Theo tạp chí Fortune, năm 2017 là thời điểm đen tối nhất trong cuộc đời của Elon Musk.
Trong tháng 7 năm 2017, Tesla đã ra mắt mẫu xe điện Model 3. Tuy nhiên, thách thức lúc đó là làm cách nào để đạt được sản lượng 5.000 chiếc mỗi tuần, trong khi các nhà máy của hãng vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức như chi phí cung ứng, hiệu quả của quy trình sản xuất.
Xin nhấn mạnh rằng vào thời điểm đó, Elon Musk không có đủ thời gian để mở rộng nhà máy nên phải đối mặt với việc làm tất cả những gì có thể với các tài sản còn lại. Điều này còn phải đối đầu với hàng loạt rắc rối tình cảm từ Amber Heard và người cha của Elon, Errol Musk.
Hiện tại, CEO của Tesla vẫn chưa được biết đến quá rộng rãi và chưa trở thành người giàu nhất thế giới, đồng thời bị đe dọa rơi vào tình trạng thua lỗ do dự án khởi nghiệp sản xuất ô tô điện này.
Elon Musk cho biết rằng mình đã sử dụng một thuật toán, chính xác hơn là một bộ 5 quy tắc để vượt qua những thử thách, tuy nhiên.
It is important to ask questions and find solutions for every step of the production process. Việc đặt câu hỏi và tìm kiếm giải pháp cho từng bước trong quá trình sản xuất là rất quan trọng.
Các đoạn không cần thiết trong kế hoạch nên bị xóa bỏ.
-Đơn giản hóa và Tối ưu hóa mọi thứ
-Tăng tốc các vòng sản xuất
-Tự động hóa
Quãng ngày đen tối
Theo cuốn tiểu sử của Walter Isaacson về Elon Musk, thời gian từ mùa hè năm 2017 đến mùa thu năm 2018 được xem là giai đoạn tối tăm nhất trong sự nghiệp lẫn đời tư của ông chủ Tesla.
Cần lưu ý rằng vào thời điểm đó, Tesla đã có khoản nợ lên tới 2,2 tỷ đô la Mỹ và chưa phải là một công ty có giá trị đủ lớn để có thể bán hoặc thế chấp cổ phiếu.
Elon Musk trong cuốn tiểu sử của mình đã tường thuật rằng đó là thời kỳ tối tăm nhất anh từng trải qua. Trong khoảng 18 tháng, anh sống trong trạng thái loạn nhịp và cảm thấy đau đớn tột cùng.
Trong lĩnh vực làm việc, Elon Musk phải đối mặt với các nhà đầu tư bán khống, những người tin rằng mục tiêu tăng năng suất theo kế hoạch của Tesla là không thể hiện thực và đẩy giá cổ phiếu của Tesla giảm đi.
Đối với các vấn đề liên quan đến đời tư, gia chủ Tesla phải đương đầu với những tranh cãi xoay quanh việc chia tay Amber Heard cũng như những scandal liên quan đến người cha của mình, Errol Musk, khi ông này gây chấn động khi làm cho con gái riêng của vợ mang thai.
Toàn bộ các vấn đề đều xảy ra đồng thời đến mức Elon Musk đã phải đăng trên Twitter rằng ông không rõ liệu mình đang mất trí hay không.
The article on Fortune reveals that at that time, although the founder of Tesla was wealthy, he was not well-known or had as many assets as he does now to negotiate with banks. Tờ Fortune tiết lộ rằng vào thời điểm đó, nhà sáng lập Tesla có khối tài sản nhưng không được nổi tiếng hay có nhiều tài sản như hiện nay để đàm phán với các ngân hàng.
Elon Musk vừa bị loại khỏi dự án Paypal cùng với việc tài sản của ông này chỉ được tích lũy từ các gói cổ phiếu thưởng Tesla, chỉ có hiệu lực khi giá trị thị trường của công ty đạt đến mức 650 tỷ USD theo thỏa thuận.
Do đó, trong trường hợp không thành công, tỷ phú này sẽ phải chịu thiệt hại tài chính hoàn toàn.
Tesla cũng như ngày nay, vào năm 2017 vẫn chưa đạt được vị trí hàng đầu trên thị trường. Lúc đó, công ty của Elon Musk chỉ là một dự án công nghệ mới với những cam kết đáng ngạc nhiên về sản lượng.
Vì hoài nghi về những lời hứa của Elon Musk, một số cổ đông lớn đã bán cổ phiếu và gây ảnh hưởng lớn đến thị trường trong khoảng thời gian đó. Tình hình tài chính của công ty cũng không tốt, điều này làm cho mọi thứ trở nên khó khăn hơn.
The figures from S&P Global Market Intelligence indicate that $13 billion worth of Tesla shares had been shorted as of August 2018. Số liệu từ S&P Global Market Intelligence cho thấy giá trị 13 tỷ USD cổ phiếu Tesla đã bị bán khống tính đến tháng 8/2018.
Isaacson đã viết trong tiểu sử về nhà sáng lập Tesla rằng, trong thời điểm khó khăn nhất trong cuộc đời, Elon Musk đều tập trung vào công việc.
Tuy nhiên, chính việc tập trung vào công việc đã giúp Elon Musk có cơ hội để xem xét lại toàn bộ quy trình sản xuất và tìm cách cải thiện để đạt được mục tiêu sản xuất.
Từ đó, ông đã phát triển một thuật toán gồm 5 bước, điều này đã trở thành cơ sở cho bản thân ông và được áp dụng bởi toàn thể nhân viên Tesla.
Thuật toán 5 bước
Facing imminent obstacles and immense pressure, Elon Musk demanded employees to sacrifice themselves for the company by working and resting at the factory. Với những trở ngại và áp lực đồng thời rất lớn, Elon Musk đã yêu cầu nhân viên hy sinh tất cả, làm việc và nghỉ ngơi tại nhà máy.
Theo Isaacson, Tesla's founder often liked to think of himself as a general leading troops on the front line, working together to accomplish the mission. Theo Isaacson, người sáng lập Tesla thường xuyên ảo tưởng mình là một vị tướng đang dẫn dắt binh lính trên mặt trận, cùng nhau làm việc để hoàn thành nhiệm vụ.
Trong thời gian này, Elon Musk đã sử dụng thuật toán 5 bước thành công để tăng sản lượng và đánh bại các lời đồn về con thuyền Tesla, giúp công ty tiếp tục phát triển và bước sang một trang mới.
Theo ký ức của Elon Musk, ông đã lặp đi lặp lại các nguyên tắc quá nhiều đến mức khiến các giám đốc của Tesla cảm thấy khó chịu, tuy nhiên họ vẫn có thể đọc chính xác những gì ông muốn nói tiếp theo.
Thuật toán 5 bước của Elon Musk đòi hỏi tất cả nhân viên phải đặt câu hỏi về mọi khía cạnh của vấn đề, bao gồm tiêu chuẩn an toàn, số lượng bu lông trong một bộ phận của xe điện hay cách thức tự động hóa quy trình này có phù hợp hay không.
Trong thời gian khó khăn, Elon Musk liên tục kiểm tra các tầng trong nhà máy, tự mình động viên dây chuyền lắp ráp và khắc phục lỗi khi chúng xuất hiện.
Một lần, Elon muốn chiếc máy lắp bu lông phải di chuyển nhanh hơn nên ông đã tự mình viết lại mã điều khiển của thiết bị một cách nhanh chóng.
Elon Musk đã nói với nhân viên rằng cách thiết lập tiêu chuẩn cho các thiết bị trong nhà máy là rất ngu ngốc. Điều này xảy ra sau khi chiếc máy lắp bu lông được tăng tốc lên 3 lần.
Elon Musk đã áp dụng nhiều phương pháp phi truyền thống trong thời gian này và đạt được nhiều kết quả khác nhau, nhưng đến cuối cùng, mục tiêu tăng sản lượng được cho là "không thể" đã được hoàn thành.
Elon Musk đã là người tiên phong lắp đặt hệ thống tự động hóa ngay từ đầu khi thiết kế nhà máy Fremont của Tesla. Điều này là một ví dụ khác về sự khác biệt với cách thông thường là dùng nhân lực để thử nghiệm trước rồi mới lắp đặt máy móc dần dần.
Tôi muốn nhắc lại rằng ngành xe điện là một lĩnh vực hoàn toàn mới và không có công thức hoặc tiêu chuẩn nào trước đó giống với ngành ô tô chạy bằng xăng thông thường.
Kết quả của quyết định này là một tai họa vì sản xuất bị gián đoạn. Do đó, Elon Musk đã loại bỏ dần các bước tự động hóa hoặc robot chạy chậm, gây cản trở tiến trình và thay thế bằng lao động.
Elon Musk một khi nhận ra rằng nhà máy không thể đáp ứng đủ công suất yêu cầu, ông đã quyết định xây một căn lều lớn ở ngoài bãi đỗ xe để đặt thêm dây chuyền lắp ráp.
Kết thúc quý II/2018, Tesla đã đạt được mục tiêu sản lượng Model 3 và xử lý tất cả các vấn đề trong khi đó. Giá cổ phiếu Tesla đã tăng đột biến và Elon Musk đã trở thành người giàu nhất trên thế giới. Điều này thể hiện rõ qua việc cổ phiếu của hãng tăng từ mức 20,88 USD vào tháng 7/2017 lên mức 267,48 USD hiện tại, tăng hơn 1.181%.
Tỉ lệ giá trị thị trường của công ty đã tăng lên đáng kể từ 90 tỷ USD lên đến 838 tỷ USD, điều này cho phép Elon Musk hoàn tất việc nhận các khoản cổ phiếu thưởng với giá trị to lớn.
Cái giá phải trả
Theo tạp chí Fortune, mặc dù đã vượt qua những khó khăn và đạt được thành công rực rỡ, tuy nhiên thuật toán 5 bước của Elon Musk cũng mang lại nhiều tác động tiêu cực.
Độ kỹ tính và nghiêm khắc của ông chủ Tesla đã dẫn đến tỷ lệ chấn thương và bệnh tật của nhân viên cao hơn 30% so với toàn ngành ô tô vào thời điểm đó. Bên cạnh đó, việc phải làm thêm giờ và tập trung vào quy trình 5 bước đã mài mòn sức lực của các thành viên.
Một số cựu nhân viên đã tố cáo rằng họ đã bị ép buộc phải dán băng keo lên những vết nứt trên khung nhựa ở bộ phận thiết bị điện trong xe nhằm tiết kiệm chi phí và phải làm việc trong môi trường đầy khói khi trận cháy rừng California diễn ra, tuy nhiên phản ứng từ phía Tesla là phủ nhận.
Thành phần cổ phiếu của Tesla tăng lên cùng với chiến lược đặt tài sản thành thế chấp của Elon Musk, đã dẫn đến sự quan tâm của các cơ quan có thẩm quyền.
Trong tháng 9 năm 2018, Elon Musk cùng Tesla đã phải đóng một khoản tiền phạt 40 triệu USD để giải quyết vi phạm liên quan đến Ủy ban giao dịch chứng khoán Mỹ (SEC). Ông chủ của Tesla khi đó bị chỉ trích vì đã can thiệp vào giá cổ phiếu bằng cách đăng tải trên Twitter rằng ông đang có kế hoạch "tư nhân hóa" công ty.
Kết quả là Elon Musk bị buộc phải từ chức vị trí Chủ tịch, tuy nhiên ông vẫn giữ nguyên vị trí Giám đốc điều hành (CEO) của Tesla.
*Nguồn: Fortune