CÔNG NGHỆ

Một trong những thuyết âm mưu công nghệ gây chú ý từ lâu là việc điện thoại thông minh có khả năng nghe lén các cuộc trò chuyện riêng tư. Tuy nhiên, cho đến nay, không ai đã tìm ra bằng chứng xác thực chứng minh điều này đang diễn ra. Thắc mắc về sự riêng tư của chúng ta khi sử dụng các thiết bị này vẫn là một chủ đề nóng và đáng được quan tâm.

Vào năm 2024, 404 Media đã công bố thông tin gây chú ý về một sáng kiến của Cox Media Group (CMG). Tập đoàn này đã phát triển hệ thống Active Listening, cho phép thu thập dữ liệu ý định thời gian thực thông qua microphone của thiết bị thông minh. Những dữ liệu giọng nói này không chỉ được ghi nhận mà còn có khả năng kết hợp với các quy trình AI cùng dữ liệu hành vi khác. Điều này hứa hẹn mở ra một hướng đi mới trong việc cá nhân hóa quảng cáo, khiến cho việc tiếp cận khách hàng trở nên hiệu quả hơn bao giờ hết.

Hệ thống Active Listening vẫn đang gây tranh cãi về cách thức hoạt động. Ngay sau khi thông tin này được công bố, các gã khổng lồ công nghệ ngay lập tức tỏ ra thận trọng với CMG. Amazon khẳng định không bao giờ hợp tác với CMG trong vai trò đối tác quảng cáo. Trong khi đó, Google và Meta nhanh chóng chấm dứt mọi liên kết với công ty này. Chính CMG cũng đã quyết định ngừng sản xuất sản phẩm Active Listening nhằm tránh những hiểu lầm không đáng có.

Hệ thống CMG không hoạt động theo cách mà nhiều người lo ngại. Thay vì lắng nghe qua micrô của điện thoại suốt 24 giờ, nó chỉ ghi lại một đoạn thông tin giọng nói nhỏ khi bạn kích hoạt trợ lý ảo bằng lệnh "Hey Google" hoặc "Hey Siri". Điều này đã khiến nhiều người một lần nữa dấy lên nghi vấn về khả năng điện thoại thông minh theo dõi người dùng một cách âm thầm.

Vào năm 2019, Wandera, một công ty chuyên về an ninh mạng di động, đã thực hiện nhiều thí nghiệm nhằm khám phá khả năng nghe lén các cuộc trò chuyện riêng tư của điện thoại thông minh. Những kết quả thu được mở ra một thực tế phức tạp và đầy lo ngại. Công nghệ hiện đại không chỉ đơn thuần phục vụ nhu cầu hàng ngày mà còn tiềm ẩn những rủi ro không thể xem nhẹ, đánh thức những câu hỏi về quyền riêng tư và bảo mật thông tin cá nhân.

Mới đây, Facebook đã phải thừa nhận rằng họ có thể đã ghi âm các cuộc trò chuyện riêng tư của người dùng mà không được sự đồng ý. Thông tin này vừa được công bố trong một bài viết điều tra, làm dấy lên những lo ngại nghiêm trọng về quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu. Các chuyên gia đang kêu gọi sự minh bạch hơn từ các nền tảng mạng xã hội, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc người dùng cần hiểu rõ cách mà dữ liệu của họ được sử dụng. Đây là một vấn đề cần được cộng đồng chú ý, đặc biệt trong bối cảnh mạng xã hội ngày càng trở nên phổ biến.

Vào tháng 8/2019, một tin tức gây chú ý xuất hiện khi Facebook xác nhận đã hợp tác với một công ty bên ngoài để phiên âm các cuộc trao đổi âm thanh diễn ra trên nền tảng Messenger. Mục tiêu của việc này là kiểm tra độ chính xác của thuật toán phiên âm tự động mà công ty đang phát triển. Đặc biệt, Facebook khẳng định rằng người dùng lựa chọn dịch vụ phiên âm đều đã được thông báo về hệ thống đánh giá. Tuy nhiên, tin tức này nhanh chóng thu hút sự chú ý của truyền thông, với nhiều tiêu đề mạnh mẽ khẳng định rằng "Facebook đã thừa nhận việc theo dõi các cuộc trò chuyện cá nhân của người dùng".

Facebook đã lên tiếng bác bỏ những cáo buộc liên quan đến việc nghe lén các cuộc trò chuyện của người dùng để phục vụ cho mục đích quảng cáo. Công ty này khẳng định: "Chúng tôi cung cấp quảng cáo dựa trên sở thích và thông tin hồ sơ của người dùng, không phải từ những gì bạn thảo luận." Thông điệp này được đưa ra nhằm làm rõ cách thức hoạt động của hệ thống quảng cáo trên nền tảng của họ.

Dữ liệu không khớp nhau

Vào năm 2019, Wandera đã tiến hành một cuộc thử nghiệm nhằm kiểm tra khả năng "gián điệp điện thoại". Thí nghiệm này diễn ra trong một căn phòng nhỏ, nơi họ đặt một chiếc iPhone và một chiếc Samsung Galaxy. Để thu hút sự chú ý của cả hai thiết bị, họ phát đi một đoạn âm thanh quảng cáo về thức ăn cho thú cưng liên tục trong 30 phút mỗi ngày, kéo dài trong suốt ba ngày. Kết quả của cuộc thử nghiệm này đã mang đến nhiều thông tin hấp dẫn cho ngành công nghiệp công nghệ và truyền thông.

Trong một thử nghiệm đáng chú ý, quyền truy cập của người dùng vào các ứng dụng đã được kích hoạt, với hai thiết bị di động được sử dụng trong cùng một môi trường. Mục tiêu của nghiên cứu này bao gồm việc quét các ứng dụng sau khi thử nghiệm để xem có xuất hiện quảng cáo về thức ăn cho thú cưng hay không. Bên cạnh đó, các thiết bị cũng được theo dõi nghiêm ngặt nhằm đánh giá mức tiêu thụ dữ liệu, hiệu suất pin và hoạt động nền. Kết quả của thử nghiệm này không chỉ mang lại cái nhìn sâu sắc về quảng cáo mà còn giúp người dùng hiểu rõ hơn về hiệu suất thiết bị.

Kết quả từ các thử nghiệm cho thấy không có quảng cáo thức ăn cho vật nuôi xuất hiện trên bất kỳ ứng dụng nào. Đáng chú ý, sự khác biệt về mức tiêu thụ dữ liệu, sử dụng pin cũng như hoạt động nền giữa các thử nghiệm trong phòng âm thanh và phòng im lặng là không đáng kể. Thông tin này có ý nghĩa quan trọng, vì khi một ứng dụng truy cập vào micrô và gửi âm thanh lên máy chủ đám mây để phân tích, sẽ có khả năng xuất hiện dấu vết có thể phát hiện được liên quan đến mức tiêu thụ dữ liệu.

James Mack, kỹ sư tại Wandera, đã chia sẻ thông tin quan trọng từ các bài kiểm tra gần đây. Theo ông, dữ liệu ghi nhận từ các thử nghiệm cho thấy mức độ thấp hơn đáng kể so với dữ liệu thu thập từ trợ lý ảo trong khoảng thời gian 30 phút. Điều này chỉ ra rằng việc ghi âm liên tục các cuộc trò chuyện và tải lên đám mây không diễn ra trên bất kỳ ứng dụng nào trong số những ứng dụng đã được thử nghiệm. Thông tin này mở ra nhiều câu hỏi mới về tính bảo mật và quyền riêng tư của người dùng trong thế giới ứng dụng hiện nay.

"Chúng tôi phát hiện những điều không ngờ tới"

Vào đầu năm 2017, Jingjing Ren - nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Northeastern cùng với Elleen Pan - sinh viên đại học, đã tiến hành một nghiên cứu nhằm tìm hiểu khả năng điện thoại có thể nghe lén các cuộc trò chuyện mà người dùng không hay biết. Trong quá trình thực hiện, họ phát hiện rằng micrô của điện thoại không được bật một cách âm thầm. Tuy nhiên, đội ngũ nghiên cứu cũng nhanh chóng nhận thấy rằng có những hiện tượng khác đang diễn ra, thu hút sự chú ý của các chuyên gia trong lĩnh vực.

Christo Wilson, một nhà khoa học tham gia vào dự án, khẳng định rằng không có bất kỳ rò rỉ âm thanh nào xảy ra và không có ứng dụng nào kích hoạt micrô. Điều đáng ngạc nhiên là nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng một số ứng dụng tự động chụp lại màn hình và gửi thông tin này cho bên thứ ba. Thông tin này đặt ra câu hỏi lớn về sự bảo mật và quyền riêng tư trong môi trường ứng dụng hiện nay.

Trong cuộc khảo sát gần đây trên hơn 17.000 ứng dụng Android, người dùng đã phát hiện hơn 9.000 ứng dụng có quyền truy cập vào tính năng chụp ảnh màn hình. Đáng chú ý, một số ứng dụng đã bị phanh phui vì thực hiện hành vi không minh bạch. Chúng chủ động chụp ảnh màn hình và gửi dữ liệu này cho các bên thứ ba. Đây là thông tin đáng lo ngại đối với người dùng, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm soát quyền riêng tư trên thiết bị di động.

David Choffnes, một nhà khoa học máy tính tham gia vào dự án, đã nhấn mạnh rằng tình huống này có thể tồi tệ hơn rất nhiều so với việc để camera ghi lại hình ảnh trần nhà hoặc microphone thu âm những cuộc trò chuyện không quan trọng.

Điện thoại di động của bạn không thể nghe lén cuộc trò chuyện, nhưng nó có khả năng theo dõi bạn qua nhiều phương thức khác nhau. Nhờ vào kho dữ liệu khổng lồ, các công ty như Facebook và Google có khả năng cung cấp cho bạn quảng cáo được nhắm mục tiêu. Những quảng cáo này đôi khi chính xác đến mức gây bất ngờ.

Mike Campin, Phó Chủ tịch Kỹ thuật tại Wandera, nhận định rằng mặc dù người dùng không công khai thông tin của mình, bên thứ ba vẫn có thể thu thập dữ liệu cá nhân cùng thông tin giao dịch ngân hàng. Đây là những điểm yếu tiềm ẩn trong hệ thống bảo mật. Những dữ liệu này cực kỳ giá trị đối với các nhà quảng cáo, tin tặc, hoặc bất kỳ ai có nhu cầu truy cập thông tin cá nhân của bạn.

Theo New Atlas