Theo báo cáo Digital Việt Nam 2024 từ Datareportal, hiện có khoảng 78,44 triệu người dùng Internet tại Việt Nam, với tỷ lệ tiếp cận 79,1%. Đặc biệt, số lượng người sử dụng mạng xã hội đạt 72,2 triệu, chiếm 73,3% dân số cả nước. Thông tin này cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và mạng xã hội trong đời sống hàng ngày của người dân Việt Nam.

Theo số liệu mới nhất từ Cục Trẻ em thuộc Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, hiện có tới 89% trẻ em trong nước sử dụng Internet hàng ngày. Thời gian truy cập dao động từ 5 đến 7 tiếng. Thông tin này cho thấy sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và mức độ phổ biến của Internet trong đời sống trẻ em hiện đại.
Theo một khảo sát gần đây của Google, độ tuổi trung bình mà trẻ em Việt Nam sở hữu điện thoại di động là 9 tuổi, sớm hơn đáng kể so với mức 13 tuổi của trẻ em toàn cầu. Điều này cho thấy rằng, trẻ em Việt Nam tiếp cận công nghệ di động sớm hơn 4 năm so với các bạn đồng trang lứa trên thế giới.
Trong buổi phỏng vấn với The Mirror vào tháng 9/2024, tỷ phú Bill Gates đã chia sẻ quan điểm thú vị về độ tuổi thích hợp để trẻ em bắt đầu sử dụng smartphone. Ông nêu rõ những nguyên tắc mà mình áp dụng cho ba người con khi đề cập đến việc tiếp cận công nghệ. Thông tin này không chỉ gây sự chú ý mà còn đặt ra câu hỏi về sự an toàn và sự phát triển của trẻ trong môi trường số hiện đại. Các bậc phụ huynh có thể nhận thấy rằng việc quản lý thời gian và cách thức tiếp cận công nghệ là điều quan trọng trong việc nuôi dạy thế hệ trẻ.
Không ai trong số họ được sở hữu điện thoại trước 14 tuổi. Bill Gates cho rằng độ tuổi lý tưởng để trẻ em bắt đầu sử dụng smartphone là sau 13. Lúc này, trẻ em đã phát triển đủ để tiếp cận thế giới ảo qua màn hình điện thoại.
Chắc hẳn không nhiều người biết rằng rất ít thiên tài tìm được thành công thông qua việc chơi game trên điện thoại hay máy tính. Trong một cuộc phỏng vấn vào năm 2017, Bill Gates đã chia sẻ rằng không ít ông chủ thường phải đối mặt với áp lực công việc, dẫn đến việc họ giao phó trách nhiệm chăm sóc gia đình cho vợ. Tuy nhiên, dù bận rộn đến đâu, ông vẫn luôn ưu tiên dành thời gian cho các con của mình.

Khi đến tuổi sở hữu điện thoại, con cái vẫn phải tuân thủ những quy tắc nghiêm ngặt. Chúng không được mang smartphone vào bàn ăn, đồng thời không được sử dụng để làm bài tập hay học tập. Đặc biệt, tuyệt đối cấm mang bất kỳ sản phẩm nào của Apple vào trong nhà. Bố mẹ giữ quyền hạn chế thời gian sử dụng thiết bị điện tử nhằm bảo đảm sự phát triển toàn diện cho con.
Trong khi Bill Gates và nhiều bậc phụ huynh khác xác định độ tuổi cụ thể cho con cái trong việc sử dụng smartphone, một số ý kiến cho rằng cần xem xét nhiều yếu tố khác bên cạnh tuổi tác. Điều này mở ra một cuộc thảo luận rộng rãi về ảnh hưởng của công nghệ đối với trẻ em, cũng như những giá trị và kỹ năng mà chúng cần được trang bị trong kỷ nguyên số.
CEO James P. Steyer từ Common Sense Media, một tổ chức phi lợi nhuận nổi tiếng trong lĩnh vực đánh giá nội dung gia đình, chia sẻ quan điểm sâu sắc về việc quản lý quyền truy cập của trẻ em đối với sản phẩm kỹ thuật số. Ông nhấn mạnh rằng không có một quy chuẩn chung nào phù hợp cho mọi trẻ em. Thay vào đó, độ tuổi chỉ là một yếu tố; điều quan trọng hơn là khả năng chịu trách nhiệm và mức độ trưởng thành của từng đứa trẻ. Quan điểm này khuyến khích các bậc phụ huynh xem xét từng trường hợp cá nhân để đưa ra quyết định phù hợp nhất.
Thiết bị điện tử đang ngày càng trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại. Tuy nhiên, việc tiếp xúc quá nhiều với các thiết bị này có thể gây ra những tác động tiêu cực đối với trẻ em. Một trong những vấn đề nghiêm trọng là ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất, khi mà trẻ em thường xuyên phải ngồi một chỗ, dẫn đến tình trạng béo phì và các vấn đề về xương khớp. Ngoài ra, việc sử dụng thiết bị điện tử nhiều giờ liền cũng gây hại cho thị lực. Trẻ em có thể gặp phải tình trạng mỏi mắt, khô mắt và thậm chí là cận thị. Không chỉ dừng lại ở đó, ảnh hưởng đến tâm lý cũng là một mối quan ngại lớn. Trẻ em dễ trở nên cô lập, thiếu hụt các kỹ năng xã hội và khó khăn trong việc tạo dựng mối quan hệ với bạn bè xung quanh. Vì vậy, việc quản lý thời gian sử dụng thiết bị điện tử một cách hợp lý là rất quan trọng. Cha mẹ cần tạo ra những hoạt động bổ ích và thú vị để trẻ em có thể tham gia, từ đó hạn chế sự phụ thuộc vào công nghệ và bảo vệ sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần cho các em.
Các chuyên gia cảnh báo rằng máy tính và điện thoại di động phát ra tia HEV, hay còn gọi là ánh sáng xanh, có thể gây hại nghiêm trọng đến sức khỏe mắt. Sử dụng các thiết bị này quá nhiều sẽ dẫn đến tình trạng nhức mỏi, khô và đau mắt ở trẻ em. Nếu tiếp xúc lâu dài với tia HEV, khả năng thị lực có thể suy giảm, thậm chí gia tăng nguy cơ mắc ung thư mắt. Hãy bảo vệ đôi mắt của bạn và những người xung quanh bằng cách hạn chế thời gian sử dụng thiết bị và áp dụng các biện pháp phòng ngừa thích hợp.
Nghiên cứu chỉ ra rằng bức xạ từ điện thoại di động có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thần kinh, gây ra cảm giác lo âu và hồi hộp. Việc sử dụng điện thoại quá mức không chỉ tạo ra sự cô đơn cho trẻ em mà còn tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến trầm cảm. Việc hạn chế thời gian tiếp xúc với thiết bị di động là cần thiết để bảo vệ sức khỏe tinh thần của trẻ.
Ngày nay, trẻ em thường xuyên tiếp xúc với các thiết bị điện tử, điều này có thể dẫn đến tình trạng mất ngủ và giấc ngủ không sâu. Nếu vấn đề này kéo dài, nó không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn tiềm ẩn rủi ro cho tâm lý và khả năng nhận thức của trẻ. Việc quản lý thời gian sử dụng thiết bị điện tử là cần thiết để đảm bảo giấc ngủ đầy đủ và chất lượng cho thế hệ trẻ.
Trẻ em dưới 2 tuổi, khi tiếp xúc thường xuyên với điện thoại và máy tính bảng, có thể gặp phải những vấn đề về phát triển ngôn ngữ. Việc này có thể dẫn đến việc trẻ chậm nói và hạn chế khả năng giao tiếp. Do đó, cha mẹ nên cân nhắc hạn chế thời gian sử dụng thiết bị điện tử nhằm tạo điều kiện cho trẻ phát triển ngôn ngữ một cách tự nhiên và phong phú hơn.

Khi trẻ ở độ tuổi lớn hơn, sự cuốn hút từ các trò chơi trên điện thoại và mạng xã hội ngày càng mạnh mẽ. Điều này dẫn đến việc các em thường xuyên dành thời gian cho những hoạt động này, khiến cho khả năng giao tiếp với cha mẹ, bạn bè và thầy cô trở nên hạn chế. Hơn nữa, việc sử dụng thiết bị điện tử kéo dài không chỉ làm giảm mức độ tập trung mà còn tiềm ẩn những rủi ro. Thông tin và hình ảnh bạo lực trên internet có thể gây tác động tiêu cực đến tâm lý trẻ, khiến các em trở nên thờ ơ hơn với vấn đề bạo lực trong cuộc sống thực.
Video và trò chơi trực tuyến đang dần trở thành một phần quen thuộc trong cuộc sống của trẻ em. Tuy nhiên, sự phụ thuộc vào những hoạt động này có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sự phát triển của các giác quan vận động và thị giác. Khi trẻ mải mê chìm đắm trong thế giới ảo, khả năng sáng tạo và trí tưởng tượng của các em có thể bị ảnh hưởng, làm giảm những kỹ năng tư duy độc lập. Việc giảm thời gian dành cho các trò chơi truyền thống và hoạt động ngoài trời có thể giúp trẻ tìm lại sự cân bằng và phát triển toàn diện hơn.
Nguy cơ tiềm ẩn từ các thiết bị điện tử không thể xem nhẹ. Thực tế cho thấy nhiều trẻ em cảm thấy bức bối và khó chịu khi bị cha mẹ kiểm soát thời gian sử dụng điện thoại hoặc máy tính bảng. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, trẻ em còn cần đến sự can thiệp tâm lý để giải quyết vấn đề này. Đây là một dấu hiệu báo động về ảnh hưởng của công nghệ đến sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ.