Mới đây, một cột mốc quan trọng trong lĩnh vực toán học đã được thiết lập với việc phát hiện số nguyên tố lớn nhất hiện nay. Sự đóng góp đáng kể đến từ Luke Durant, cựu kỹ sư phần mềm của Nvidia, cùng với chương trình tìm kiếm số nguyên tố Mersenne toàn cầu, Great Internet Mersenne Prime Search (GIMPS). Các số nguyên tố Mersenne có dạng 2^n-1, được coi là một trong những lĩnh vực hấp dẫn nhất trong toán học. Nhóm GIMPS đã chính thức công nhận thành tựu này trên trang Mersenne.org, đánh dấu một bước tiến mới trong hành trình khám phá những điều kỳ diệu của toán học.
Số nguyên tố mới vừa được phát hiện, được đặt tên là M136279841, là một trong những thành tựu đáng chú ý nhất trong lĩnh vực toán học hiện đại. Số này có dạng (2^136,279,841)-1, trong đó chữ "M" biểu thị cho Mersenne. Để hiểu rõ hơn về quy mô của số nguyên tố này, hãy tưởng tượng quá trình tính toán: số hai được nhân với chính nó hơn 136 triệu lần, sau đó trừ đi một. Đây chính là số nguyên tố lớn nhất từng được ghi nhận, vượt qua kỷ lục trước đó là M82589933, được phát hiện cách đây sáu năm. Thành công này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nghiên cứu các số nguyên tố Mersenne.
GIMPS vừa đạt được một cột mốc đáng chú ý khi lần đầu tiên ứng dụng sức mạnh của GPU trung tâm dữ liệu trong việc tìm kiếm các số nguyên tố Mersenne. Bắt đầu từ năm 2017, Mihai Preda đã đẩy mạnh tiến trình này bằng cách phát triển phần mềm GpuOwl, cho phép kiểm tra tính nguyên thủy của các số Mersenne bằng GPU. Đến năm 2023, Luke Durant đã tham gia GIMPS và hướng dẫn nhóm xây dựng hệ thống hạ tầng nhằm triển khai phần mềm của Preda trên các máy chủ GPU đám mây. Sau một năm làm việc và thử nghiệm, đội ngũ đã ghi nhận thành công lớn khi GPU A100 tại Dublin, Ireland phát hiện ra số M136279841 vào ngày 11 tháng 10. Kết quả sau đó đã được xác thực bởi Nvidia H100 tại San Antonio, Texas thông qua bài thử nghiệm Lucas-Lehmer.
Khám phá của Durant đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực toán học và đồng thời mở ra tiềm năng đáng kinh ngạc của GPU trung tâm dữ liệu, vượt ra ngoài những ứng dụng AI thông thường. Những bộ xử lý này không chỉ hỗ trợ các tác vụ AI mà còn được áp dụng trong các lĩnh vực như mô phỏng dữ liệu, mã hóa và nhiều lĩnh vực khác. Với sức mạnh vượt trội của các thế hệ GPU mới, việc tìm ra những số nguyên tố lớn hơn trong thời gian tới có thể trở thành hiện thực.
