Đảo Mokumanamana nằm ở tây bắc Hawaii, cách Honolulu khoảng 640 km và là một phần của vùng biển Thái Bình Dương rộng lớn. Tuy nhiên, khu vực này cùng với các đảo Hawaii khác đang đối mặt với những mối nguy hiểm nghiêm trọng về môi trường. Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng hàng trăm km biển xung quanh Mokumanamana đang bị đe dọa. Đáng chú ý, vào tháng 5 vừa qua, Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) đã phê duyệt cho SpaceX của Elon Musk tiến hành các vụ phóng tên lửa trên vùng biển được bảo vệ này, làm dấy lên mối lo ngại về tác động đến hệ sinh thái nơi đây.
SpaceX đã chính thức đệ trình đề xuất cho Dự án Starship Super Heavy lên FAA vào năm 2022. Đến năm 2023, công ty đạt được giấy phép cho phép thực hiện tới năm lần phóng tên lửa Starship khổng lồ mỗi năm. Trong một động thái tham vọng, Elon Musk đã đề xuất tăng tần suất phóng lên 25 lần mỗi năm bắt đầu từ năm 2024. Căn cứ phóng của SpaceX tọa lạc tại Boca Chica, Texas. Đến thời điểm hiện tại, đã có 10 chiếc tên lửa Starship cất cánh từ đây, tuy nhiên, phần lớn trong số đó đã kết thúc bằng những vụ nổ và phát tán mảnh vỡ, với đích đến từ vịnh Mexico cho đến Ấn Độ Dương.
Elon Musk đã đưa ra kế hoạch mở rộng đáng kể khu vực rơi mảnh vỡ từ tên lửa Starship. Theo đó, khu vực này sẽ tăng gấp 75 lần so với phạm vi ban đầu. Khu vực mở rộng bao trọn vùng biển rộng lớn xung quanh tám hòn đảo chính của Hawaii, bao gồm Mokumanamana và toàn bộ chuỗi đảo phía tây bắc Hawaii. Những khu vực này nằm trong khu bảo tồn biển quốc gia Papahānaumokuākea, một di sản thế giới được UNESCO công nhận. Điều này không chỉ đảm bảo tính an toàn cho các cuộc phóng mà còn có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ môi trường.
Khu bảo tồn Papahānaumokuākea nổi bật là một trong những hệ sinh thái độc đáo và phong phú nhất toàn cầu, với sự hiện diện của 7.000 loài bao gồm chim, rùa, động vật biển có vú, cá và san hô. Nhiều trong số các loài này đang đứng trước tình trạng cực kỳ nguy cấp. Tuy nhiên, với sự gia tăng các hoạt động phóng tên lửa của SpaceX, hệ sinh thái này đang phải đối mặt với nguy cơ tiềm ẩn từ việc tràn vật liệu nguy hiểm, vật thể rơi và âm thanh nổ siêu thanh, điều này có thể gây ra những tác động xấu đến các loài sinh vật.
Starship, chiếc tên lửa vĩ đại nhất từng được phát triển, có chiều cao ấn tượng lên tới 40 tầng khi các bộ phận được xếp chồng. Phương tiện này được thiết kế với mục tiêu tái sử dụng hoàn toàn, sử dụng tên lửa đẩy Super Heavy hoạt động với động cơ đốt khí methane và oxy lỏng. Theo Elon Musk, mặc dù quá trình sản xuất Starship có thể gây ra một số tác động đến hệ sinh thái biển, nhưng ông tin rằng những lợi ích lớn mà phương tiện này mang lại cho việc khám phá không gian là điều không thể phủ nhận.
Theo Cơ quan Quản lý Hàng không Liên bang (FAA), vụ nổ và rơi xuống biển của Starship có thể xảy ra theo ba kịch bản khác nhau. Kịch bản đầu tiên là phương tiện hạ cánh mạnh, gây ra va chạm với mặt nước và dẫn đến một "sự kiện nổ". Kịch bản thứ hai là Starship hạ cánh nhẹ nhàng nhưng lại lật úp và chìm. Cuối cùng, trong quá trình hồi quyển, tên lửa có khả năng vỡ ra, làm mảnh vỡ lan ra khắp đại dương. Trước khi đồng ý cho SpaceX thực hiện 25 lần phóng mỗi năm, các cơ quan liên bang đã tiến hành đánh giá để xem xét những tác động có thể xảy ra từ những tình huống này.
Cơ quan Cá và Động vật Hoang dã hiện đang tiến hành xem xét các sự cố xảy ra trong bảy lần thử nghiệm phóng đầu tiên của Starship tại Boca Chica, Texas. Lần phóng đầu tiên đã gây ra tổn thất nghiêm trọng khi bệ phóng bị phá hủy, phát tán các mảnh bê tông cách xa vài kilomet trong khu vực bảo tồn động vật hoang dã. Mặc dù lần phóng thứ hai diễn ra suôn sẻ, nhưng lần ba lại dẫn đến hai vụ cháy rừng nghiêm trọng. Lần phóng thứ tư làm tấm kim loại văng ra và rơi xuống một công viên tiểu bang lân cận. Trong ba lần thử nghiệm tiếp theo, thảm thực vật đã bị thiêu rụi, tạo thành những cột bụi giống như lốc xoáy, cho thấy những rủi ro đáng kể mà các cuộc thử nghiệm này mang lại.
Cơ quan Ngư nghiệp biển Quốc gia đang bày tỏ lo ngại về tác động của vụ nổ tên lửa Starship đối với hàng chục loài sinh vật biển. Trong số đó có cá voi, rùa, hải cẩu, cá, cá mập và san hô. Trước tình hình này, một phát ngôn viên từ Cục Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA) đã đề xuất triển khai các biện pháp kịp thời. Điều này bao gồm việc thu thập dữ liệu âm thanh từ các vụ nổ và theo dõi các mảnh vỡ rơi xuống. Những hành động này nhằm bảo vệ môi trường biển và sinh thái tại khu vực ảnh hưởng.
Tên lửa được tạo thành từ nhiều nguyên liệu khác nhau, bao gồm kim loại nặng, nhựa, dây điện cùng hóa chất. Theo lời giáo sư Ella Atkins, người đứng đầu khoa kỹ thuật hàng không và đại dương tại Đại học Công nghệ Virginia, khi một tên lửa bị phát nổ, nó sẽ phân tán thành nhiều mảnh riêng biệt, như vỏ ngoài, bình nhiên liệu, động cơ và các ống dẫn. Mọi nhiên liệu còn sót lại không được đốt cháy sẽ rơi xuống bất kỳ vị trí nào gần đó.
Các tấm thép không gỉ lớn bên hông tên lửa có khả năng nổi lên một thời gian và có thể được thu hồi trước khi chìm xuống. Trong khi đó, những bộ phận nặng như động cơ sẽ ngay lập tức lắng xuống đáy đại dương. Theo chuyên gia Atkins, cả ba tình huống nổ mà FAA đưa ra đều có thể gây hại nghiêm trọng cho các sinh vật sống dưới biển. Việc thải bỏ các vật liệu xuống nước có thể dẫn đến những hệ lụy bất ngờ và khó lường trước. Đặc biệt, sự hủy hoại của rạn san hô không chỉ ảnh hưởng đến chính nó mà còn đe dọa cả hệ sinh thái phụ thuộc vào đó, bao gồm động vật biển có vú, chim và nhiều loại cá khác.
