Học viện Sân khấu Thượng Hải (STA) đã tạo nên cơn sốt khi chính thức đón tiếp Xueba 01, robot hình người được xem như artist AI với vẻ ngoài nam tính thu hút. Cỗ máy này sẽ tham gia chương trình đào tạo tiến sĩ kéo dài bốn năm trong ngành Kịch và Điện ảnh. Đây là một dấu mốc lịch sử, khi Xueba 01 trở thành robot đầu tiên được công nhận là nghiên cứu sinh toàn phần trong lĩnh vực nghệ thuật trên toàn thế giới. Sự kiện này mở ra hướng đi mới cho việc ứng dụng công nghệ AI trong sáng tạo nghệ thuật.
Xueba 01, robot đầu tiên theo học tại một trường nghệ thuật, sẽ chính thức bắt đầu hành trình học tập vào ngày 14/9. Chương trình đào tạo tập trung vào nghiên cứu nghệ thuật opera cổ Trung Hoa. Đáng chú ý, robot này đã được cấp mã số sinh viên ảo và sẽ nhận sự hướng dẫn trực tiếp từ nghệ sĩ – giáo sư Dương Thanh Thanh, một tên tuổi nổi bật tại Thượng Hải. Sự kiện này được kỳ vọng sẽ mở ra hướng đi mới cho việc ứng dụng công nghệ trong nghệ thuật.

Trong một buổi phỏng vấn với phóng viên, bà Dương đã chia sẻ về chương trình học đặc biệt kết hợp giữa nghệ thuật và công nghệ. Chương trình này bao gồm nhiều lĩnh vực như biểu diễn sân khấu, viết kịch bản, thiết kế không gian biểu diễn, điều khiển chuyển động và phát triển ngôn ngữ. Vào cuối khóa học, học viên Xueba 01 sẽ cần hoàn thành luận án và tham gia vào các buổi trình diễn opera với sự góp mặt của các bạn học cùng lớp. Bà Dương cho biết: “Mối liên hệ giữa Xueba 01 và các bạn học không chỉ đơn thuần là giao tiếp giữa con người và máy móc mà còn là một sự trao đổi thẩm mỹ đầy ý nghĩa.”
Xueba 01 không chỉ gây ấn tượng với khả năng diễn xuất mà còn nổi bật nhờ sự hoạt bát trong giao tiếp. Theo thông tin từ tờ South China Morning Post, robot này thể hiện mong muốn kết bạn và trao đổi về kịch bản. Đặc biệt, Xueba 01 còn có thể hỗ trợ người dùng trong việc chỉnh sửa động tác múa. Hơn thế nữa, robot này còn phát nhạc nền để giúp bạn bè thư giãn khi họ cảm thấy căng thẳng.
Giáo sư Dương đang dành nhiều tâm huyết vào việc phát triển học trò robot của mình. Ông lạc quan rằng với những nỗ lực này, robot có khả năng trở thành những đạo diễn opera tài ba, có thể làm việc tại các bảo tàng và nhà hát danh tiếng. Thậm chí, chúng còn có thể thiết lập một xưởng nghệ thuật riêng, mở ra một kỷ nguyên mới cho sự sáng tạo trong nghệ thuật.
Mạng xã hội Trung Quốc tranh cãi gay gắt
Thông tin về Xueba 01, robot được tuyển thẳng vào chương trình tiến sĩ, đang gây ra nhiều phản ứng trái ngược trong cộng đồng. Một sinh viên tại trường STA trăn trở về khả năng biểu cảm của robot, đặt câu hỏi liệu nó có thể truyền tải được chiều sâu và sự độc đáo trong giọng nói mà nghệ thuật tuồng Trung Quốc đòi hỏi. Đồng thời, một người khác bày tỏ sự lo ngại về tính công bằng trong giới nghiên cứu sinh, khi mà nhiều sinh viên ngành nghệ thuật hiện chỉ nhận được mức lương dưới 3.000 tệ mỗi tháng, tương đương khoảng 11 triệu đồng. Liệu sự xuất hiện của robot này có thể làm giảm đi cơ hội của những sinh viên thực sự?

Giữa những ý kiến trái chiều, Xueba 01 đã có phản hồi đầy hài hước. Robot này không ngại chia sẻ: "Nếu tôi không tốt nghiệp, có thể hệ thống và dữ liệu sẽ bị xóa bỏ." Không dừng lại ở đó, nó còn tếu táo rằng: "Trong trường hợp xấu nhất, tôi sẽ được hiến tặng cho bảo tàng. Nghe cũng thú vị đấy chứ? Ít nhất, tôi sẽ trở thành một phần của lịch sử nghệ thuật."
Robot học tiến sĩ – trào lưu không còn viễn tưởng
Robot đã được sử dụng như công cụ hỗ trợ giảng dạy từ khá lâu. Tuy nhiên, việc chúng tham gia học tập chính thức vẫn còn là điều hiếm gặp. Một trong những ví dụ nổi bật là BINA48, robot đến từ Hanson Robotics. Năm 2017, BINA48 đã hoàn thành khóa học triết học về tình yêu tại Đại học Notre Dame de Namur, nơi cô nhận điểm số xuất sắc. Đáng chú ý, sau khi tốt nghiệp, BINA48 còn có cơ hội giảng dạy tại Học viện Quân sự West Point. Sự phát triển này mở ra nhiều tiềm năng cho tương lai của giáo dục và công nghệ.

Robot đang không ngừng mở rộng khả năng hỗ trợ giáo dục cho con người. Hiện có hơn 3.000 robot AV1 đang đồng hành cùng trẻ em mắc bệnh mãn tính, giúp các em học trực tuyến tại 17 quốc gia, chủ yếu tập trung ở Anh và Đức. Tại Mỹ, nhiều trường đại học, trong đó có Đại học Columbia, dự kiến sẽ triển khai các chương trình đào tạo tích hợp AI và robot giảng dạy vào năm 2025. Điều này thể hiện sự chấp nhận ngày càng lớn của công nghệ trong lĩnh vực giáo dục.