Năm 2024 đã chứng kiến một sự thay đổi mạnh mẽ trong thế giới công nghệ, với hàng loạt cải tiến đột phá và những cuộc tranh cãi nổi bật. Việt Nam không chỉ đơn thuần tham gia vào dòng chảy toàn cầu mà còn nổi bật lên với những sự kiện thu hút sự quan tâm từ quốc tế. Năm nay, chúng ta chính thức tiễn biệt công nghệ 2G và chào đón sự hiện diện của các lãnh đạo từ những "gã khổng lồ" như Apple và NVIDIA, họ đến Việt Nam để đầu tư. Bên cạnh đó, mối căng thẳng giữa các nền tảng mạng xã hội lớn cũng đã tạo nên một bức tranh đa màu sắc cho năm 2024. Hãy cùng điểm lại những dấu mốc quan trọng đã định hình biến động này trong lĩnh vực công nghệ.
Ngày 16 tháng 10 năm 2024, Việt Nam đã chính thức ngừng hoạt động mạng 2G, đánh dấu sự kết thúc của hơn 20 năm phát triển một công nghệ thiết yếu trong lĩnh vực viễn thông. Quyết định này không chỉ phản ánh khát vọng hiện đại hóa ngành công nghiệp viễn thông mà còn mở ra cho đất nước những cơ hội mới trong việc tiếp cận các công nghệ tiên tiến như 5G, đồng thời tạo nền tảng cho các bước tiến trong tương lai với chuẩn 6G.
Năm 2024, ngành viễn thông Việt Nam ghi nhận doanh thu 355,4 nghìn tỷ đồng, đánh dấu mức tăng trưởng 4% so với năm trước. Tuy nhiên, sự chuyển mình này cũng kéo theo sự suy giảm trong tổng số thuê bao di động, giảm còn 118,4 triệu, tương đương với mức giảm 4,6%. Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này đến từ việc loại bỏ các thuê bao 2G và việc siết chặt quản lý các SIM rác. Đây là cái giá cần có để Việt Nam tiến vào kỷ nguyên viễn thông hiện đại và phát triển bền vững hơn.
Cuối năm 2024, Tim Cook, CEO của Apple, có chuyến thăm quan trọng tại Việt Nam, thu hút sự chú ý không chỉ từ giới công nghệ mà còn từ người tiêu dùng trong nước. Sự kiện này khẳng định vị thế ngày càng gia tăng của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Đồng thời, nó cũng gợi mở nhiều kỳ vọng về khả năng xuất hiện của cửa hàng Apple Store đầu tiên tại nước ta hoặc thậm chí việc thiết lập dây chuyền sản xuất.
Tháng 12/2024, CEO NVIDIA, Jensen Huang, đã có chuyến công tác quan trọng tại Hà Nội. Tại đây, ông đã ký kết thỏa thuận để thành lập Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Trí tuệ Nhân tạo cũng như Trung tâm Dữ liệu AI. Đặc biệt, NVIDIA cũng đã mua lại một phần cổ phẩn của VinBrain và mở thêm hai trung tâm nghiên cứu mới. Những động thái này đánh dấu một bước tiến lớn trong sự phát triển của ngành công nghệ AI tại Việt Nam.
Elon Musk không ngừng tạo ra những bất ngờ với hành động của mình. Gần đây, ông trở thành tâm điểm chú ý trên mạng xã hội khi bị chỉ trích vì phát tán thông tin không chính xác cùng với những phát ngôn gây tranh cãi, nhất là đối với các chính trị gia châu Âu. Ngoài ra, Musk còn dính vào một cuộc xung đột công khai với Steve Bannon, cựu chiến lược gia Nhà Trắng, liên quan đến việc ông bị cáo buộc đã ủng hộ các chính sách nhập cư gây tranh cãi. Sự xuất hiện của Musk trong những drama như vậy luôn thu hút đông đảo sự quan tâm của cộng đồng.
Musk hiện đang là tâm điểm của một cuộc chiến pháp lý với OpenAI. Ông đã kiện tổ chức này, cho rằng họ đã vi phạm các nguyên tắc mà ông cùng các nhà sáng lập đã đề ra từ đầu. Vụ kiện này đã kéo dài nhiều tháng và thu hút sự chú ý của Microsoft cùng nhiều bên liên quan, làm nổi bật những xung đột nội bộ trong ngành công nghệ AI đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ. Tình hình này đang khiến cộng đồng công nghệ theo dõi sát sao.
TikTok, nền tảng video nổi tiếng của ByteDance, đang phải đối diện với những thách thức lớn tại Mỹ. Đầu năm 2024, Tổng thống Joe Biden đã ký một đạo luật yêu cầu ByteDance phải thoái vốn trước ngày 19 tháng 1 năm 2025. Nếu không thực hiện, TikTok có thể bị cấm hoạt động trên toàn quốc. Lý do chính cho động thái này là lo ngại về an ninh quốc gia, khi Mỹ nghi ngờ rằng TikTok có khả năng thu thập dữ liệu người dùng và chuyển giao cho chính phủ Trung Quốc.
TikTok đã chính thức yêu cầu Tòa án Tối cao hoãn thực thi đạo luật mới, nhằm có thêm thời gian tìm kiếm giải pháp hợp lý. Trong trường hợp không đạt được thỏa thuận, lệnh cấm này có khả năng tạo ra sự thay đổi đáng kể trong thị trường mạng xã hội. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động của nền tảng mà còn kéo theo hệ lụy tiêu cực cho hàng ngàn nhân viên và doanh nghiệp phụ thuộc vào TikTok.
Vào tháng 7 năm 2024, một sự cố nghiêm trọng liên quan đến lỗi "màn hình xanh chết chóc" (BSOD) đã ảnh hưởng lớn đến hàng triệu máy tính trên toàn thế giới. Nguyên nhân của vấn đề này đã được xác định là do một bản cập nhật phần mềm gặp sự cố từ công ty an ninh mạng CrowdStrike, dẫn đến xung đột nghiêm trọng với hệ điều hành Windows. Những sự cố như vậy không chỉ gây ra sự bất tiện lớn cho người dùng mà còn đặt ra câu hỏi về độ tin cậy của các bản cập nhật phần mềm trong tương lai.
Sự cố mới đây đã làm tê liệt nhiều ngành công nghiệp như hàng không và ngân hàng. Delta Airlines, một trong những hãng hàng không lớn, buộc phải hủy gần 7.000 chuyến bay. Ngoài ra, nhiều bệnh viện cũng gặp khó khăn trong việc truy cập hệ thống đặt lịch khám. Mặc dù CrowdStrike đã khắc phục sự cố nhanh chóng, tổng thiệt hại ước tính lên đến 5,4 tỷ USD. Đây thực sự là một bài học quan trọng về sự cần thiết phải kiểm tra kỹ lưỡng các bản cập nhật phần mềm trước khi chính thức phát hành.
Năm 2024 đánh dấu một giai đoạn khó khăn với hàng loạt cuộc cắt giảm nhân sự trong ngành công nghệ. Dell đứng đầu trong xu hướng này khi quyết định sa thải tới 26.000 nhân viên. Theo sau là Intel và Tesla, với các con số sa thải lần lượt là 15.000 và 14.500 nhân viên. Những thay đổi này đang làm dấy lên nhiều lo ngại về tương lai của ngành công nghiệp công nghệ.
Tại Mỹ, không chỉ những nhân viên cấp thấp mà ngay cả các quản lý cấp trung cũng đang chịu tác động nặng nề từ việc cắt giảm nhân sự. Các gã khổng lồ công nghệ như Google và Amazon đang nỗ lực tối ưu hóa cấu trúc quản lý nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động. Đặc biệt, thế hệ Gen Z, những người mới bước chân vào thị trường lao động, đang trở thành những nạn nhân dễ bị tổn thương nhất trong làn sóng sa thải này. Điều này đặt ra những thách thức không nhỏ đối với cơ hội việc làm trong tương lai cho họ.
Năm 2024 đánh dấu một giai đoạn biến chuyển mạnh mẽ với nhiều thành tựu nổi bật cùng những bài học đáng giá. Trong bối cảnh Việt Nam khẳng định vị thế trên bản đồ công nghệ toàn cầu, thế giới cũng chứng kiến những sự kiện đáng chú ý, vừa mang lại cảm hứng vừa tạo ra những cảnh báo. Với những trải nghiệm này, năm 2025 hứa hẹn sẽ mang đến nhiều thay đổi và bất ngờ thú vị hơn nữa.
