Năm 2022 và 2023 là thời kỳ mà ngành game phát triển mạnh mẽ nhất. Theo dữ liệu từ Newzoo, vào cuối năm 2022, có khoảng 3,2 tỷ người trên toàn thế giới tham gia chơi game, tổng doanh thu của ngành đạt mức cao kỷ lục là 182,9 tỷ USD. Dự kiến vào năm 2023, doanh thu sẽ đạt mốc mới là 187,7 tỷ USD. Trong đó, game di động đóng góp hơn 92,6 tỷ USD.
eSports: Một thị trường đầy tiềm năng
Tại Diễn đàn Quốc gia ngành game Việt Nam, ông Vũ Quốc Huy - Giám đốc Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (NIC) cho biết, ngành công nghiệp game Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc trong 10 năm qua. Điều này được thể hiện qua những con số khi doanh thu ngành game Việt Nam đã vượt 500 triệu USD và đứng thứ 5 tại Đông Nam Á. Nhìn một cách thực tế, Việt Nam hoàn toàn có đủ cơ sở và tiềm năng để phát triển hơn nữa khi số lượng người chơi trẻ ngày càng đông đảo, việc tiếp cận với smartphone và máy tính giờ đây đã trở nên dễ dàng hơn.
Theo Giám đốc Quốc gia Việt Nam, Nhóm Kinh doanh, Marketing và Truyền thông tại Intel - ông Phùng Việt Thắng, ngành game Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể trong năm 2023. Thần Trùng của DUT Studio đã bắt đầu mạnh mẽ khi đạt vị trí hàng đầu trên Steam ngay trong ngày ra mắt, vượt qua cả Dota 2 và GTA V. Chỉ vài ngày sau đó, tựa game kinh dị này trở thành trò chơi được chơi nhiều nhất, với ước tính khoảng 1.500 người chơi cùng lúc vào giờ cao điểm và 97% phản hồi tích cực.
Một điểm đáng chú ý là sự phát triển của eSports tại Việt Nam. Trong thập kỷ qua, các đội tuyển eSports của Việt Nam đã tỏ ra rất ấn tượng khi cạnh tranh với các đội hàng đầu trên thế giới, không chỉ giành được thành công ở khu vực Đông Nam Á. Tại SEA GAMES 31, đội tuyển eSports của Việt Nam đã xuất sắc giành được bốn huy chương vàng và ba huy chương bạc.
Theo Sách trắng Thể thao điện tử Việt Nam 2021, với hơn 18 triệu người tham gia, ngành thể thao điện tử tại Việt Nam đang có tiềm năng phát triển. Việc thể thao điện tử được đưa vào SEA GAMES cũng chứng tỏ sự nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong việc thúc đẩy ngành này. Ngày nay, cộng đồng game thủ chuyên nghiệp và các ngành nghề liên quan đến game và thể thao điện tử đang ngày càng phát triển ở Việt Nam.
Các cuộc thi thể thao điện tử ở Việt Nam từ cấp độ chuyên nghiệp, bán chuyên cho đến đại học đang trở nên phổ biến hơn. Giải đấu National Student Open Cup là một ví dụ điển hình với sự tham gia của hơn 100 trường đại học, cao đẳng trên khắp đất nước. Bên cạnh đó, nhiều tổ chức cũng đang hợp tác với các đối tác trong nước để thúc đẩy thể thao điện tử thông qua việc tổ chức các sân chơi và giải đấu ở nhiều cấp độ khác nhau.
Esports đang phát triển mạnh mẽ trên toàn cầu và tại Việt Nam
Theo Phùng Việt Thắng, mỗi quốc gia có cách áp dụng thuế khác nhau nhưng mục đích chính là tạo động lực và điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà phát triển để mang sản phẩm tốt nhất đến người tiêu dùng. Ở Mỹ, các nhà phát triển game có thể được hưởng khoản tín dụng thuế R&D (nghiên cứu và phát triển) để tạo và cải thiện sản phẩm. Tương tự, ở Anh, chính phủ hỗ trợ các nhà phát triển game bằng cách hoàn thuế cho số tiền họ chi vào việc thiết kế, sản xuất và thử nghiệm trò chơi mới.
Trong lĩnh vực thể thao điện tử, các giải đấu tại Việt Nam ngày càng phát triển nhưng vẫn thiếu một chiến lược tổng thể. Các giải đấu lớn thường được tổ chức bởi các nhà phát hành game để quảng cáo sản phẩm. Để phát triển ngành thể thao điện tử, cần thiết lập một hệ sinh thái hoàn chỉnh, đáp ứng đầy đủ nhu cầu của người chơi, các nhà sản xuất và các chính sách quy hoạch.
Vào đầu những năm 2000, Hàn Quốc đã áp dụng nhiều chính sách hỗ trợ ngành game, tạo ra một hệ sinh thái hoàn chỉnh, thành lập Hiệp hội thể thao điện tử Hàn Quốc (KeSPA) để tổ chức các giải đấu game quy mô lớn. Thậm chí, luật Nghĩa vụ quân sự - một trong những luật nghiêm ngặt nhất của Hàn Quốc - cũng sẵn lòng miễn cho những game thủ xuất sắc đạt thành tích cao tại các cuộc thi quốc tế. Nhờ vào sự hỗ trợ này, Hàn Quốc đã trở thành cường quốc trong lĩnh vực thể thao điện tử và thu được nhiều lợi ích kinh tế đáng kể từ ngành này. Một trong những game thủ nổi tiếng nhất tại Hàn Quốc - Lee 'Faker' Sang-hyeok - đã kiếm được khoản thu nhập lên đến 2,5 triệu USD.
Không ngẫu nhiên mà Hàn Quốc trở thành một cường quốc kinh tế trong lĩnh vực game. Họ nhận ra rằng ngành này có tiềm năng lớn để phát triển và điều quan trọng là điều kiện và cơ hội. Việc áp dụng nhiều chính sách và phúc lợi mới sẽ giúp giải quyết khó khăn và thúc đẩy sự phát triển của thị trường game.
Tại Việt Nam, VIRESA đã trở thành một tấm gương trong việc thúc đẩy sự phát triển của thể thao điện tử. Họ đã hợp tác và hỗ trợ với các nhà phát hành lớn để tổ chức các giải đấu quy mô, trong đó có giải Giao hữu Liên Minh Huyền Thoại giữa đội tuyển Hàn Quốc và Việt Nam vào tháng 9/2023.
Thể thao điện tử yêu cầu sự thay đổi đáng kể về chính sách và pháp lý. Mỗi quốc gia sẽ có quan điểm riêng về trò chơi điện tử, nhưng không thể phủ nhận những lợi ích kinh tế mà môn thể thao này mang lại. Vì vậy, để phát triển thể thao điện tử toàn diện, cơ quan quản lý cần tạo điều kiện và môi trường thuận lợi cho VIRESA, các trường đại học, các công ty phát hành game và các thương hiệu để họ có thể mạnh mẽ hơn trong việc đào tạo, tạo sân chơi chuyên nghiệp và bền vững", ông Thắng nhận định.
Theo ông Thắng, để phát triển tài năng, Việt Nam cần tăng cường chính sách hỗ trợ game thủ từ lúc còn nhỏ. Các lớp học về thể thao điện tử cần được đầu tư kỹ lưỡng, tổ chức hợp pháp, không nên chỉ là những hoạt động tạm thời và không có kế hoạch cụ thể.
Trong việc cạnh tranh danh hiệu, Việt Nam cần tăng cường các phúc lợi cho các tuyển thủ khi tham gia học tập và thi đấu, đồng thời thiết lập các chính sách phù hợp để giúp các nhà tài trợ dễ dàng hơn trong việc phát triển các dịch vụ trong nước. Chỉ khi có điều này, các đội tuyển thể thao điện tử tại Việt Nam mới có đủ sức mạnh và điều kiện để tập trung vào việc rèn luyện tốt nhất. Đây cũng là cách mà các quốc gia phát triển như Hàn Quốc, Anh, Mỹ hay Trung Quốc đang thực hiện", ông Thắng bổ sung.
