Hiện nay, việc tuyển dụng nhân sự công nghệ đang thay đổi nhanh chóng hơn bao giờ hết do sự tiến bộ nhanh chóng của khoa học công nghệ. Các công ty đang tìm kiếm lực lượng nhân sự về lập trình, nghiên cứu dữ liệu và phát triển phần mềm để giúp đổi mới công nghệ và giải quyết các vấn đề kỹ thuật, sản xuất và vận hành phức tạp hơn. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, doanh nghiệp Việt Nam đang đối mặt với "khát" nhân sự có trình độ cao và kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực công nghệ, gây ra sự cạnh tranh nhân sự khốc liệt.
Theo một báo cáo gần đây, ngành vi mạch ở Việt Nam hiện có khoảng 5.000 kỹ sư. Mỗi năm, những công ty này cần tuyển mới khoảng 150 - 200 kỹ sư. Nhiều công ty lớn, nổi tiếng thế giới như Infineon, Renesas, Marvell, đang định mở thêm văn phòng, nhà máy ở khu vực phía bắc. Vì vậy, ông Minh dự đoán thời gian tới, mỗi năm các doanh nghiệp cần tuyển mới khoảng 250 - 300 kỹ sư cho ngành thiết kế vi mạch.
Theo DxReports, dù vậy thì chỉ có khoảng 30% lực lượng nhân sự công nghệ thông tin đáp ứng được yêu cầu thực tế của công việc mỗi năm. Dự đoán trong thời gian từ năm 2022 đến 2024, Việt Nam vẫn sẽ thiếu khoảng 150.000 - 195.000 lập trình viên/kỹ sư hàng năm. Đáng chú ý, theo TopDev, chỉ có 35% trong số 57.000 sinh viên chuyên ngành IT đáp ứng được yêu cầu của các doanh nghiệp, phần còn lại sẽ phải được đào tạo thêm.
Theo báo cáo của DxReports, mức lương cho nhân viên trong lĩnh vực công nghệ đang dao động từ 13,8 triệu đến 25 triệu đồng và từ 30 triệu đến 50 triệu đồng tùy vào số năm kinh nghiệm của họ. Tuy nhiên, nguồn nhân lực hiện tại vẫn chưa đủ để đáp ứng tốc độ phát triển của công nghệ và nhu cầu đầu vào từ các doanh nghiệp. Điều này cho thấy việc đào tạo và cung cấp nguồn nhân lực chất lượng phù hợp với thị trường là vấn đề cần phải giải quyết sớm.
Một trong những giải pháp là sử dụng xu hướng làm việc từ xa, doanh nghiệp có thể mở rộng quy mô kinh doanh bằng cách tuyển dụng nhân sự công nghệ từ khắp nơi trên thế giới. Theo thống kê của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, vào tháng 6/2023, có hơn 121.200 người nước ngoài đang làm việc tại Việt Nam, và dự kiến số lượng này sẽ tiếp tục tăng.
Theo ông Job van der Voort - CEO và Đồng sáng lập của Remote (một công ty cung cấp giải pháp kết nối nhân sự toàn cầu), thay vì chỉ tuyển dụng ở địa phương hoặc trong nước, doanh nghiệp có thể tiếp cận với các chuyên gia có nhiều kinh nghiệm từ nhiều quốc gia khác nhau. Một cuộc khảo sát gần đây của Remote đã chỉ ra rằng 36% quản lý nhân sự đang tìm kiếm nhân viên IT trên thị trường toàn cầu, và tình trạng này dự kiến sẽ tiếp tục gia tăng.
Remote nhận xét rằng các doanh nghiệp đang từ từ tiếp cận nhân sự nước ngoài nhằm mở rộng quy mô kinh doanh toàn cầu. Lựa chọn làm việc với những nhân viên địa phương được coi là phương án tối ưu bởi vì họ có khả năng hiểu và sử dụng được quy trình kinh doanh cũng như những chế độ chăm sóc nhân viên đặc trưng riêng của đất nước mình, đồng thời tránh được các rào cản ngôn ngữ và có sẵn các mối quan hệ chuyên nghiệp.
Ngoài ra, ở một số vùng địa phương, sự biến động dân số có thể dẫn đến lão hóa và giảm số lượng nhân sự trẻ trong ngành công nghệ. Tuy nhiên, tuyển dụng quốc tế có thể giải quyết vấn đề này bằng cách tìm kiếm các tài năng trẻ từ các nước có văn hóa công nghệ phát triển và có nguồn lực nhân sự dồi dào như Ấn Độ (với hơn 4,5 triệu kỹ sư tay nghề) và Trung Quốc, Brazil. Điều này sẽ giúp tạo ra nguồn cung cấp nhân lực và giúp các tổ chức thích ứng với các thay đổi nhân sự.
Việc tuyển dụng quốc tế đương nhiên sẽ gặp phải một số khó khăn rào cản nhất định, ví dụ như vấn đề liên quan đến luật di cư, thuế, việc hội nhập văn hóa và hỗ trợ định cư. Đây là một vấn đề được đề cập tại cuộc họp tổng kết ngành lao động - người có công và xã hội 6 tháng đầu năm 2023 do Sở LĐ-TB-XH TP.HCM tổ chức. Tại đây, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Dương Anh Đức đã nhấn mạnh rằng, hiện nay rất nhiều doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong việc làm thủ tục xin giấy phép lao động cho người nước ngoài. Việc cấp giấy phép này yêu cầu một số điều kiện quy định, gây mất thời gian và tăng chi phí cho các doanh nghiệp.
Nếu doanh nghiệp gặp vấn đề liên quan đến quản lý nhân sự nước ngoài hoặc nhân viên làm việc từ xa, lĩnh vực Quản trị nhân sự (EOR) là không thể thiếu. Không chỉ đảm bảo pháp lý và tài chính, các dịch vụ này còn giúp người lao động quốc tế dễ dàng hòa nhập vào công việc và môi trường mới. Kênh tuyển dụng và trả lương từ xa như Remote cũng là một lựa chọn hiệu quả cho doanh nghiệp không có pháp nhân tại các quốc gia khác, đồng thời hỗ trợ quản lý nhân viên đồng bộ với doanh nghiệp.
Bằng cách tuyển dụng nhân sự từ nước ngoài và hợp tác với một đối tác tin cậy trong lĩnh vực pháp lý và quản lý nhân sự, các tổ chức có thể giải quyết vấn đề thiếu hụt nhân sự trong lĩnh vực công nghệ và xây dựng một đội ngũ đa dạng, chuyên nghiệp và sáng tạo.
