Nvidia đang vươn lên như một biểu tượng công nghệ tuyệt vời, nhờ vào sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo mà mọi quốc gia đều theo đuổi. Tuy nhiên, bên cạnh ánh hào quang đó, có một cái tên khác đang trải qua những khó khăn và nỗi buồn của riêng mình.
Chưa đầy ba năm trước, ít ai có thể tưởng tượng được rằng Intel lại có thể bị Nvidia vượt mặt trong cuộc đua công nghệ. Tuy nhiên, tình hình hiện tại cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của Nvidia đã khiến Intel phải nhìn nhận lại vị thế của mình trên thị trường.
Giá trị vốn hóa thị trường của Intel hiện chỉ đạt 104 tỷ USD, trong khi đối thủ Nvidia đã vươn tới con số 3,4 nghìn tỷ USD, chênh lệch lên đến 33 lần. Tập đoàn Nvidia, do tỷ phú Jensen Huang dẫn dắt, hiện đang đứng thứ hai trong danh sách các công ty có giá trị lớn nhất thế giới, chỉ sau Apple. Ngược lại, Intel dường như đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm vị thế của mình trên thị trường.
Sự biến chuyển này xuất phát từ nhiều yếu tố, cả nội bộ lẫn bên ngoài của Intel. Thực tế, gã khổng lồ trong ngành công nghiệp chip có thể đã chìm đắm trong những chiến thắng trước đó và bỏ lỡ cơ hội để đổi mới.
Từng nghĩ sẽ mãi trên đỉnh
Khi Andy Grove, cựu CEO nổi tiếng của Intel, phát hành cuốn sách "Only the Paranoid Survive" vào năm 1996, ông đã đưa ra những dự đoán sắc bén về những thách thức trong lĩnh vực công nghệ có thể ảnh hưởng đến sự tồn tại của doanh nghiệp. Nhiều người từng nghĩ rằng những rủi ro này chỉ xảy ra trong lý thuyết và không thể ảnh hưởng đến những tập đoàn lớn như Intel. Tuy nhiên, thực tế đã chứng minh rằng không có doanh nghiệp nào là miễn dịch trước những biến động không lường trước trong ngành công nghiệp công nghệ.
Vào thời điểm đó, Intel đã khẳng định vị thế là nhà sản xuất chip lớn nhất toàn cầu, với công nghệ của mình được tích hợp vào hầu hết các máy tính cá nhân. Grove, một trong những người đứng đầu công ty, không chỉ muốn Intel trở thành nhà cung cấp linh kiện hàng đầu mà còn có tham vọng định hình tương lai của ngành điện toán. Ông tin rằng máy tính cá nhân sẽ trở thành thiết bị đa năng, phục vụ cho nhiều nhu cầu từ giải trí như xem phim, chơi game đến lưu trữ hình ảnh và kết nối với bạn bè. Intel cam kết cung cấp nguồn sức mạnh cho tất cả những ứng dụng này, hướng đến một kỷ nguyên mới trong công nghệ.
Intel đã từng đi đầu trong việc dự đoán sự phát triển của máy tính cá nhân. Tuy nhiên, họ đã không lĩnh hội được sự trỗi dậy mạnh mẽ của điện toán di động và cuộc cách mạng AI, hai xu hướng công nghệ đã định hình ngành công nghiệp trong suốt 15 năm qua. Hệ quả là, gần 20 năm sau khi Andy Grove phác thảo tầm nhìn tương lai, Intel ngày nay chỉ còn là cái bóng của chính mình, không còn giữ được vị thế và sức ảnh hưởng như trước.
Cổ phiếu của Intel đã ghi nhận một mốc ấn tượng khi đạt đỉnh cao nhất vào ngày 31 tháng 8 năm 2000, gần 24 năm trước. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, giá trị cổ phiếu này đã trải qua một giai đoạn giảm sút nghiêm trọng, hiện giảm tới 68% so với mức kỷ lục đó.
Vào tháng 8 vừa qua, Intel đã công bố kế hoạch sa thải 15% lực lượng lao động nhằm thực hiện chiến lược cắt giảm chi phí lên tới 10 tỷ USD. Đáng chú ý, trong tháng trước, công ty này đã mất vị trí trong Chỉ số bình quân công nghiệp Dow Jones vào tay Nvidia. Đây là dấu mốc đánh dấu sự kết thúc chuỗi 25 năm mà Intel là một trong hai công ty công nghệ hàng đầu góp mặt trong chỉ số blue-chip này.
Đầu tuần này, Intel đã chính thức thông báo về việc CEO Pat Gelsinger nghỉ hưu. Ông Gelsinger, một trong những nhân vật nổi bật trong ngành công nghệ, đã đóng vai trò quan trọng trong việc tái thiết đế chế Intel trong những năm qua. Sự ra đi của ông khiến nhiều người trong giới phân tích đặt ra câu hỏi về khả năng Intel có thể khôi phục vị thế dẫn đầu trong ngành bán dẫn hay không.
Theo nhà phân tích công nghệ Angelo Zino từ CFRA Research, triển vọng trở lại thời kỳ hoàng kim của họ hiện tại có vẻ khá mờ mịt.
Bắt trượt kỷ nguyên di động
Sự suy giảm quyền lực của Intel bắt đầu từ khoảng năm 2010. Đây là thời điểm mà hãng công nghệ này phải đối mặt với nhiều thách thức lớn trong thị trường vi xử lý. Sự cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các đối thủ đã làm cho vị thế của Intel bị ảnh hưởng rõ rệt.
Ba năm sau khi Apple ra mắt chiếc iPhone đầu tiên, công ty quyết định hợp tác với ARM, một công ty thiết kế chip đến từ Anh, để phát triển bộ xử lý cho sản phẩm của mình. Quyết định này đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong hành trình công nghệ của Apple.
Vào thời điểm đó, ARM chỉ là một công ty chuyên thiết kế công nghệ cho thị trường ngách với biên lợi nhuận khiêm tốn. Tuy nhiên, khi thiết bị di động bùng nổ và trở thành xu hướng chủ đạo, chúng đã mang đến cho người dùng trải nghiệm tương tự như một chiếc PC ngay trong túi. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng cho công nghệ này, ARM nhanh chóng vượt mặt Intel, khẳng định vị thế dẫn đầu trong ngành sản xuất chip di động.
Sự chuyển mình này đã mở ra những tín hiệu quan trọng cho ngành công nghệ. Chỉ một vài năm sau, Apple cùng với nhiều nhà sản xuất thiết bị khác đã gây sức ép lớn lên Intel. Họ quyết định thay thế bộ xử lý của Intel trong một số dòng máy tính cá nhân bằng các chip ARM, mang lại hiệu suất vượt trội hơn.
AMD đang tích cực chiếm lĩnh thị trường PC, nhất là khi điện toán đám mây ngày càng trở nên phổ biến. Trong khi đó, Intel lại phải nỗ lực không ngừng để bắt kịp với những yêu cầu đổi mới nhanh chóng, được gọi là "Định luật Moore". Định luật này, mang tên nhà đồng sáng lập Intel Gordon Moore, dự đoán rằng số lượng bóng bán dẫn trên chip sẽ gấp đôi sau mỗi hai năm, giúp tăng cường hiệu suất và tốc độ. Đây là một thách thức lớn mà Intel cần vượt qua để duy trì vị thế hàng đầu trên thị trường.
Năm 2019 đánh dấu một sự kiện đáng chú ý khi Intel phải công khai xin lỗi vì những quyết định không chính xác trong quá trình sản xuất chip. Những nỗ lực ngừng sản xuất các sản phẩm tiên tiến của hãng đã góp phần làm gia tăng tình trạng thiếu hụt và gây chậm trễ cho các sản phẩm hiện có. Xảy ra như vậy, Intel đã nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề và cam kết cải thiện quá trình sản xuất trong tương lai.
Theo nhận định của Vivek Arya từ Bank of America Securities, ngay cả bây giờ, Intel vẫn đang mất dần thị phần trong lĩnh vực PC và máy chủ vào tay AMD và ARM. Bên cạnh đó, triển vọng cho nhu cầu PC trong thời gian tới vẫn không mấy lạc quan.
Rồi lại vồ hụt AI
Khi Gelsinger đảm nhận vị trí lãnh đạo vào năm 2021, ông đã đặt ra mục tiêu quan trọng là khôi phục khả năng sản xuất tiên tiến cho Intel. Với tầm nhìn mạnh mẽ, ông cam kết đưa công ty trở lại hành trình đổi mới đầy hứa hẹn.
Trong suốt thời gian đảm nhận vị trí, Gelsinger đã ghi điểm mạnh mẽ trong việc ứng phó với những thách thức của lĩnh vực công nghệ. Tuy nhiên, một cuộc cách mạng công nghệ khác đang diễn ra, mang đến những biến động tương tự như cú sốc từ thiết bị di động đã khiến Intel gặp khó khăn cách đây một thập kỷ.
Nvidia, một cái tên từng chỉ là đối thủ nhỏ của Intel trong lĩnh vực sản xuất bộ xử lý đồ họa cho game, đã có bước tiến vượt bậc. Công ty này hiện đang dẫn đầu thị trường nhờ vào những con chip mạnh mẽ, hoàn hảo cho nhu cầu xử lý dữ liệu khổng lồ của trí tuệ nhân tạo. Sự chuyển mình này không chỉ khẳng định vị thế của Nvidia trong ngành công nghệ mà còn mở ra một chương mới cho tương lai của game và AI.
Intel hiện đang thiếu hụt sản phẩm có thể cạnh tranh với các đối thủ lớn như Nvidia và AMD trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Đây là ngành công nghệ đang tạo ra những đột phá mạnh mẽ. Mặc dù Intel vừa ra mắt con chip tăng tốc AI mang tên Gaudi nhằm giành lại một phần thị trường, nhưng sản phẩm này chưa thể tạo được sức hút như mong đợi. Thách thức lớn vẫn còn phía trước cho Intel trong cuộc đua AI.
Trong một buổi phỏng vấn tại sự kiện Wired mới đây, CEO Nvidia, Jensen Huang đã chia sẻ quan điểm thú vị về sự tập trung của Intel vào chip xử lý trung tâm (CPU). Ông cho biết rằng việc Intel không dự đoán được sự bùng nổ của AI và nhu cầu chuyển sang GPU là điều có thể dễ dàng hiểu. Đây là một nhận định cho thấy sự thay đổi rõ rệt trong lĩnh vực công nghệ, khi AI ngày càng trở thành động lực chính trong nghiên cứu và phát triển.
Theo một chuyên gia trong ngành, cuộc cạnh tranh trên thị trường game không phải là một hiện tượng mới mẻ. Thực tế, mọi thứ đã bắt đầu chuyển mình từ cách đây 10 năm. Điều này nhấn mạnh sự cần thiết phải chuẩn bị chu đáo cho những xu hướng đã được hình thành trong thời gian dài, nếu không bạn có thể sẽ gặp khó khăn trước sự phát triển chóng mặt của ngành công nghiệp này.
Công ty hiện đang nỗ lực hướng tới một mô hình Intel tinh gọn, đơn giản và nhanh nhẹn hơn. Frank Yeary, chủ tịch hội đồng quản trị độc lập của Intel, đã được bổ nhiệm làm chủ tịch điều hành tạm thời sau khi Gelsinger rời khỏi vị trí. Trong tuyên bố gần đây, ông nhấn mạnh sự tập trung vào việc tối ưu hóa hoạt động của công ty nhằm đáp ứng nhanh chóng với thị trường.
Sau nhiều lần chậm trễ, cộng đồng game thủ đang háo hức chờ đợi Intel có những bước tiến mới. Mọi ánh mắt đều đổ dồn về hãng công nghệ này, mong rằng họ sẽ mang đến những giải pháp đột phá và cải tiến hiệu suất để đáp ứng kịp thời nhu cầu ngày càng cao của thị trường game. Sự kỳ vọng này không chỉ từ những người hâm mộ công nghệ mà còn từ những game thủ chuyên nghiệp đang tìm kiếm những thiết bị vượt trội.