Microsoft Research, một bộ phận chuyên đầu tư và phát triển của Microsoft, đang tiến hành thử nghiệm việc lưu trữ một lượng dữ liệu rất lớn trên các mảnh kính trong dự án đầy triển vọng mang tên "Dự án Silica". Nếu thành công, công nghệ này có thể được sử dụng để lưu trữ thông tin trong suốt 10.000 năm, tương đương với 100 thế kỷ, mà không hề bị giảm chất lượng hay mất đi.
Các nhà nghiên cứu của Microsoft sử dụng một phương pháp mới để lưu trữ dữ liệu trong kính, đó là sử dụng các pixel ba chiều được gọi là voxel. Khác với các phương pháp lưu trữ truyền thống như đĩa từ tính, công ty đã mô tả rằng tấm kính cỡ đĩa của Project Silica sẽ có khả năng lưu trữ dữ liệu trong hàng nghìn năm và mang đến khả năng lưu trữ bền vững cho thế giới.
Theo Microsoft, công nghệ lưu trữ từ tính phổ biến hiện nay có nhược điểm là tuổi thọ giới hạn, đòi hỏi chúng phải được sao chép thường xuyên để đảm bảo an toàn, tuy nhiên điều này cũng làm tăng mức tiêu thụ năng lượng và chi phí vận hành theo thời gian. Kỹ sư trưởng Ant Rowstron của dự án giải thích: “Một ổ đĩa cứng chỉ tồn tại được 5 năm. Nếu gan dạ, một cuốn băng có thể tồn tại được 10 năm”.
Theo Microsoft, khái niệm lưu trữ dữ liệu trên kính đã xuất hiện từ thế kỷ 19. Khi đó, người ta lưu trữ các hình ảnh âm bản riêng lẻ trên các tấm kính. Tuy nhiên, hiện nay, Microsoft đã nhận ra tiềm năng của việc sử dụng đĩa thủy tinh nhỏ để lưu trữ một lượng lớn dữ liệu, có thể lên tới vài terabyte: tương đương khoảng 1,75 triệu bài hát (tức là có thể nghe nhạc liên tục trong 13 năm) có thể chứa vừa trên một đĩa thủy tinh nhỏ. Mục tiêu của Dự án Silica là ghi dữ liệu trực tiếp lên kính và lưu trữ nó trên kệ cho đến khi cần thiết. Sau khi đã ghi, dữ liệu bên trong kính sẽ không thể thay đổi được.
Robot được thiết kế để giúp đỡ trong việc "định vị và tìm kiếm kính thu gọn thông tin khi cần thiết".
Microsoft mô tả quy trình này như sau: "Dữ liệu được lưu trữ vào kính thông qua một quy trình gồm 4 bước: dùng tia laser femto giây viết, sử dụng kính hiển vi điều khiển bởi máy tính để đọc, giải mã và sau cùng là lưu trữ vào thư viện. Thư viện là một hệ thống không sử dụng điện và nằm trong thiết bị lưu trữ. Nhưng rắc rối là các robot sạc không hoạt động trong phòng thí nghiệm và chỉ tỉnh dậy khi cần dữ liệu. Chúng leo lên kệ, lấy chiếc kính và sau đó trở về thiết bị đọc".
Ban đầu, quá trình ghi bằng laser không đạt hiệu quả, tuy nhiên sau nhiều năm nghiên cứu và cải tiến, nhóm nghiên cứu hiện tại đã có khả năng lưu trữ vài terabyte dữ liệu trên một tấm kính duy nhất có thể tồn tại trong vòng 10.000 năm. Để đánh giá tỷ lệ lưu trữ thực tế, mỗi tấm kính này có thể chứa khoảng 3.500 bộ phim, đủ để xem suốt hơn nửa năm liên tục, Microsoft tiếp tục.
Kích thước của chiếc đế ly này tương đương với kích thước của chiếc kính lưu trữ dữ liệu trong 10.000 năm.
Theo Microsoft, bộ lưu trữ bằng kính đang ở giai đoạn đầu phát triển và các chuyên gia tin rằng nó sẽ cần thêm 3 đến 4 giai đoạn phát triển trước khi có thể sử dụng thương mại. Một lợi thế rõ ràng của công nghệ này là tính bền bỉ, bền vững và tiết kiệm chi phí. Chi phí chính phát sinh trong giai đoạn đầu khi dữ liệu được nhúng vào tấm kính cường lực này, tuy nhiên, chi phí bảo trì liên tục sẽ ở mức tối thiểu sau khi lưu trữ đã được thực hiện.
Tập đoàn Elire đang hợp tác với nhóm Project Silica của Microsoft Research để áp dụng công nghệ này cho "Viện bảo tồn âm nhạc toàn cầu" ở Svalbard, Na Uy. Bằng cách sử dụng tấm kính được làm từ silica, công ty đặt mục tiêu tạo ra một kho lưu trữ bền vững không chỉ có thể chịu được các tác động từ điện và nhiệt độ khắc nghiệt mà còn thân thiện với môi trường. Đây sẽ là nơi cung cấp một kho lưu trữ toàn diện về di sản âm nhạc, bao gồm cả các vở opera cổ điển, các bản nhạc nổi tiếng hiện đại và các sáng tác địa phương.
