Elon Musk luôn tạo nên niềm tin với những tầm nhìn đầy ấn tượng về tương lai. Suốt gần mười năm qua, ông kiên trì tuyên bố rằng xe Tesla có khả năng tự lái hoàn toàn. Lời hứa này không chỉ thổi bùng kỳ vọng mà còn đẩy giá trị công ty lên mức cao chưa từng thấy. Tuy nhiên, những tuyên bố này đang phải đối mặt với áp lực pháp lý khi cơ quan chức năng, bồi thẩm đoàn và chính người tiêu dùng yêu cầu giải thích rõ ràng thay vì chỉ chờ đợi những viễn cảnh mơ hồ.
Một thẩm phán tại California vừa đưa ra quyết định cho phép một nhóm tài xế tiến hành kiện tập thể Tesla. Nhóm này cáo buộc Elon Musk đã tạo ra những tuyên bố không chính xác về phần mềm Full Self-Driving. Họ cho rằng những phát biểu này đã khiến người tiêu dùng tin rằng xe có thể vận hành hoàn toàn tự động mà không cần can thiệp của con người. Tuy nhiên, thực tế cho thấy công nghệ này vẫn chỉ dừng lại ở mức hỗ trợ và cần có sự giám sát chặt chẽ từ phía người lái.
Tại Miami, một bồi thẩm đoàn đã đưa ra phán quyết yêu cầu Tesla bồi thường hơn 240 triệu đô la cho gia đình của một nạn nhân trong vụ tai nạn liên quan đến chế độ lái tự động Autopilot. Các bằng chứng cho thấy hệ thống này đã không cảnh báo hoặc giành lại quyền kiểm soát khi tình huống trở nên nguy hiểm. Quyết định này đang gây ra nhiều tranh cãi trong cộng đồng và thúc đẩy các cuộc thảo luận về sự an toàn của công nghệ lái tự động.
Cuộc chiến pháp lý không chỉ dừng lại ở khách hàng, khi các cổ đông của Tesla tại Texas cũng đã đồng loạt khởi kiện Elon Musk cùng công ty. Họ cáo buộc rằng Musk đã thổi phồng tiềm năng của robotaxi nhằm thao túng giá cổ phiếu. Sự kiện ra mắt Robotaxi tại Austin từng được kỳ vọng sẽ đánh dấu một bước chuyển mình lớn trong ngành vận tải. Tuy nhiên, thực tế lại không như mong đợi, khi có nhiều video cho thấy robotaxi gặp phải sự cố như chạy lệch làn, phanh gấp một cách bất hợp lý, thậm chí dừng đón khách giữa giao lộ.
Kể từ năm 2015, Elon Musk đã cam kết rằng Tesla sẽ đạt được công nghệ tự lái cấp độ 5. Điều này có nghĩa là xe có thể vận hành hoàn toàn mà không cần bất kỳ sự can thiệp nào từ con người. Tuy nhiên, hiện tại Tesla chỉ mới phát triển đến cấp độ 2. Ở cấp độ này, xe vẫn cần có sự giám sát từ người lái dù có khả năng hỗ trợ trong quá trình điều khiển. Sự lựa chọn con đường phát triển nhanh chóng và mạo hiểm này đã mang lại sự chú ý lớn cho Musk, nhưng cũng làm gia tăng những rủi ro tiềm ẩn cho công ty của ông.
Elon Musk từng khẳng định rằng tất cả các xe Tesla sản xuất từ giờ trở đi sẽ được trang bị bộ phần cứng tự động hóa hoàn toàn. Với sự cải tiến liên tục của phần mềm AI, Tesla sẽ sử dụng một hệ thống hoàn chỉnh bao gồm hàng loạt camera kỹ thuật số, cảm biến siêu âm và radar. Để đạt được cấp độ tự động hóa 5, tức là khả năng lái xe một cách tự động trong mọi tình huống, Tesla đang tiến gần hơn đến việc biến giấc mơ tự lái trở thành hiện thực.
Musk luôn gây chú ý với những phát ngôn ấn tượng, từ công nghệ hyperloop cho đến mái nhà năng lượng mặt trời. Ông cũng không ngần ngại nhắc đến khả năng tiết kiệm hàng nghìn tỷ đô la nhờ cắt giảm ngân sách liên bang của DOGE. Tuy nhiên, những lời nói phóng đại và thiếu trung thực của ông đã trở thành vấn đề nghiêm trọng. Điều này đặc biệt rõ ràng khi Tesla chịu ảnh hưởng nặng nề bởi sự sụt giảm 13% doanh số xe điện toàn cầu trong nửa đầu năm 2025.
Cơ quan An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ (NHTSA) đã ghi nhận ít nhất 13 trường hợp tử vong liên quan đến hệ thống Autopilot và hàng trăm vụ tai nạn khác. Những số liệu này cho thấy rằng lời hứa về "an toàn hơn con người" chưa được kiểm chứng thực tế. Việc phát hành phiên bản beta của phần mềm cho hàng trăm nghìn tài xế như một cuộc thử nghiệm trên đường phố gây lo ngại lớn. Điều này làm dấy lên sự phẫn nộ từ cả giới chức và công chúng, khi mà sự an toàn của con người bị đặt trên bàn cân thử nghiệm.
Hiện tại, Elon Musk đang đối mặt với những thách thức nghiêm trọng, mở ra cuộc tranh luận về ranh giới giữa tầm nhìn và ảo tưởng. Trước đây, ông đã thành công trong việc khơi dậy sự hứng khởi. Tuy nhiên, khi sự tin tưởng không được xây dựng trên thực tế, mọi thứ có thể nhanh chóng trở thành áp lực. Các vụ kiện tại California, Miami và Texas minh chứng cho thực tế rằng xã hội không còn chấp nhận những điều không rõ ràng.
Năm 2019, Elon Musk đã công bố kế hoạch triển khai 1 triệu robotaxi vào năm 2020. Dù tham vọng này không hoàn toàn sai và vẫn là mục tiêu hấp dẫn của ngành công nghiệp ô tô, cách tiếp cận của vị tỷ phú lại gặp khó khăn. Những tuyên bố thiếu căn cứ đã không chỉ đưa Tesla vào rắc rối pháp lý mà còn tạo ra hoài nghi đối với toàn bộ lĩnh vực xe tự hành. Tình huống này nhấn mạnh sự cần thiết của việc kết hợp giữa tầm nhìn và thực tế trong việc phát triển công nghệ giao thông tương lai.
Elon Musk từng khẳng định rằng Tesla không chỉ đơn thuần là một thương hiệu ô tô mà còn là một công ty công nghệ với sứ mệnh cải cách thế giới. Thật vậy, thế giới đang trải qua những thay đổi mạnh mẽ. Tuy nhiên, những thay đổi này không phải lúc nào cũng diễn ra theo dự đoán của ông. Có vẻ như đây chính là bài học quan trọng mà Tesla cùng toàn bộ ngành công nghiệp xe tự lái cần nghiêm túc xem xét trong thời gian tới.
Theo Bryant Walker Smith, nhà nghiên cứu nổi tiếng về xe tự lái và giáo sư tại Đại học Nam Carolina, cuộc cách mạng taxi robot đã chính thức diễn ra với sự hiện diện của những chiếc xe tự lái thật sự chở hành khách trên đường phố. Tuy nhiên, điều đáng lưu ý là không có bất kỳ chiếc taxi robot nào đến từ Tesla.
Theo: Forbes, WSJ
