Theo thông tin từ trang web của Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT), Cục An toàn thông tin (thuộc Bộ TT&TT) đã đưa ra khuyến nghị người dùng Internet cần phải cảnh giác trước 5 hình thức lừa đảo trực tuyến.
Mất số tiền lớn với chiêu trò lừa đảo trong việc đầu tư tài chính trực tuyến.
Trong thời gian gần đây, một số cư dân sinh sống tại Thủ đô Hà Nội khi tham gia vào việc đầu tư tài chính trực tuyến đã trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo, mất từ vài tỷ đồng đến hàng chục tỷ đồng, thậm chí có trường hợp mất tới 57 tỷ đồng do bị kẻ lừa đảo chiếm đoạt.
Có thể đề cập đến một số cách thức gian lận liên quan đến đầu tư tài chính, tiền ảo, tiền mã hóa như: Hình thức kinh doanh đa cấp tiền ảo, tiền mã hóa lừa đảo trên internet để chiếm đoạt tài sản; gian lận thông qua các hoạt động của các sàn giao dịch ngoại hối, quyền chọn nhị phân...
Mặc dù các chiêu trò của các đối tượng không mới nhưng rất tinh vi, vẫn có nhiều người dùng mạng xã hội bị lừa. Các đối tượng thường lập các sàn giao dịch, trang web giả mạo sàn giao dịch quốc tế, sau đó sử dụng đội ngũ nhân viên telesale để gọi điện mời chào nhà đầu tư tham gia các nhóm tư vấn, trao đổi thông tin qua Zalo và Telegram. Sau khi nhà đầu tư tham gia nhóm, đối tượng và thành viên của nhóm liên tục liên lạc, thuyết phục nhà đầu tư thực hiện giao dịch đầu tư tài chính, mua bán tiền ảo, tiền mã hóa nhằm lừa đảo và chiếm đoạt tài sản.
Cục An toàn thông tin khuyến nghị người dân luôn cảnh giác, cẩn trọng trước các đề nghị hoặc giới thiệu hoạt động đầu tư qua mọi hình thức, đặc biệt là trên internet; nên tìm hiểu kỹ về phía chủ quản, công ty quản lý trước khi quyết định đầu tư. Người dân cũng cần nắm vững kiến thức về tài chính, đầu tư. Khi không chắc chắn, cần tham khảo ý kiến của chuyên gia tài chính hoặc luật sư để đưa ra quyết định thông minh, an toàn và tránh khỏi rủi ro lừa đảo.
Nhiều cư dân vẫn bị "rơi vào bẫy" khi gặp phải các hình thức lừa đảo trong việc hỗ trợ khôi phục lại số tiền mất trội.
Theo thống kê của Cục An toàn thông tin, trên không gian mạng, hiện vẫn có nhiều người dân bị lừa một lần nhưng vẫn rơi vào bẫy lừa lần thứ hai và nhiều lần khác bởi các nhóm mạo danh lực lượng an ninh mạng, các văn phòng luật và ngân hàng… Điểm chung của những kẻ lừa đảo này là tất cả đều tạo ra mối quan hệ thân thiết với nhiều cơ quan chức năng.
Khẳng định "hỗ trợ khôi phục tiền bị lừa" là một trong những hình thức lừa đảo trực tuyến mà Cục An toàn thông tin đã cảnh báo nhiều lần. Cơ quan này khuyến cáo người dân không nên tiết lộ thông tin cá nhân cho bất kỳ ai qua bất kỳ phương tiện nào, vì việc tiết lộ thông tin có thể gây ra nhiều hậu quả không lường trước được.
Ngoài ra, khi nhận cuộc gọi hoặc tiếp xúc với các nhóm cung cấp dịch vụ trên mạng xã hội, người dân không nên chuyển tiền cho đối tượng mà không kiểm tra và xác minh thông tin. Trong trường hợp phát hiện có dấu hiệu lừa đảo, người dân cần liên hệ với cơ quan công an để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.
Chiêu lừa quét mã QR trên phiếu trúng thường trong bưu phẩm đã xuất hiện.
Vào đầu tháng 3, nhiều người dùng Facebook ở Việt Nam đã chia sẻ thông tin cảnh báo về một hình thức lừa đảo mới: Gửi bưu phẩm đến nhà thông qua dịch vụ shipper, bên trong có thông báo trúng thưởng kèm theo mã QR. Khi người dân quét mã QR này, họ sẽ bị chiếm quyền điều khiển thiết bị, từ đó dẫn đến việc mất thông tin và tài sản.
Sau khi xác nhận hình thức lừa đảo không phải là tin giả, cảnh sát tỉnh Hà Tĩnh và TP.HCM đã phát cảnh báo về trường hợp một số người dân nhận được bưu phẩm có phiếu trúng thưởng gắn mã QR. Yêu cầu người nhận quét mã QR và cung cấp thông tin cá nhân để nhận thưởng.
Mặc dù chưa có trường hợp người dùng bị lừa đảo trực tuyến bằng cách quét mã QR trên phiếu trúng thưởng trong bưu phẩm gửi qua shipper, nhưng Cục An toàn thông tin cũng cho biết: "Khả năng mã QR được in trong phiếu quà tặng để lừa đảo người dân truy cập vào trang web giả mạo nhằm chiếm đoạt thông tin, tài sản là điều hoàn toàn có thể xảy ra".
Do đó, việc gian lận thông qua mã QR không còn là một hình thức gian lận mới. Trước đây, nhiều người dùng sau khi quét mã QR trên các trang web hoặc email đã bị chuyển hướng đến một trang web lừa đảo, và bị đánh cắp thông tin tài khoản hoặc bị dẫn dụ để tải mã độc về thiết bị.
Để tránh bị lừa đảo thông qua mã QR, Cục An toàn thông tin khuyến nghị người dân cẩn thận khi quét mã, đặc biệt là các mã QR ở nơi công cộng hoặc được chia sẻ qua mạng xã hội hay email. Người dùng cũng cần kiểm tra kỹ thông tin tài khoản người gửi mã QR, nội dung trang web mà mã QR dẫn tới; kiểm tra đường link xem có bắt đầu bằng "https" và có phải là tên miền quen thuộc không. Ngoài ra, với hình thức mới - lừa đảo qua mã QR trên phiếu trúng thưởng trong bưu phẩm, người dân cũng cần chú ý không nhận bưu phẩm không rõ nguồn gốc.
Lừa dối người dân bằng cách giả mạo lãnh đạo cấp cao để hỗ trợ họ "chạy trốn khỏi tội ác".
N.T.H, một người đàn ông 27 tuổi đến từ Thừa Thiên Huế, vừa bị Công an Đắk Lắk bắt giữ vì hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua việc mạo danh lãnh đạo nhà nước để hỗ trợ trong vấn đề pháp lý. Để thực hiện hành vi này, N.T.H đã tạo nhiều tài khoản giả trên mạng xã hội với hình ảnh của một số lãnh đạo, sau đó gửi tin nhắn cho người thân của nạn nhân tự giới thiệu mình có khả năng can thiệp để giảm án. Nhờ cách thức này, N.T.H đã lừa đảo chiếm đoạt hàng trăm triệu đồng.
Đề cao việc nâng cao cảnh giác của người dân trong bối cảnh không gian mạng ngày càng phức tạp, Cục An toàn thông tin khuyến nghị người dân tự tìm hiểu và trang bị kiến thức để bảo vệ mình trên mạng; và quan trọng hơn hết là không cung cấp thông tin cá nhân. Khi nhận cuộc gọi hoặc tiếp xúc với các nhóm cung cấp dịch vụ trên mạng xã hội, người dân không nên chuyển tiền theo yêu cầu của đối tượng mà cần chậm rãi để tìm hiểu và xác minh danh tính của họ.
Các thủ đoạn lừa đảo trong lĩnh vực đầu tư tài chính đang nhắm vào những người sử dụng ứng dụng hẹn hò.
Mới đây, do sự phổ biến của việc sử dụng các ứng dụng hẹn hò trực tuyến, các kẻ gian đã tận dụng cơ hội để thực hiện các hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Sau khi kết bạn và tạo niềm tin với nạn nhân thông qua các ứng dụng hẹn hò như Tinder, EzMatch, Litmatch hay Hullo, chúng chuyển sang thuyết phục nạn nhân tham gia đầu tư tài chính.
Khi nạn nhân đồng ý đầu tư, họ được hoàn lại tiền lãi ngay để tăng cường niềm tin. Tuy nhiên, khi họ đầu tư số tiền lớn, các đối tượng tìm cách chiếm đoạt tài sản bằng cách nêu ra những lí do như "nâng cấp gói VIP", "hoàn trả quỹ hỗ trợ đầu tư"… Thực tế, đã có những nạn nhân bị lừa chiếm đoạt số tiền lớn, ví dụ như một phụ nữ ở Hà Nội đã bị lừa mất 5,4 tỷ đồng sau khi quen biết qua ứng dụng Tinder.
Do tình hình trên, Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân cần cẩn trọng khi sử dụng các ứng dụng hẹn hò trực tuyến; đồng thời tránh tham gia vào các ứng dụng đầu tư tài chính, sàn giao dịch quốc tế có quảng cáo lãi suất cao, có nguy cơ bị lừa đảo. Trong trường hợp phát hiện có dấu hiệu lừa đảo, người dân cần thông báo ngay cho cơ quan Công an để kiểm tra, ngăn chặn và xử lý các đối tượng vi phạm.
