Tỷ phú Bill Gates, người sáng lập Microsoft, nổi tiếng với sự cuồng nhiệt trong công việc khi thường xuyên làm việc 16 giờ mỗi ngày. Trong suốt những năm đầu đời, ông hiếm khi chú trọng đến kỳ nghỉ hay ngày cuối tuần. Tuy nhiên, mới đây, ông đã gây bất ngờ khi ủng hộ ý tưởng giảm thời gian làm việc xuống còn 3 ngày mỗi tuần, mở ra một hướng đi mới cho sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống.
Trong một cuộc trò chuyện trên podcast “What Now?” với Trevor Noah vào tháng 11/2023, Bill Gates đã chia sẻ một quan điểm thú vị về tương lai lao động. Ông nhấn mạnh rằng nếu xã hội có thể chuyển sang làm việc chỉ ba ngày mỗi tuần thì điều đó hoàn toàn khả thi. Tuy nhiên, điều này chỉ diễn ra nếu công nghệ và máy móc có khả năng cung cấp đầy đủ lương thực và hàng hóa, giúp con người không phải chịu áp lực lao động quá mức. Quan điểm của Gates không chỉ mở ra một góc nhìn mới về cách thức làm việc mà còn phản ánh những thay đổi cần thiết trong sản xuất và công nghệ để đáp ứng nhu cầu tương lai.
Bill Gates đã xây dựng sự nghiệp của mình dựa trên sự cống hiến không ngừng và đam mê tối đa hóa năng suất. Hiện tại, ông hình dung một tương lai tươi sáng với trí tuệ nhân tạo và hệ thống tự động hóa sẽ đảm nhận những công việc quan trọng. Từ đó, con người sẽ có thêm thời gian rảnh rỗi để tập trung vào những đam mê và sáng tạo mới.
Bill Gates đã chia sẻ với Noah rằng cuộc sống không chỉ đơn thuần là làm việc. Ông nhấn mạnh rằng nếu chúng ta nhìn xa hơn, còn rất nhiều điều ý nghĩa khác để theo đuổi.
Bill Gates khẳng định rằng không cần phải sa thải nhân viên ồ ạt ngay lập tức. Ông nhấn mạnh rằng mặc dù thời gian làm việc có thể được rút ngắn, vẫn sẽ có nhiều công việc quan trọng và có ý nghĩa đang chờ đợi. Theo ông, nhu cầu về lao động cho những công việc có giá trị vẫn luôn hiện hữu.
Bill Gates nhấn mạnh rằng việc chuyển đổi sang mô hình tuần làm việc ngắn hơn không hề đơn giản và sẽ cần thời gian để thực hiện. Ông lưu ý rằng sự thay đổi công nghệ có thể gây ra tình trạng thất nghiệp. Tuy nhiên, ông cho rằng nếu quá trình này diễn ra từ từ, nó sẽ tạo ra những thay đổi mang tính cách mạng trong cách chúng ta làm việc.
Bill Gates không phải lần đầu đưa ra dự đoán về việc công nghệ sẽ làm giảm khối lượng công việc. Ông tin rằng trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ tạo ra một cuộc cách mạng trong năng suất. Theo ông, AI có thể hỗ trợ rất nhiều trong các lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe và thậm chí giúp tối ưu hóa vai trò của trợ lý cá nhân. Tuy nhiên, Gates cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc các chính phủ nên thiết lập quy định phù hợp. Điều này nhằm đảm bảo rằng lợi ích mà AI mang lại sẽ vượt trội hơn so với những rủi ro tiềm ẩn.
Bill Gates đã nêu rõ một thực tế không thể phủ nhận. CEO Microsoft, Satya Nadella, thông báo rằng hiện tại 30% mã lập trình của công ty được sản xuất bởi trí tuệ nhân tạo, và con số này đang có xu hướng tăng lên. Không chỉ trong lĩnh vực công nghệ lớn, mà cả các công ty vận tải tự hành như Aurora cũng đang tiên phong trong việc triển khai các giải pháp vận chuyển. Họ đã thành công trong việc vận hành một tuyến hàng hóa tự lái dài 1.200 dặm giữa Dallas và Houston mà không cần sự can thiệp của tài xế. Xu hướng này đang chứng tỏ tầm quan trọng ngày càng tăng của AI trong nhiều lĩnh vực.
Mặc dù nhiều sáng kiến AI mang lại hiệu quả cao, nhưng cũng đặt ra bức tranh không mấy sáng sủa về vấn đề việc làm. Một nghiên cứu từ Barclays cho thấy AI chưa tạo ra cuộc khủng hoảng thất nghiệp lớn nhưng lại ảnh hưởng đến mức lương trong một số lĩnh vực. Bill Gates nhấn mạnh rằng sự phát triển công nghệ cần được thực hiện với tốc độ hợp lý và phải có sự hỗ trợ từ chính phủ để người lao động có thể dễ dàng thích nghi với những thay đổi này.
Nhiều quốc gia đang thử nghiệm mô hình tuần làm việc ngắn hơn. Tại Iceland, kết quả cho thấy việc rút ngắn thời gian làm việc không chỉ nâng cao phúc lợi cho người lao động mà còn duy trì hoặc thậm chí tăng năng suất. Tương tự, Bỉ cũng đã thực hiện cải cách trong lĩnh vực lao động, cho phép nhân viên làm việc 4 ngày mỗi tuần. Thực tế này mở ra nhiều triển vọng tích cực cho môi trường làm việc hiện đại.
Thiên Di (Tổng hợp)
