Siêu công cụ nhận dạng
Hãy hình dung bạn đang dạo bước trên một con phố tấp nập trong thành phố và chụp một bức ảnh của một người lạ sau đó tải lên một công cụ tìm kiếm có khả năng gần như tức thì giúp bạn xác định được danh tính của người đó.
Đây không phải là một câu chuyện hư cấu. Bây giờ, điều này có thể được thực hiện qua một trang web có tên PimEyes, được xem là một trong những công cụ phân biệt khuôn mặt trực tuyến mạnh mẽ nhất hiện nay.
Trên TikTok, PimEyes đã trở thành một công cụ mạnh mẽ dành cho những thám tử trên Internet muốn tìm kiếm những người lạ, với các video thu hút hàng triệu lượt xem cho thấy sự kết hợp giữa PimEyes và các công cụ tìm kiếm khác. Một ví dụ nổi bật là việc tìm ra tên của một người ngẫu nhiên tại buổi hòa nhạc của Taylor Swift.
Được sáng lập lần đầu năm 2017 bởi hai lập trình viên máy tính Ba Lan, công cụ này là một trình tìm kiếm hình ảnh AI đột phá, có khả năng quét một khuôn mặt trong một bức ảnh và thu thập các góc tối của Internet để hiển thị những bức ảnh mà nhiều người chẳng hạn như không hề biết đến sự tồn tại của chúng.
Mặc dù công ty đã tuyên bố rằng đây là một dịch vụ có thể giúp mọi người theo dõi sự hiện diện trực tuyến, nhưng nó đã gợi ra tranh cãi về việc sử dụng nó như một công cụ giám sát, thu thập vô số hình ảnh của trẻ em và thêm hình ảnh của người đã khuất vào cơ sở dữ liệu mà không được phép.
Trong thời gian tiếp theo, PimEyes, dịch vụ sao chép, sẽ có triển vọng phát triển mạnh mẽ nếu không có quy định nào về quản lý công nghệ nhận dạng khuôn mặt.
Kashmir Hill, một nhà báo, đã đưa ra một ví dụ về những hậu quả mà mọi người gặp phải khi sử dụng công nghệ trong các không gian công cộng.
Theo phóng viên của tờ The New York Times, Hill, đã xảy ra một sự việc nào đó trên tàu, khiến bạn va phải ai đó hoặc bạn đang mặc trang phục đáng xấu hổ. Người khác có thể chụp ảnh bạn và tìm hiểu danh tính của bạn, sau đó đăng bài viết về bạn, đồng thời gọi tên bạn hoặc viết những điều khó chịu về bạn trên mạng.
Dễ bị lợi dụng
Giorgi Gobronidze, một chuyên gia nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo tại Georgia, đang là Giám đốc điều hành của PimEyes, một công ty với đội ngũ nhân viên xấp xỉ 12 người.
Trong cuộc phỏng vấn với đài NPR, ông nhấn mạnh rằng việc lợi dụng công cụ này đã bị phóng đại.
Khi một người tìm kiếm PimEyes, tên của người trong hình sẽ không có trong kết quả tìm kiếm. Dù vậy, các nhà điều tra trực tuyến có thể dễ dàng kết hợp các dữ liệu để xác định danh tính của người đó.
Tuy nhiên, Gobronidze nhấn mạnh rằng về mặt kỹ thuật, PimEyes không tự động nhận biết được thông tin cá nhân.
"Chúng tôi không thể xác định danh tính của tất cả những người đó", ông nói. "Chúng tôi đã phát hiện các trang web có hình ảnh tương tự với tài liệu tìm kiếm".
Quy định của PimEyes xác định rằng mọi người chỉ được tìm kiếm hình ảnh của chính mình hoặc của những người đã cho phép tìm kiếm. Tuy nhiên, không có công cụ nào ngăn cản việc tìm kiếm bất kỳ ai.
"PimEyes có thể được áp dụng vào nhiều mục đích hợp pháp, như là để bảo vệ bạn khỏi những hành vi gian lận", ông nói. "Cũng như để tìm hiểu xem bạn hoặc thành viên trong gia đình có là mục tiêu của các đối tượng trộm danh tính hay không".
Công nghệ Google không dám tung ra
Theo Hill, công nghệ tìm kiếm khuôn mặt cực mạnh đã được phát triển ở các công ty công nghệ lớn như Meta và Google.
Tuy nhiên, khả năng công cụ này đã được vũ khí hóa đến mức một số giám đốc điều hành hàng đầu, như cựu Giám đốc điều hành Google Eric Schmidt, không muốn lan tỏa ra thế giới. Điều này được coi như một động thái không thể tưởng tượng trong Thung lũng Silicon, nơi có tốc độ phát triển nhanh chóng và sự cạnh tranh ác liệt.
Theo Hill, Eric Schmidt từ năm 2011 đã khẳng định rằng công nghệ này, mà Google đã phát triển từ trước đó và quyết định giấu kín, là một công nghệ quá nguy hiểm nếu rơi vào tay kẻ xấu.
Có những ứng dụng tiềm năng mà công nghệ có thể mang lại lợi ích, chẳng hạn như việc nhanh chóng xác định danh tính của những người bạn đã quên tên cũng như tự theo dõi hoạt động của mình trên mạng.
Tuy nhiên, công nghệ này có thể xâm phạm quyền riêng tư của công dân. Ví dụ, có thể ai đó sử dụng công nghệ này để thu thập thông tin hoặc giám sát mọi người khi ở nơi công cộng.
Theo các nhà phân tích công nghệ, vào cuối cùng, các công ty công nghệ lớn có thể không có sự lựa chọn khác ngoài việc cung cấp công cụ tìm kiếm khuôn mặt tiên tiến công khai để duy trì tính cạnh tranh.
Tại Liên minh châu Âu, đang diễn ra cuộc tranh luận giữa các nhà lập pháp về việc cấm sử dụng công nghệ nhận dạng khuôn mặt trong không gian công cộng.
Trái ngược với điều đó, ở Mỹ, ở một số bang như Illinois, có một quy định cấm các công ty tư nhân quét và sử dụng dữ liệu khuôn mặt của nhân viên mà không có sự đồng ý.
Cho tới khi có những quy định nghiêm ngặt, việc các công ty tư nhân ghi lại khuôn mặt như thế nào và ở đâu gần như không bị giới hạn và đa số được quyết định bởi các công ty công nghệ trị giá hàng tỷ đô la đang phát triển các công cụ này.
