Theo thông báo từ ESA, tàu vũ trụ Gaia đã trở lại trạng thái hoạt động bình thường sau gần 3 tháng liên tiếp phải đối mặt với nhiều sự cố nghiêm trọng, nối tiếp nhau một cách không may mắn, trong đó có "một vụ va chạm nghiêm trọng".
Gaia di chuyển quanh Trái Đất ở khoảng cách hơn 1,5 triệu km tại địa điểm được gọi là Điểm Lagrange L2. Tại đây, sự tương tác hấp dẫn giữa hành tinh của chúng ta và Mặt Trời tạo ra một vị trí ổn định cho vệ tinh.
Nhiệm vụ của tàu vũ trụ này là xây dựng bản đồ ba chiều cho mỗi ngôi sao nằm trong Ngân Hà, cụ thể là thiên hà xoắn ốc chứa Trái Đất, được biết đến toàn cầu với tên gọi Milky Way, thường được chúng ta gọi là "dải" Ngân Hà.
Theo Live Science, vào tháng 4 vừa qua, một thiên thạch nhỏ hơn kích thước của hạt cát đã va vào Gaia. Mặc dù kích thước của nó rất nhỏ, nhưng cú va chạm diễn ra ở khu vực không bị ma sát của khí quyển ảnh hưởng, vì vậy lực va chạm rất mạnh.
"Hạt cát" này đã khiến một bộ phận của lớp bảo vệ xung quanh thiết bị đo lường của Gaia bị thủng.
Thật đáng tiếc, Mặt Trời của chúng ta hiện đang ở giai đoạn hoạt động cao trong chu kỳ và bức xạ từ nó liên tục xuyên qua lỗ nhỏ này, gây rối loạn các cảm biến của tàu vũ trụ.
Trong tháng 5, do nguyên nhân chưa được làm rõ, một thiết bị điện tử khác đã gặp vấn đề. Thiết bị này là một thành phần trong hệ thống giúp Gaia xác minh việc phát hiện các ngôi sao.
Các sự kiện đã kết hợp lại và gây ra hàng ngàn kết quả sai lệch được gửi về sau này.
Theo ông Edmund Serpell, kỹ sư vận hành Gaia tại Trung tâm điều hành không gian châu Âu, Gaia hằng ngày truyền tải hơn 25 gigabyte dữ liệu về Trái Đất. Tuy nhiên, nếu phần mềm trên tàu vũ trụ không lọc bỏ các dữ liệu sai lệch, khối lượng thông tin này sẽ còn lớn hơn rất nhiều.
Theo ESA, sự kiện thứ hai xảy ra vào tháng 5 có thể là kết quả của một vụ bùng nổ lớn trên Mặt Trời, chẳng hạn như các vụ phóng khối lượng đăng quang (CME), tương tự như hiện tượng đã gây ra cực quang rộng lớn trên toàn cầu vào thời gian đó.
Mặc dù đội ngũ Gaia không thể can thiệp nhiều vào phần cứng của tàu vũ trụ, họ đã giải quyết sự cố bằng cách phát hành các bản cập nhật phần mềm.
Hành động này đã thay đổi phương thức mà Gaia sử dụng để phân loại các vật thể có khả năng là sao. Nhờ vậy, nó đã bắt đầu cung cấp lại những kết quả chính xác.
Trước đây, Gaia đã hỗ trợ các nhà thiên văn trong việc tìm ra những ngôi sao cổ xưa nhất của Ngân Hà, có tuổi đời lên tới hơn 12,5 tỷ năm.
Bên cạnh đó, "chiến thần" này còn có khả năng nhận diện những người bạn đồng hành không nổi bật của các ngôi sao lớn cũng như các hệ sao đôi, trong đó một ngôi sao sẽ che khuất ngôi sao khác, điều mà các kính thiên văn khác thường gặp khó khăn trong việc thực hiện.
Thông tin từ Gaia đã hỗ trợ trong việc ước tính thời gian Ngân Hà sẽ sáp nhập với thiên hà Andromeda (Tiên Nữ) gần kề: vào khoảng 4,5 tỉ năm nữa, một sự kiện có khả năng sẽ đẩy Trái Đất ra khỏi vị trí hiện tại, nếu hành tinh của chúng ta vẫn còn tồn tại vào thời điểm đó.
