Càng ngày càng có nhu cầu cao về băng tần để đáp ứng các công nghệ di động mới tiên tiến, và nhu cầu này đồng thời đòi hỏi phải giải phóng tài nguyên băng tần đang bị các công nghệ lỗi thời chiếm giữ sớm hơn.
Nhiều quốc gia lên kế hoạch tắt sóng 3G
Trong thời điểm hiện tại, Việt Nam đang tiến gần đến giai đoạn cuối của quá trình cố gắng tắt sóng di động 2G, trong khi đó, có nhiều quốc gia trên thế giới đang tiếp tục đóng cửa sóng 3G.
Vào tháng 7 năm 2023, chính quyền Singapore đã thông báo rằng các nhà mạng di động đã bước vào giai đoạn cuối để tắt sóng 3G từ ngày 31 tháng 7 năm 2024. Theo Cơ quan Phát triển Truyền thông Infocomm (IMDA) thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông Singapore, trước thời hạn tắt sóng 3G, các nhà mạng được cấp 1 năm để chuyển đổi các thuê bao 3G lên 4G và 5G. Sau 20 năm triển khai tại Singapore, chỉ còn khoảng 1% thuê bao sử dụng dịch vụ mạng 3G của 3 nhà mạng di động M1, Singtel và StarHub. Mặc dù các giấy phép sử dụng mạng 3G của các nhà mạng này chỉ hết hạn vào năm 2033, tuy nhiên, họ sẽ phải tự nguyện tắt sóng 3G trước thời hạn.
Singapore áp dụng phương pháp tiến tới 4G/5G bằng cách tập trung vào thuê bao, đảm bảo rằng người dùng có thể nâng cấp lên 4G/5G một cách miễn phí thông qua các gói cước có mức phí tương đương hoặc thậm chí ưu đãi hơn so với 3G. Họ cũng giới thiệu nhiều mẫu điện thoại 4G/5G phù hợp với mọi người. Từ ngày 1-2-2024, các nhà bán lẻ di động không được phép bán các điện thoại 3G hoặc các điện thoại 4G "lai" (chỉ có dữ liệu 4G, nhưng yêu cầu kết nối 3G để gọi thoại).
Theo thông tin từ trang Mobile World Live, SoftBank Corp ở Nhật Bản đã lên kế hoạch tắt mạng 3G vào tháng 1-2024 và NTT Docomo cũng sẽ tắt vào đầu năm 2026. Spark New Zealand cũng đang lên kế hoạch tắt mạng 3G vào cuối năm 2025.
Theo TeleGeography, tính đến cuối năm 2022, đã có 10 quốc gia trên thế giới tắt hoàn toàn dịch vụ 2G. Cuối cùng, mạng 2G tại Hàn Quốc là LG Uplus đã ngừng hoạt động vào ngày 1-7-2021. Dữ liệu từ cơ sở dữ liệu GlobalComms cho biết có hiện tại có 89 quốc gia có dưới 10% số thuê bao sử dụng dịch vụ 2G. Dự đoán rằng đến năm 2028, có tới 172 quốc gia sẽ có ít nhất 90% tổng số thuê bao sử dụng các mạng 3G/4G/5G. Riêng với mạng 3G, Đài Loan (Trung Quốc) đã trở thành thị trường đầu tiên trên thế giới tắt sóng 3G vào cuối năm 2018. Tiếp theo là Cộng hòa Czech (11-2021), Đức (12-2021), Malaysia (3-2022). Đan Mạch, Slovakia, Hy Lạp, Hungary và Thụy Điển sẽ tắt mạng 3G vào năm 2023.Ở Mỹ, hàng loạt nhà mạng lớn đã tắt sóng 3G. Đầu tiên là mạng AT&T vào đầu năm 2017, T-Mobile giữa năm 2022 và Verizon vào cuối năm 2022.
Vào tháng 9 năm 2024, Việt Nam sẽ ngừng sử dụng công nghệ mạng di động 2G. Ảnh: được chụp bởi Hoàng Triều.
Cần xã hội chung tay
Việt Nam đang tiến vào giai đoạn cuối của việc ngừng phát sóng 2G để chuyển sang sóng 3G.
Bộ Thông tin và Truyền thông (TT-TT) đã đề ra mục tiêu giảm tỷ lệ thuê bao 2G xuống dưới 5% vào cuối năm 2023 và cũng đề ra hạn chót cho việc ngừng sử dụng công nghệ 2G tại Việt Nam là tháng 9-2024.
Tại cuộc họp báo thường kỳ tháng 9-2023 của Bộ Thông tin và Truyền thông, Thứ trưởng Phạm Đức Long đã khẳng định rằng: "Bộ sẽ đưa ra biện pháp để đảm bảo rằng đến tháng 9-2024, khi giấy phép sử dụng tần số cho mạng 2G hết hiệu lực, không còn sử dụng máy 2G. Mục tiêu của việc này là thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, tạo điều kiện cho người dân tham gia hoạt động trên môi trường số".
Từ năm 2020 trở đi, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Thông tư 43/2020/TT-BTTTT, theo đó quy định rằng tất cả các điện thoại di động được sản xuất trong nước hoặc nhập khẩu vào Việt Nam từ tháng 7-2021 phải tích hợp công nghệ 4G. Tuy nhiên, trên thực tế vẫn có một số loại điện thoại thông minh được xem là hỗ trợ 4G nhưng thực chất chỉ có khả năng kết nối dữ liệu 4G, còn cuộc gọi thì vẫn chỉ hoạt động trên mạng 3G.
Sau quá trình thử nghiệm từ năm 2020, Viettel đã quyết định từ bỏ sóng 3G trên diện rộng vào năm 2022, với quy mô lên tới 35.000 trạm BTS, để tập trung phát triển 4G và 5G. Việc tắt sóng 2G và 3G đòi hỏi sự hỗ trợ từ cộng đồng. Các nhà mạng, các hệ thống kinh doanh điện thoại, và các công ty sản xuất điện thoại có thể hợp tác để cung cấp các gói cước và các mẫu smartphone 4G với giá cả phù hợp cho khách hàng muốn nâng cấp từ 2G/3G.
Tốc độ 4G tăng thêm 25%
Vì sử dụng chung băng tần 1800MHz và 2100MHz, mạng 4G cần chia sẻ với mạng 2G, dẫn đến việc không thể tối ưu hóa mạng 4G và chất lượng không đạt chuẩn. Theo các chuyên gia, việc tắt mạng 2G có thể làm tăng tốc độ mạng 4G lên đến 25% so với hiện tại. Tình hình càng được cải thiện hơn nếu mạng 4G có thể sử dụng toàn bộ băng tần 2100MHz, hiện đang phải chia sẻ với mạng 3G.
