Tại Athens, một thành phố thuộc tiểu bang Georgia, Mỹ, các thành viên của lực lượng cảnh sát đã trở nên quen thuộc với tất cả các loại tội phạm khác nhau bao gồm trộm cắp, xâm phạm và bạo lực. Tuy nhiên, cuộc điện thoại báo cáo sự cố vào đêm ngày 13/3/2019 đã không giống với bất kỳ cuộc điện thoại nào mà Sở Cảnh sát Hạt Athens-Clarke từng nhận được trước đây.
Người gọi điện là Jimmy Zhong, 28 tuổi, người từng học tại Đại học Georgia. Không như những người gây rối khác, Zhong là một chuyên gia trong lĩnh vực máy tính và sở hữu một hệ thống giám sát tại nhà mạnh mẽ và khác thường.
Zhong đã gọi cho cảnh sát sau khi hàng trăm nghìn USD tiền điện tử của anh bị mất cắp. Điều này đánh dấu sự khởi đầu của một vụ án kéo dài gần một thập kỷ, đánh dấu việc xử lý một trong những tội phạm quy mô lớn nhất trong thời đại tiền số. Đồng thời, vụ án cũng đưa đến việc tịch thu số tiền điện tử lớn nhất từng được thực hiện bởi một cá nhân trong lịch sử của Bộ Tư pháp.
Phiên tòa đã đưa ra kết án đối với Jimmy Zhong (bên phải) sau công tác điều tra của Cục điều tra tội phạm thuế (IRS).
Cuộc điện thoại của Zhong trong đêm đó đã dẫn dắt các nhà điều tra theo dấu vết trở về nguồn gốc của tiền điện tử Bitcoin. Đồng thời, quá trình điều tra đã sạch bẽo sự thật đen tối về thế giới của các hacker và lập trình viên tạo ra đồng tiền số này. Đó là một thế giới trong đó anh hùng và kẻ ác hoán đổi vai, và thậm chí có thể là cùng một cá nhân.
Mặc dù thông báo án, nhưng lúc đó cảnh sát không đạt được bất kỳ tiến triển nào trong quá trình điều tra, bởi vì đây là một trong những vụ án đầu tiên liên quan đến tiền số mà họ phải giải quyết. Vì thế, Zhong đã tìm đến thám tử tư Robin Martinelli.
Robin Martinelli trước đây là một phó cảnh sát trưởng, tuy nhiên cô không có chuyên môn về lĩnh vực tiền số. Cô tiến hành cuộc điều tra bằng cách theo dõi những người bạn của Zhong. Cuối cùng, Martinelli đã xác định được một nghi phạm có thể đã lấy trộm 150 Bitcoin của Jimmy Zhong.
Jimmy Zhong được thấy chụp ảnh cùng hai cô gái đứng trước một chiếc xe limousine thông qua mạng xã hội Zhong đã công khai.
Jimmy là một chàng trai tốt, nhưng trước khi xảy ra vụ trộm, anh ta đã nổi tiếng là người có "sở thích xa hoa" với khối lượng Bitcoin lớn của mình. Anh thường xuyên lưu trú tại các khách sạn sang trọng, mua sắm tại các cửa hàng cao cấp và sử dụng những chiếc ô tô đắt tiền. Jimmy cũng đã mua một căn nhà nằm bên hồ với sân trượt và du thuyền tiện nghi. Tuy nhiên, nhiều người ở Athens cho rằng Jimmy là một người đáng tin cậy.
Zhong sống cuộc sống xa hoa nhưng nguồn thu nhập của anh ta không rõ ràng. Mọi người nghĩ rằng anh ta không có công việc cố định. Zhong nói với bạn bè rằng anh ta đã nghiên cứu về Bitcoin từ năm 2009, khi nó mới mới xuất hiện.
Năm 2018, Zhong thành lập một nhóm để đi xem giải đấu bóng đá. Anh chi trả tiền vé và thuê một chiếc máy bay riêng cho cả nhóm. Hơn nữa, anh còn tặng mỗi người 10.000 USD để mua sắm thoải mái tại Beverly Hills.
Zhong và nhóm bạn của anh ta đã đi xem một trận bóng đá. Anh ta đã chia sẻ hình ảnh này trên mạng xã hội của mình.
Trong lúc đang cổ vũ bóng đá, Zhong không thể hay biết rằng một nhóm nhân viên Điều tra Hình sự IRS đang gấp rút làm việc để giải quyết một vụ án từ một thời gian trước đó.
Một sự kiện thu hút sự quan tâm của các nhà điều tra là vụ tấn công mạng năm 2012, khi một cá nhân đã lấy cắp 50.000 Bitcoin từ một trang web được biết đến với tên gọi là Silk Road. Silk Road là một trong những nền tảng thương mại điện tử phi pháp sớm nhất, nơi người mua và người bán có thể tìm hiểu và trao đổi các mặt hàng bị cấm mà không tiết lộ danh tính của họ.
Theo thông tin từ tòa án, trong thời gian gần đây, số tiền Bitcoin bị hacker Silk Road lấy trộm đã tăng lên hơn 3 tỷ USD. Các nhà điều tra đã đợi trong nhiều năm để theo dõi người tấn công chuyển tiền từ một tài khoản sang một tài khoản khác.
Cuối cùng, Chainalysis, công ty phân tích blockchain, đã phát hiện ra một lỗi nhỏ mà hacker mắc phải. Người này đã chuyển 800 USD sang một sàn giao dịch tiền số. Tuy nhiên, sàn giao dịch yêu cầu tuân thủ quy định từ ngân hàng, bao gồm việc cung cấp thông tin đúng tên và địa chỉ chủ tài khoản.
Tài khoản này đã được đăng ký dưới tên Jimmy Zhong và giao dịch đó đã diễn ra vào tháng 9 năm 2019, tức là 6 tháng sau cuộc gọi của Zhong tới cảnh sát địa phương.
Chỉ với sự việc đó thôi thì chưa đủ để chứng minh Zhong là một hacker. Do đó, IRS đã liên hệ với Sở cảnh sát hạt Athens-Clarke và yêu cầu hỗ trợ. Trung úy Jody Thompson cùng với đặc vụ IRS-CI Trevor McAleenan và giám đốc công ty tình báo mạng Shaun MaGruder đã lên kế hoạch để tiếp cận Jimmy Zhong.
Camera giấu kín đã ghi lại cảnh Zhong trong quá trình các nhà điều tra xem hàng triệu USD Bitcoin trên máy tính xách tay của anh ta. Nguồn: Cảnh sát Hạt Athens-Clarke.
Dù đã nêu lý do giúp Zhong điều tra kẻ trộm hàng trăm nghìn USD Bitcoin của anh ta trước đây, thực tế là các nhà điều tra đang tìm hiểu về Zhong. Khi đến thăm nhà, các điều tra viên đã chứng kiến Zhong mở ví Bitcoin với giá trị khoảng 60-70 triệu USD. Bằng chứng này đã đủ để thuyết phục các nhà điều tra rằng họ đã chọn đúng hướng tiếp cận. Theo McAleenan, việc thăm viếng lần đầu đã cho phép các nhà điều tra có được lệnh tìm kiếm và khám xét.
Vào ngày 9/11/2021, lực lượng cảnh sát đột nhập vào căn nhà của ông Zhong và thực hiện cuộc khám xét toàn diện để tìm kiếm chứng cứ. Trong quá trình này, họ đã phát hiện ra một chiếc máy tính được ẩn giấu bên trong hộp bỏng ngô, chứa một số lượng Bitcoin có giá trị hàng triệu đô la Mỹ.
Họ phát hiện thêm một tủ sắt dưới sàn nhà, trong đó có chứa vàng, bạc, tiền mặt và một số đồng Bitcoin được đúc thành hình. Ngoài ra, họ cũng khám phá được một chiếc ví chứa Bitcoin liên quan đến vụ hack đầu tiên của Silk Road vào năm 2012.
Sau đó, Zhong đã bị bắt giữ. Khi điều tra và xếp xem các bằng chứng, các nhà điều tra phát hiện rằng Zhong là một thành viên trong nhóm phát triển và hoàn thiện những đồng tiền điện tử Bitcoin đầu tiên. Nói cách khác, một hacker đã từng tham gia vào quá trình phát triển Bitcoin lại trở thành một trong những tên trộm Bitcoin hàng đầu mọi thời đại.
Cuối cùng, Jimmy Zhong bị kết án 1 năm 1 ngày tại nhà tù liên bang. Hiện nay, Zhong đã 33 tuổi và bắt đầu cấm giam từ ngày 14/7/2023. Cuối cùng, Zhong đã không còn nắm giữ số Bitcoin khổng lồ đó. Chính phủ Mỹ đã tịch thu tài sản trị giá 3 tỷ USD này, cho phép người bị mất cất giữ tài sản lấy lại, tuy nhiên không có ai đến xin. Lý do rất đơn giản bởi vì hầu hết những người sử dụng Silk Road vào năm 2012 đều là tội phạm.
Tuy nhiên, vụ trộm 150 Bitcoin mà Jimmy Zhong báo án vào tháng 3/2019 vẫn chưa được làm sáng tỏ. Thủ phạm vẫn đang mờ ám.
Tham khảo CNBC