Một nghiên cứu khoa học mới đây đã tiết lộ một phần lịch sử bất ngờ về tổ tiên loài người. Cách đây gần một triệu năm, chúng ta đã phải đối mặt với một sự kiện thảm khốc khiến dân số toàn cầu suy giảm mạnh, chỉ còn khoảng 1.200 cá thể. Tình huống này đặt chúng ta trước bờ vực tuyệt chủng, làm dấy lên những câu hỏi về khả năng sinh tồn và phát triển của nhân loại trong những thời kỳ khó khăn nhất.
Một phát hiện gây sốc vừa được công bố trên một tạp chí khoa học danh tiếng vào năm 2023. Nghiên cứu này không dựa vào hóa thạch mà chủ yếu từ việc phân tích dữ liệu di truyền của 3.145 người hiện đại. Các nhà khoa học đã truy ngược lại bộ gen và phát hiện một "sự kiện thắt cổ chai dân số" nghiêm trọng đã xảy ra trong khoảng thời gian từ 930.000 đến 813.000 năm trước. Trong giai đoạn này, nhân loại đã chứng kiến sự suy giảm đáng kể tới 98,7% dân số, tạo ra một mối đe dọa nghiêm trọng đối với sự tồn tại của chúng ta.
Thảm họa cổ xưa này có nguyên nhân khó xác định, nhưng nhiều nhà nghiên cứu đồng thuận rằng biến đổi khí hậu là yếu tố chính. Thời kỳ này tương ứng với giai đoạn giữa kỳ Pleistocen, một thời kỳ nổi bật với những biến động khí hậu mạnh mẽ. Các chu kỳ băng hà kéo dài, tình trạng hạn hán và nạn đói lan rộng đã tạo ra môi trường sống khắc nghiệt. Kết quả là phần lớn quần thể con người đã bị tuyệt chủng trong bối cảnh khó khăn này.
Nghiên cứu gần đây cho thấy sự khan hiếm bất thường của các hóa thạch người từ thời kỳ này có thể là minh chứng cho việc tổ tiên chúng ta đã phải sống trong các nhóm nhỏ và bị cô lập. Điều này dẫn đến những cuộc đấu tranh khốc liệt để giành giật nguồn tài nguyên hạn chế. Những phát hiện này mở ra những góc nhìn mới về cách thức sinh tồn của loài người trong bối cảnh khó khăn của quá khứ.
May mắn thay, nhân loại đã vượt qua khó khăn. Theo nghiên cứu, khoảng 813.000 năm trước, khí hậu chuyển sang ôn hòa. Thời điểm này mở ra cơ hội cho các nhóm người sống sót phục hồi và phát triển, thoát khỏi giai đoạn khủng hoảng nghiêm trọng trong lịch sử.
Phát hiện mới đã mở ra một loạt câu hỏi hấp dẫn liên quan đến khả năng phục hồi của nhân loại. Bên cạnh đó, nó cũng cho thấy rõ ràng mức độ mong manh của chúng ta trong quá khứ. Đây là một giai đoạn tối tăm nhưng lại mang ý nghĩa sâu sắc trong tiến trình lịch sử tiến hóa. Cần tiến hành thêm nhiều nghiên cứu để khám phá và lý giải đầy đủ về những vấn đề này.
