đạt điểm cao trong kỳ thi đại học như Yado cũng là điều hiếm gặp, chưa kể đến trường hợp tốt nghiệp đại học.
Do lý do này, hầu hết các game thủ thường bắt đầu tham gia vào làng Esports ở độ tuổi rất trẻ, cùng với việc rèn luyện và thi đấu không ngừng, nhiều game thủ thiếu kinh nghiệm sống, do đó việc rơi vào cám dỗ cá độ, bán độ trở nên nguy hiểm hơn.
Phần tiếp theo sẽ đề cập đến vấn đề tài chính, trước đây, mức lương thưởng của các tuyển thủ Esports tại Việt Nam rất thấp, thậm chí các tuyển thủ nổi tiếng như Optimus cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn trong việc theo đuổi đam mê của mình.
Hiện nay, Esports đang dần được công nhận là một ngành nghề và thu nhập của các tuyển thủ cũng tăng đáng kể so với trước đây. Theo thông tin từ Game4V, có một tuyển thủ X đã trải qua những khó khăn, phải giúp gia đình bán hàng ven đường để kiếm tiền chơi game. Tuy nhiên, khi trở thành tuyển thủ chuyên nghiệp, thu nhập cao (15-30 triệu mỗi tháng) đã khiến X dễ dàng rơi vào những cám dỗ.
Sau đó là vấn đề tổ chức, trong quá khứ tổ chức của VCS đã nỗ lực hết mình để đảm bảo giải đấu được tổ chức một cách chuyên nghiệp. Tuy nhiên, với việc LMHT và VCS trở lại dưới sự quản lý của Riot Games gần đây, công ty này đã thực hiện nhiều thay đổi để nâng cao chất lượng giải đấu và đưa ra các quy trình tương tự như các giải đấu quốc tế.
Do đó, với sự điều hành của Riot Games, giải đấu VCS sẽ được giám sát chặt chẽ hơn, đồng thời có khả năng phát hiện những tình huống đáng ngờ nhiều hơn so với trước đây.
Cũng có thể do mức lương không đáp ứng đủ nhu cầu. Như đã đề cập ở trên, việc các cầu thủ yêu cầu mức lương cao hơn so với quá khứ dễ dẫn đến việc một số người sống xa hoa và lãng phí. Khi mức lương không đủ để chi trả cho những nhu cầu xa xỉ của họ, một số cầu thủ chọn cách bán độ như một phương tiện "kiếm tiền nhanh".
Do áp lực về tương lai là lý do chính. Như đã đề cập ở trên, đa số các game thủ theo đuổi sự nghiệp thi đấu Esports không có bằng cấp, và không phải ai cũng có thể trở thành huấn luyện viên, streamer, YouTuber,... trong lĩnh vực Esports sau khi giải nghệ.
Do đó, một số người chơi bóng đá đã bán độ để "tiết kiệm tiền cho tuổi già" ngay trong thời gian họ còn thi đấu chuyên nghiệp.
Cuối cùng là vì không phải chịu trách nhiệm. Nhìn lại quá khứ, làng Esports LMHT đã từng xuất hiện không ít trường hợp bán độ trên toàn thế giới, đặc biệt như Trung Quốc thường xuyên phát hiện dàn xếp tỉ số suốt những năm vừa qua.
Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, hình phạt nghiêm khắc nhất được coi là cấm thi đấu vĩnh viễn khỏi các tựa game của Riot Games (hoặc các nhà phát hành khác). Do đó, việc không phải chịu trách nhiệm hình sự (như bị phạt tù) đã khiến nhiều game thủ tham gia bán độ mà không suy nghĩ nhiều đến tương lai của ngành Esports.
Quy trình dàn xếp tỉ số
Theo Game4V, quy trình bán độ sẽ tập trung vào 3 đối tượng bao gồm "nhà cái", người trung gian và tuyển thủ.
Trong quá trình đó, "nhà cái" sẽ tiếp cận người trung gian - thường là những người có mối quan hệ trong cộng đồng Esports và LMHT để đặt cược. Sau đó, người trung gian sẽ liên hệ với các tuyển thủ để thương lượng về giá cược. Khi đã thống nhất giá cược, tuyển thủ sẽ nhận tiền từ người trung gian và thực hiện việc dàn xếp tỉ số theo thỏa thuận của cả hai bên. Trong quá trình này, số tiền mà tuyển thủ nhận được có thể bị "hao mòn" nhanh chóng vì họ không biết rõ con số thực sự giữa "nhà cái" và người trung gian.
Theo một số nguồn tin tiết lộ, giá bán độ trong LMHT có thể dao động từ vài chục triệu đến cả trăm triệu VND cho mỗi trận đấu. Trong đó, việc dàn xếp tỉ số không chỉ dựa vào kết quả thắng thua mà còn phụ thuộc vào nhiều chỉ số khác như số Rồng Nguyên Tố, điểm hạ gục, lượng vàng, Cua Kì Cục,...
Có thông tin cho rằng đường giữa và khu rừng là hai vị trí mà các "nhà cái" và trung gian tiếp cận nhiều nhất, đặc biệt là vì chúng có khả năng ảnh hưởng lớn đến cả bản đồ và dễ dàng bị chi phối trong trận đấu. Ví dụ, Levi đã từng chia sẻ về việc anh bị thuyết phục tham gia bán độ trong quá khứ tại VCS.