Vào ngày đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump, Elon Musk có mặt tại khu phức hợp Nhà Trắng. Tỷ phú nổi tiếng này nhanh chóng nhận được thông tin rằng Trump sắp tiến hành một cuộc họp báo quan trọng. Khi bật tivi, ông chứng kiến CEO OpenAI Sam Altman đứng cạnh Tổng thống. Cả hai cùng nhau tươi cười và bàn luận về một khoản đầu tư khổng lồ lên tới 500 tỷ USD dành cho cơ sở hạ tầng AI mang tên Stargate.
Theo nguồn tin từ WSJ, mặc dù Elon Musk luôn đứng về phía Donald Trump, ông vẫn không thể ngờ được diễn biến này. Ngay sau khi biết tin, Musk đã bùng nổ cơn giận dữ với các trợ lý của mình, khẳng định rằng những người ủng hộ dự án Stargate không đủ khả năng tài chính để phát triển một trung tâm trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, điều khiến Musk khó chịu nhất là sự thành công của Altman khi thiết lập được mối quan hệ với Trump thông qua một chuỗi các cuộc họp và điện đàm với Nhà Trắng mà Musk hoàn toàn không hay biết cho đến tận phút cuối.
Samuel Altman và Elon Musk đã cùng nhau thành lập OpenAI vào năm 2015. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa họ đã rạn nứt nghiêm trọng sau khi Musk rời khỏi tổ chức vào năm 2018. Nguyên nhân chính được cho là sự bất đồng ý kiến và những cuộc chiến giành quyền lực. Đặc biệt, căng thẳng gia tăng khi Musk ra mắt công ty xAI, nhằm cạnh tranh trực tiếp với OpenAI.
Mới đây, sự căng thẳng đã đạt đến mức cao mới khi Elon Musk chính thức nộp đơn xin mua lại bộ phận phi lợi nhuận của OpenAI với giá 97,4 tỷ USD. Diễn biến này không chỉ đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong mối quan hệ giữa Musk và OpenAI mà còn thu hút sự chú ý từ cả cộng đồng công nghệ lẫn các nhà đầu tư. Liệu đây có phải là một kế hoạch chiến lược hay chỉ là một chiêu trò tạo tiếng vang? Thời gian sẽ trả lời cho câu hỏi này.
Sau một thập kỷ hợp tác, giờ đây họ đang bước vào cuộc chiến giành quyền kiểm soát thứ đã gắn kết họ. Đây là cuộc đối đầu mang tính cá nhân và có mức cược cao nhất trong lịch sử, theo nhận định từ WSJ.
Từ tình bạn thân thiết
Elon Musk và Sam Altman có những xuất phát điểm hoàn toàn khác biệt. Musk lớn lên trong một môi trường không mấy thuận lợi, trong khi Altman lại là học trò xuất sắc, nhận được nhiều sự ủng hộ từ cha mẹ để theo đuổi ước mơ. Nếu Musk thường thể hiện sự thô lỗ thì Altman lại có phong cách mềm mỏng, dễ gây thiện cảm với mọi người xung quanh. Về mặt chuyên môn, Musk là một kỹ sư với sự chú ý tỉ mỉ tới từng chi tiết trong thiết kế, trong khi Altman là một trí thức say mê công nghệ với niềm đam mê đọc sách về triết học, khoa học và văn học. Hai cá tính này không chỉ phản ánh cách tiếp cận khác nhau đối với cuộc sống mà còn thể hiện rõ nét trong sự nghiệp của họ trong lĩnh vực công nghệ.
Nhưng cả hai đều có sở thích về quyền lực.
Altman, ở tuổi 39, nhìn nhận Musk, hiện 53 tuổi, như hình mẫu "siêu anh hùng Tony Stark" trong thế giới thực với hàng loạt đột phá công nghệ. Trước khi đảm nhận vị trí chủ tịch của Y Combinator, Altman đã có cơ hội gặp gỡ Musk. Ngoài ra, CEO OpenAI còn từng tham quan nhà máy tên lửa SpaceX, khẳng định sự kết nối thú vị giữa hai nhân vật nổi bật trong lĩnh vực công nghệ.
Vào đầu năm 2015, Elon Musk và Sam Altman thường xuyên gặp gỡ vào mỗi tối thứ Tư tại khu vực Bay. Tại những bữa tối này, họ cùng nhau thảo luận về viễn cảnh tương lai, những khả năng có thể xảy ra với thế giới và cách mà nhân loại cần chuẩn bị. Hai nhân vật nổi bật trong lĩnh vực công nghệ đã đi đến sự đồng thuận rằng trí tuệ nhân tạo sẽ ngày càng phát triển, vượt qua khả năng của con người và đến một thời điểm nhất định, nó có thể trở nên không thể kiểm soát.
Vào tháng 5 năm 2015, Altman đã đưa ra ý tưởng về một "Dự án Manhattan" trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, với mục tiêu phát triển siêu trí tuệ AGI. Cả hai nhân vật nổi bật đã tham gia một sự kiện của Vanity Fair, nơi họ thảo luận về các vấn đề công nghệ tương lai. Cuối năm đó, OpenAI được thành lập với dự kiến cần một tỷ USD để triển khai, trong đó Musk hứa hẹn sẽ tài trợ một phần lớn.
Đến sự bất hòa
Mối quan hệ giữa Elon Musk và Sam Altman rạn nứt vào năm 2017 khi các nhà nghiên cứu tại OpenAI nhận thấy cần nguồn tài chính lớn hơn khả năng huy động của một tổ chức phi lợi nhuận để thúc đẩy sự phát triển của trí tuệ nhân tạo tiên tiến. Nhóm lãnh đạo đã đồng ý chuyển một phần mô hình hoạt động sang hình thức vì lợi nhuận. Tuy nhiên, họ không thể đạt được sự đồng thuận về cấu trúc cụ thể. Theo những email được Business Insider thu thập và trình lên tòa án, Musk đã đề xuất quyền kiểm soát đa số cùng vị trí CEO cho chính mình.
Altman và các đồng sáng lập OpenAI, Greg Brockman cùng Ilya Sutskever, đã có một cuộc tranh luận căng thẳng về việc Elon Musk có nên giữ vị trí CEO. Họ nhấn mạnh rằng tổ chức này được thành lập để ngăn chặn việc hình thành một chế độ độc tài trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Với quan điểm này, họ cho rằng việc Musk trở thành CEO có thể dẫn đến những rủi ro lớn cho chính OpenAI. Musk đã nhanh chóng phản hồi rằng sự việc này đã vượt quá giới hạn để rồi chỉ vài giờ sau, ông quyết định rời khỏi công ty vào năm 2018.
Trong những năm gần đây, OpenAI đã lặng lẽ nỗ lực nghiên cứu và phát triển công nghệ AI. Sự bùng nổ của ChatGPT vào cuối năm 2022 đã thu hút sự chú ý toàn cầu. Đáng chú ý, Elon Musk đã công khai chỉ trích OpenAI trong thời gian này. Đến giữa năm 2023, ông quyết định thành lập công ty xAI, đánh dấu một bước tiến mới trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.
Năm 2024 chứng kiến một chương mới trong cuộc đối đầu giữa Elon Musk và Sam Altman, khi họ tái ngộ tại tòa án. Vào tháng 2, Musk đã chính thức khởi kiện CEO OpenAI. Tuy nhiên, chỉ sau bốn tháng, ông quyết định rút đơn kiện. Không dừng lại ở đó, đến tháng 8, Musk lại tái khởi kiện. Ông cáo buộc Altman cùng OpenAI đã vi phạm thỏa thuận ban đầu, trong đó cam kết đặt lợi ích cộng đồng lên trên lợi nhuận. Cuộc chiến pháp lý này hứa hẹn sẽ đem lại nhiều diễn biến hấp dẫn cho ngành công nghệ.
Altman nhận định rằng Musk có phần "cay đắng" khi ông rời đi trước thời điểm công ty đạt được thành công.
"Cuộc đấu bên trong Nhà Trắng"
Trong suốt quá trình tranh cử Tổng thống Mỹ, Elon Musk đã thể hiện rõ ràng sự ủng hộ đối với Donald Trump. Ông đã đầu tư hàng trăm triệu USD vào chiến dịch của Trump và thường xuyên xuất hiện bên cạnh ứng viên tổng thống này. Trong khi đó, Sam Altman, một đảng viên Dân chủ lâu năm, đã bày tỏ quan điểm trái ngược khi cho rằng các nguyên tắc của Trump là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với đất nước. Những khác biệt này không chỉ phản ánh quan điểm chính trị mà còn tác động đến nền tảng công nghệ mà cả hai đang xây dựng.
Khi Donald Trump tiếp nhận vị trí Tổng thống, Altman cùng đội ngũ cố vấn của ông đã khởi động những nỗ lực nhằm thâm nhập vào chính trường. Đáng chú ý, trở ngại lớn nhất mà họ phải đối mặt chính là Elon Musk.
Altman đang nỗ lực để tăng cường mối liên hệ với Tổng thống. Vào tháng 12 năm 2024, ông đã đồng ý thiết lập một quan hệ đối tác công nghệ giữa OpenAI và công ty quốc phòng Anduril. Palmer Luckey, người đồng sáng lập Anduril, là một trong những người ủng hộ Donald Trump. Gần đây, OpenAI cũng đã tìm cách xây dựng mối quan hệ với 1789 Capital, một liên doanh có mối liên hệ với đảng Cộng hòa, trong đó Donald Trump Jr. là thành viên.
Theo nguồn tin từ WSJ, Sam Altman đã có những chiến lược khéo léo để tránh gặp Elon Musk tại Mar-a-Lago. Ông thường tổ chức các cuộc họp với đồng minh của Trump ở những địa điểm khác tại Palm Beach. Trong một trong những buổi họp, Altman đã thông báo với Howard Lutnick, đồng giám đốc chuyển giao quyền lực tổng thống, rằng OpenAI dự định đầu tư hàng tỷ USD vào trung tâm dữ liệu AI của Mỹ. Ông đã trình bày sáng kiến này như một cơ hội tiềm năng mà có thể tạo dấu ấn của Trump. Từ đó, dự án Stargate đã ra đời.
Năm 2023, Altman đã giới thiệu Stargate với mục tiêu tăng cường khả năng tính toán cho trí tuệ nhân tạo. Để hiện thực hóa tầm nhìn này, ông đã đề xuất Microsoft thực hiện một khoản đầu tư khổng lồ lên tới 100 tỷ USD. Tuy nhiên, sự thay đổi lãnh đạo tại Microsoft vào tháng 11/2023 đã tạo ra những trở ngại lớn, dẫn đến việc dự án này phải dừng lại.
Altman đã nhanh chóng tìm được đối tác chiến lược khi thuyết phục thành công SofBank và Oracle tham gia. Vào tháng 12/2024, trong một buổi chơi golf tại Mar-a-Lago, Chủ tịch SoftBank Masayoshi Son tiết lộ kế hoạch đầu tư 100 tỷ USD cho hạ tầng trí tuệ nhân tạo tại Mỹ. Sau đó, các thỏa thuận được thảo luận sôi nổi giữa OpenAI, SofBank và Oracle, trong khi Elon Musk vẫn hoàn toàn không hay biết.
Altman tham gia lễ nhậm chức tổng thống vào ngày 20/1, nhưng không ngồi cùng các CEO công nghệ khác. Ông cho biết lý do là muốn tránh mọi cuộc đối đầu công khai với Musk.
Ngày hôm sau, Altman có buổi gặp gỡ tại Nhà Trắng để trình bày chi tiết hơn về dự án Stargate trước Tổng thống Trump. Ông Trump bày tỏ sự hào hứng về mục tiêu mà nhóm đã đề ra, với một khoản đầu tư khổng lồ lên tới 500 tỷ USD trong suốt nhiệm kỳ của mình. Đây thực sự là một con số ấn tượng và chắc chắn thu hút sự chú ý của dư luận.
Mới đây, Elon Musk đã bày tỏ sự bất bình về tình hình tài chính của SoftBank thông qua một bài đăng trên X vào ngày 22/1. Ông cho biết rằng công ty này có dưới 10 tỷ USD được bảo đảm và khẳng định có nguồn tin đáng tin cậy về thông tin này. Căng thẳng càng gia tăng khi Musk và Sam Altman tham gia vào một cuộc tranh luận công khai trên mạng xã hội. Thông tin này chắc chắn sẽ thu hút sự chú ý của cộng đồng game và những người quan tâm đến lĩnh vực công nghệ.
Ngày 23/1, khi được phóng viên hỏi về những chỉ trích từ Elon Musk, Donald Trump đã khẳng định rằng điều đó không ảnh hưởng đến ông. Ông cho biết: "Elon Musk không hài lòng với một trong những thành viên trong thỏa thuận. Nhưng những người trong nhóm đều rất thông minh".
Musk đang chuẩn bị cho một cuộc phản công đáng chú ý. Thông tin cho biết ông đang âm thầm tập hợp các nhà đầu tư tiềm năng với mục đích tiếp quản mảng phi lợi nhuận của OpenAI. Nhiều chuyên gia cho rằng Musk đang gửi đi một thông điệp mạnh mẽ tới các nhà đầu tư: cùng nhau đứng lên chống lại Sam Altman. Tỷ phú Mỹ có ý định cứu OpenAI khỏi những hướng đi nguy hiểm, đồng thời cam kết đưa công ty trở về với những giá trị cốt lõi như an toàn và sự mở rộng. Đáng chú ý, trên nền tảng X, Musk đã không ngần ngại gọi CEO OpenAI là "Scam Altman", thể hiện rõ quan điểm của mình về tình hình hiện tại.
Trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg, Altman đã bày tỏ sự quan tâm đến một nhân vật gây nhiều tranh cãi. Ông cho biết: "Có lẽ cuộc đời của người này xuất phát từ một tâm thế bất an. Tôi thật sự cảm thấy xót xa cho ông ấy và không tin rằng ông ấy tìm thấy hạnh phúc trong cuộc sống." Những nhận định này mở ra những suy nghĩ sâu sắc về những yếu tố ảnh hưởng đến tâm trạng và tình trạng tinh thần của con người.
Mới đây, Elon Musk đã đưa ra tuyên bố về việc sẽ từ bỏ ý định mua lại OpenAI nếu công ty tiếp tục duy trì vai trò là một tổ chức phi lợi nhuận. Vào ngày 14 tháng 2, OpenAI đã chính thức từ chối đề xuất này, khẳng định cam kết với sứ mệnh hiện tại của mình. Thông tin này đang thu hút sự chú ý lớn từ cộng đồng công nghệ và game, cho thấy sự căng thẳng trong mối quan hệ giữa các gã khổng lồ công nghệ.
