Các nhà khoa học vừa xác nhận rằng sự thay đổi của các cấu trúc đáng sợ tại Thái Bình Dương đã là nguyên nhân gây ra vụ bùng nổ núi lửa Tonga năm 2022. Đây cũng là nguyên nhân gây ra cơn bão sét mạnh nhất được ghi nhận và sóng thần đạt đến chiều cao tương đương với một tòa nhà 30 tầng.
Sự xảy ra của vụ phun trào đã tác động khắp thế giới, gây đặt ra một thách thức cho các nhà khoa học trong việc tìm hiểu nguyên nhân và dự đoán các sự kiện tiếp theo.
Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Science Advances đã tiết lộ một góc nhìn mới.
Theo Live Science, nhóm tác giả đã ghi lại các biến đổi nhỏ về lực hấp dẫn tại vùng nước lân cận hai đảo Hunga Tonga và Hunga Ha'apai của quốc đảo Tonga trước và sau khi phun trào xảy ra.
"Tôi rất phấn khởi khi chúng tôi thực sự có thể khám phá được một hệ thống magma khá to lớn thông qua phương pháp như vậy", tác giả chính Helene Le Mevel từ Viện Khoa học Carnegie (Mỹ) bày tỏ.
Các chuyên gia đã phát hiện ba "thung lũng địa ngục", vốn là những hồ chứa nham thạch nóng chảy ngay dưới khu vực này.
Sau vụ phun trào Tonga, có tin đồn rằng hai khoang magma sâu, nằm ở độ sâu tương ứng lần lượt là 2 và 10 km, đã được cho là kết nối với nhau.
Nhìn nhận được rằng vụ phun trào ở Tonga đã làm thoát ra khoảng 30% nguồn chất lỏng nham thạch - tương đương 9 km3 - từ một nguồn chất nham thạch trung tầng, dẫn đến việc núi lửa sụp đổ và tạo thành một cái miệng mới có độ sâu 850 m.
Khi áp suất trong bể chứa trung tâm giảm, có thể xảy ra việc magma từ bể chứa thứ hai ở phía Bắc vỡ ra khỏi vỏ và đổ vào bể chứa trung tâm, tạo ra một kênh dẫn mới cho magma giữa hai khoang.
Có thể có magma xuất phát từ một nguồn chứa khí giàu nằm sâu hơn trong lớp vỏ Trái Đất dâng lên bên trong lõi nhờ một con đường đã được mở trước đó, tạo thêm sức mạnh cho vụ phun trào.
Theo nhóm nghiên cứu tính toán, tổng dung tích hai khoang chính - bể chứa magma thứ nhất và thứ hai - vẫn còn khoảng 26 km3 magma, đủ để lấp đầy 10 triệu bể bơi Olympic.
Các cá nhân này có khả năng tạo ra những cuộc phun trào trong tương lai, theo một cách hoàn toàn mới thông qua các kênh liên kết mới được tạo ra hoặc phát triển.
Tuy nhiên, nguyên nhân gây ra sự phun trào đột ngột của "khoang địa ngục" như đã đề cập ở trước vẫn là một điều bí ẩn.
Trước sự kiện năm 2022, vào năm 2015 đã xảy ra một vụ phun trào lớn, tạo ra một vùng đất hình nón nổi giữa hai hòn đảo Hunga Tonga và Hunga Ta'apai. Sự cố phun trào năm 2022 đã làm chia đôi hình dạng của vùng đất hình nón đó.
