Các nhà khoa học tại Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia (NIST) vừa công bố sự phát triển của một hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) tiên tiến. Hệ thống này được thiết kế để hoạt động như một cảnh báo sớm cho tình trạng cháy nổ của pin lithium-ion. Với khả năng phát hiện sớm, công nghệ này sẽ giúp người dùng có thêm thời gian để ứng phó và hạn chế thiệt hại trước khi xảy ra sự cố.
Wai Cheong "Andy" Tam, một thành viên của đội ngũ nghiên cứu, đã chia sẻ rằng ý tưởng của họ bắt nguồn từ việc xem những đoạn video về sự cố pin phát nổ. Ông nhận thấy rằng trước khi xảy ra hiện tượng cháy, một âm thanh "lạch cạch" đặc trưng thường xuất hiện. Phát hiện này đã mở ra những hướng đi mới trong việc hiểu và cải thiện an toàn cho các thiết bị sử dụng pin.
Âm thanh đặc trưng phát ra từ van an toàn của pin có nhiệm vụ quan trọng trong việc giải phóng áp suất khi có phản ứng hóa học xảy ra. Dù hiện tượng này không còn mới lạ, việc xác định chính xác âm thanh giữa hàng loạt tiếng ồn tương tự vẫn là một thách thức lớn. Những âm thanh như tiếng mở nắp chai soda hay tiếng bấm ghim có thể gây nhầm lẫn, làm cho việc nhận diện trở nên khó khăn hơn nhiều. Sự chính xác trong việc phân biệt này là chìa khóa nhằm đảm bảo an toàn cho quá trình sử dụng pin.
Để khắc phục vấn đề liên quan đến van an toàn, nhóm nghiên cứu đã áp dụng công nghệ AI tiên tiến. Họ hợp tác với một phòng thí nghiệm tại Đại học Khoa học và Công nghệ Tây An, thực hiện thí nghiệm trên 38 cục pin. Qua đó, họ ghi lại âm thanh phát ra khi pin gặp sự cố. Nhóm nghiên cứu đã điều chỉnh và phát triển hơn 1.000 biến thể âm thanh, nhằm huấn luyện AI phân tích và nhận diện các đặc điểm âm thanh của van an toàn một cách chính xác.
Kết quả thử nghiệm cho thấy thuật toán AI đạt được độ chính xác 94% trong việc nhận diện âm thanh của van an toàn. Đáng chú ý, hệ thống này gần như không bị ảnh hưởng bởi những âm thanh tương tự, chỉ ghi nhận một vài trường hợp báo động giả trong suốt quá trình thử nghiệm. Thông tin này mở ra triển vọng lớn cho việc ứng dụng công nghệ AI trong lĩnh vực an toàn.
Van an toàn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ hệ thống. Thông thường, nó phát ra tín hiệu âm thanh khoảng hai phút trước khi pin rơi vào trạng thái nguy hiểm. Điều này cho phép hệ thống AI hoạt động hiệu quả, đưa ra cảnh báo kịp thời và giảm thiểu nguy cơ gặp phải những sự cố nghiêm trọng. Sự kết hợp này mang lại một lớp bảo vệ đáng tin cậy trong quá trình sử dụng thiết bị.
Nghiên cứu mới đây đã chỉ ra tiềm năng to lớn trong việc cải thiện an toàn cho các thiết bị sử dụng pin lithium-ion. Điều này đặc biệt quan trọng khi nhu cầu về loại pin này ngày càng tăng trong các sản phẩm công nghệ hiện đại. Sự phát triển này hứa hẹn mang lại những bước tiến đáng kể trong việc bảo vệ thiết bị và người sử dụng.