Ngày 01 tháng 7 năm 2025, Chính phủ đã chính thức ban hành Nghị định 181/2025/NĐ-CP. Nghị định này quy định rõ ràng về việc thực hiện một số điều liên quan đến Luật Thuế giá trị gia tăng. Đặc biệt, nó cung cấp hướng dẫn chi tiết về các đối tượng không phải chịu thuế. Thông tin này chắc chắn sẽ có ảnh hưởng lớn đến nhiều lĩnh vực, bao gồm cả ngành game, và hứa hẹn sẽ tạo ra những thay đổi đáng chú ý trong thời gian tới.
Theo Điều 26 của Nghị định 181/2025/NĐ-CP, các cơ sở kinh doanh cần có chứng từ hợp lệ cho các giao dịch không sử dụng tiền mặt đối với hàng hóa và dịch vụ có giá trị từ 5 triệu đồng trở lên, inclusive VAT. Điều này bao gồm cả hàng hóa nhập khẩu. Việc tuân thủ quy định này không chỉ giúp nâng cao tính minh bạch trong hoạt động kinh doanh mà còn góp phần thúc đẩy thói quen thanh toán không dùng tiền mặt trong xã hội. Hãy chuẩn bị kỹ càng để đảm bảo hoạt động kinh doanh của bạn luôn tuân thủ đúng quy định.
Chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt bao gồm các tài liệu xác nhận việc chuyển tiền qua ngân hàng hoặc qua dịch vụ trung gian thanh toán, tuân thủ theo quy định của Nghị định 52/2024/NĐ-CP. Cần lưu ý rằng việc nộp tiền mặt vào tài khoản người bán sẽ không được coi là thanh toán không dùng tiền mặt.

Một số trường hợp đặc biệt được chấp nhận khấu trừ thuế
Trong trường hợp các giao dịch mua bán hàng hóa và dịch vụ được thanh toán bù trừ, cần thiết lập một biên bản đối chiếu số liệu giữa hai bên. Điều này đảm bảo sự minh bạch trong việc xác nhận các giao dịch liên quan đến hàng hóa và dịch vụ đã mua cũng như bán. Nếu việc bù trừ công nợ diễn ra thông qua bên thứ ba, bên liên quan cần lập một biên bản bù trừ công nợ với sự tham gia của tất cả ba bên. Biên bản này sẽ là cơ sở quan trọng cho các thủ tục khấu trừ thuế sau này.
Trong trường hợp giao dịch mua hàng hóa hoặc dịch vụ thông qua hình thức bù trừ công nợ, như vay mượn tiền hoặc cấn trừ công nợ qua bên thứ ba, cần có những giấy tờ cụ thể. Điều này yêu cầu phải có hợp đồng vay mượn được lập bằng văn bản trước đó. Đồng thời, cần có chứng từ chứng minh việc chuyển tiền từ tài khoản của bên cho vay hoặc cho mượn sang tài khoản của bên vay. Điều này cũng áp dụng trong trường hợp bù trừ giá trị hàng hóa hoặc dịch vụ mua vào với khoản tiền hỗ trợ từ bên bán cho bên mua, hoặc khi bên bán nhờ bên mua chi hộ. Việc này đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp trong giao dịch.
Trong trường hợp hàng hóa và dịch vụ được thanh toán thông qua bên thứ ba mà không sử dụng tiền mặt, cần lưu ý một số điểm quan trọng. Đầu tiên, việc thanh toán phải được thực hiện theo hình thức ủy quyền hoặc theo yêu cầu của bên bán. Hợp đồng cần quy định rõ ràng các điều khoản liên quan đến việc thanh toán này dưới dạng văn bản. Đồng thời, bên thứ ba tham gia vào giao dịch phải là tổ chức hoặc cá nhân hợp pháp, hoạt động theo đúng quy định hiện hành của pháp luật.
Khi thực hiện giao dịch mua hàng hóa hoặc dịch vụ thông qua việc thanh toán bằng cổ phiếu hoặc trái phiếu, các bên cần phải có một hợp đồng mua bán được lập bằng văn bản trước đó. Điều này đảm bảo rằng mọi thỏa thuận và phương thức thanh toán được quy định rõ ràng trong hợp đồng, mang lại sự minh bạch và bảo vệ quyền lợi cho các bên liên quan.
Theo quy định tại khoản 2 Điều 26 Nghị định 181/2025/NĐ-CP, nếu sau khi thực hiện các hình thức thanh toán như đã nêu, phần giá trị còn lại được thanh toán bằng tiền mặt từ 5 triệu đồng trở lên, việc khấu trừ thuế chỉ áp dụng trong trường hợp có chứng từ thanh toán không sử dụng tiền mặt. Hãy đảm bảo rằng mọi giao dịch và thanh toán đều được thực hiện một cách chính xác và theo đúng quy định để tối ưu hóa lợi ích thuế của bạn.
Khi hàng hóa hoặc dịch vụ được thanh toán không bằng tiền mặt vào tài khoản của bên thứ ba tại Kho bạc Nhà nước, việc thực hiện cưỡng chế thu tiền và tài sản đang do tổ chức hoặc cá nhân khác nắm giữ sẽ tuân theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trong trường hợp này, người mua có quyền khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào tương ứng với số tiền đã chuyển vào tài khoản của bên thứ ba.
Đối với hàng hóa và dịch vụ có giá trị từ 5 triệu đồng trở lên, khi áp dụng hình thức mua trả chậm hoặc trả góp, các cơ sở kinh doanh cần tuân theo một số quy định nhất định. Cụ thể, họ phải dựa vào hợp đồng mua bán, hóa đơn giá trị gia tăng, cùng với chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt để tiến hành khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào. Nếu chưa có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt do chưa đến hạn thanh toán theo hợp đồng, doanh nghiệp vẫn được quyền khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào. Tuy nhiên, khi đến thời điểm thanh toán, nếu không có chứng từ phù hợp, doanh nghiệp cần phải kê khai và điều chỉnh giảm số thuế giá trị gia tăng đầu vào mà họ đã khấu trừ cho phần hàng hóa và dịch vụ tương ứng. Việc này cần được thực hiện trong kỳ tính thuế khi phát sinh nghĩa vụ thanh toán theo hợp đồng.
Trong trường hợp giá trị hàng hóa hoặc dịch vụ nhập khẩu dưới 5 triệu đồng, cùng với các giao dịch mua hàng có hóa đơn tương ứng, doanh nghiệp không cần phải cung cấp chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt. Điều này cũng áp dụng cho hàng hóa được nhận dưới dạng quà biếu, quà tặng hoặc hàng mẫu từ các tổ chức, cá nhân nước ngoài. Quy định này giúp đơn giản hóa quy trình cho các cơ sở kinh doanh, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi trong việc tiếp cận các sản phẩm quốc tế mà không cần các thủ tục phức tạp.
Trong trường hợp doanh nghiệp mua hàng hóa và dịch vụ phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh hàng hóa và dịch vụ chịu thuế giá trị gia tăng, cá nhân là nhân viên của doanh nghiệp có thể thanh toán không dùng tiền mặt theo quy định tài chính nội bộ. Sau khi hoàn thành giao dịch, doanh nghiệp sẽ hoàn trả cho nhân viên thông qua hình thức thanh toán không tiền mặt. Điều này giúp doanh nghiệp được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào một cách hợp lệ.
Theo quy định tại điều 26 Nghị định 181/2025/NĐ-CP, khi người tiêu dùng thực hiện mua hàng hóa hoặc dịch vụ từ một cơ sở kinh doanh có tổng giá trị dưới 5 triệu đồng, nhưng thực hiện nhiều giao dịch trong cùng một ngày với tổng số tiền từ 5 triệu đồng trở lên, thì chỉ có thể khấu trừ thuế nếu có chứng từ thanh toán không sử dụng tiền mặt. Chính sách này nhằm khuyến khích hình thức thanh toán minh bạch và hợp pháp.