CÔNG NGHỆ

Gần đây, một tài khoản của người quen đã nhắn tin cho chị N. để nhờ bình chọn cho cuộc thi của các cháu. Chị N. đã sơ suất bấm vào đường link nhưng nhanh chóng thoát ra kịp thời. Ngay sau đó, tin tặc đã sử dụng số tài khoản Zalo (bị hack) của người đó để gọi video có hình. Chị N. nghĩ rằng đó là cuộc gọi từ người quen nên đã nhận cuộc gọi. Tuy nhiên, bên kia không có ai xuất hiện và không có ai nói chuyện, khiến chị N. nghi ngờ và quyết định tắt cuộc gọi mà không biết rằng bọn tội phạm đã có đủ thời gian để lưu lại hình ảnh của chị.

Hình ảnh nhận diện khuôn mặt có thể được sử dụng để truy cập vào các tài khoản cá nhân, mạng xã hội, thậm chí là tài khoản ngân hàng và tài khoản VNeID khi người dùng chọn phương thức đăng nhập qua nhận diện gương mặt.

Chỉ vài giây sau khi chị kết thúc cuộc gọi video, tài khoản Zalo của chị đã nhận được thông báo có người đăng nhập. Chị lập tức tiến hành khóa tài khoản và thay đổi mật khẩu, nhưng những kẻ tin tặc vẫn kịp thời xâm nhập và chiếm quyền điều khiển tài khoản Zalo của chị, gửi tin nhắn mượn tiền đến các bạn bè của chị N. Kẻ gian đã lợi dụng Zalo để gọi điện cho danh sách bạn bè và người thân của nạn nhân, vì vậy không ít người đã bị mắc lừa.

Hiện nay, các ngân hàng đã thông báo rằng kể từ ngày 1/7/2024, việc xác thực sinh trắc học sẽ trở thành điều kiện bắt buộc khi thực hiện chuyển tiền từ 10 triệu đồng một lần trở lên và đối với một số giao dịch khác trên ứng dụng SmartBanking, bao gồm cả việc nhận diện qua gương mặt.

Có khả năng rằng các tội phạm trên không gian mạng đang chuyển hướng sang việc chiếm đoạt tài khoản mạng xã hội không chỉ để thực hiện các hành vi lừa đảo nhằm mượn tiền, mà còn để thực hiện các cuộc gọi video nhằm thu thập hình ảnh khuôn mặt động của người dùng, phục vụ cho những mục đích chiếm đoạt tài sản. Bên cạnh chiêu trò mà chị N. đã phải trải qua, nhiều người sử dụng khác cũng cho biết họ đã nhận được cuộc gọi từ kẻ giả danh là công an, thông qua các cuộc gọi trực tuyến yêu cầu nạn nhân thực hiện theo để lấy video dùng cho việc xác minh danh tính tài khoản.

Nhờ sự tiến bộ nhanh chóng của công nghệ, người dùng có thể tạo tài khoản ngân hàng và ví điện tử trực tuyến thông qua eKYC (xác thực danh tính) bằng cách quét hình ảnh khuôn mặt. Người dùng cần nhìn thẳng, nghiêng trái, nghiêng phải, ngửa lên và cúi xuống...

Nhiều tổ chức tài chính đã đưa ra cảnh báo rằng, những kẻ lừa đảo sẽ sử dụng phần mềm hỗ trợ để chuyển hình ảnh từ cuộc gọi video đến giai đoạn xác thực danh tính – KYC. Với phương thức này, những kẻ xấu có khả năng tạo ra các tài khoản ngân hàng "ma", được đăng ký bằng thông tin thật nhưng chủ sở hữu của những tài khoản này lại hoàn toàn không hay biết. Các tài khoản "ma" này sẽ được tận dụng cho nhiều mục đích khác nhau, bao gồm việc trốn thuế, rửa tiền, và nhận các khoản tiền lừa đảo từ những người dùng khác...

Ngoài ra, chúng còn có khả năng tận dụng dữ liệu khuôn mặt cùng với số điện thoại của nạn nhân để thực hiện việc vay tiền nhanh qua các ứng dụng cho vay tài chính bất hợp pháp, sau đó là bỏ trốn với số tiền đã vay.

Các tội phạm có khả năng lợi dụng hình ảnh của người dùng để thực hiện các cuộc gọi đến danh bạ bạn bè của người đó, nhằm lừa đảo mượn tiền bằng cách sử dụng hình ảnh chân thực vừa mới thu thập, khiến cho những người quen dễ dàng tin tưởng và chuyển tiền cho họ. Ngoài ra, họ còn có thể dùng những hình ảnh này để đăng nhập vào tài khoản ngân hàng (nơi có yêu cầu xác minh sinh trắc học) để thực hiện việc rút tiền.

Người dân cần đặc biệt chú ý, tuyệt đối không nên làm theo những chỉ dẫn từ người không quen biết, bao gồm cả việc thực hiện cuộc gọi video, chụp ảnh, chia sẻ thông tin cá nhân hoặc đăng nhập tài khoản ngân hàng qua bất kỳ đường link hay trang web nào. Phương án tốt nhất là hãy tắt máy và lờ đi khi đối diện với những tình huống như vậy.

Lực lượng công an đã cảnh báo rằng họ không làm việc qua mạng hay qua điện thoại, và mọi giao dịch đều phải diễn ra tại trụ sở. Trong trường hợp phát hiện lừa đảo, khách hàng nên ngay lập tức thông báo cho cơ quan chức năng để kịp thời xác minh, ngăn chặn và xử lý những đối tượng vi phạm theo quy định pháp luật.