Trên trạm vũ trụ Thiên Cung của Trung Quốc, một công nghệ mới đầy sáng tạo đã được giới thiệu. Đó là Ngộ Không, một chatbot AI được thiết kế chuyên biệt để hỗ trợ điều hướng và lên kế hoạch chiến lược. Chatbot này, lấy cảm hứng từ nhân vật nổi tiếng trong tác phẩm Tây du ký, đã được đưa lên trạm vào giữa tháng 7 và bắt đầu hoạt động cách đây một tháng. Sự triển khai này đánh dấu một cột mốc quan trọng khi Thiên Cung trở thành nơi đầu tiên áp dụng mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) trong các nhiệm vụ không gian.
Trong một nhiệm vụ kéo dài 6,5 giờ, AI Ngộ Không đã hỗ trợ một phi hành đoàn gồm ba thành viên thực hiện nhiều công việc quan trọng, bao gồm lắp đặt thiết bị ngăn chặn rác vũ trụ trong chuyến đi bộ ngoài không gian và thực hiện các kiểm tra định kỳ tại trạm không gian. Các phi hành gia không tiếc lời khen ngợi trợ lý mới này, khẳng định rằng nó mang đến những thông tin và hỗ trợ rất toàn diện trong quá trình làm việc.
Các nhà chức trách Trung Quốc vừa công bố rằng họ đã phát triển Ngộ Không dựa trên một mô hình AI mã nguồn mở trong nước. Theo thông tin từ Xinhua, đội ngũ kỹ sư tận dụng công nghệ này nhằm phục vụ cho nhiệm vụ không gian có người lái, với trọng tâm là tối ưu hóa dữ liệu trong lĩnh vực hàng không vũ trụ.
Zou Pengfei, chuyên gia từ trung tâm đào tạo phi hành gia của Trung Quốc, nhận định rằng hệ thống mới này có khả năng cung cấp thông tin một cách nhanh chóng và hiệu quả. Điều này không chỉ hỗ trợ cho các hoạt động phức tạp và xử lý sự cố của phi hành đoàn mà còn nâng cao hiệu suất làm việc. Hơn nữa, hệ thống này còn mang đến sự hỗ trợ tâm lý trong môi trường quỹ đạo, đồng thời tăng cường khả năng phối hợp giữa các đội không gian và đội ngũ mặt đất.
AI Ngộ Không được tối ưu hóa với cấu trúc hai module độc đáo. Một module được lắp đặt ngay tại trạm không gian, trong khi module còn lại hoạt động ngay trên hành tinh chúng ta. Trong khi module mặt đất thực hiện phân tích chi tiết và sâu sắc, module dành cho phi hành đoàn đảm nhiệm các vấn đề cấp bách hơn. Sự kết hợp hoàn hảo giữa hai module này mang đến cho người dùng một trợ lý thông minh, có khả năng thích ứng linh hoạt với từng nhiệm vụ cụ thể.
Ngộ Không đang nổi bật với vai trò là một trong những hệ thống AI tiên tiến được phát triển cho không gian. Tuy không phải là robot đầu tiên trên trạm vũ trụ, Ngộ Không mang đến sự đổi mới độc đáo với những tính năng vượt trội. Trước đây, Trạm Vũ trụ Quốc tế đã sử dụng Astrobee để hỗ trợ phi hành gia thực hiện các nhiệm vụ hàng ngày và CIMON để cải thiện giao tiếp và hỗ trợ tâm lý. Tuy nhiên, Ngộ Không kết hợp những chức năng của các trợ lý thông minh như trên Trái Đất, nhưng với một trọng tâm hoàn toàn mới: điều hướng không gian. Điều này hứa hẹn mở ra nhiều tiềm năng cho các nhiệm vụ trong tương lai.
Trạm Thiên Cung hiện đang hoạt động như một phòng thí nghiệm vi trọng lực, cho phép thực hiện các thí nghiệm mà không thể tiến hành trên Trái Đất. Theo kế hoạch trong tương lai, Trung Quốc dự định mở rộng trạm này thành một nền tảng hỗ trợ vận chuyển và cơ sở huấn luyện giữa Mặt Trăng và trái đất, mở ra nhiều cơ hội mới cho nghiên cứu và khám phá vũ trụ.
