Một nhóm các nhà nghiên cứu từ NASA và Đại học Bang Pennsylvania (Mỹ) đã thực hiện một phát hiện quan trọng khi nghiên cứu hai địa điểm chủ chốt trong hành trình tìm kiếm sự sống ngoài trái đất của NASA: Europa và Enceladus.
Europa và Enceladus là hai vệ tinh lớn của Sao Mộc và Sao Thổ, được cho rằng có những đại dương ẩn giấu bên dưới lớp băng của chúng, thích hợp cho sự tồn tại của sự sống.
NASA đã thiết lập những kế hoạch chi tiết nhằm khám phá sự sống trên hai mặt trăng này, trong đó có việc phóng tàu Europa Clipper dự kiến vào cuối năm nay và một con rắn robot sẽ được sử dụng để luồn lách qua các khe nứt của lớp băng trên Enceladus.
Tuy nhiên, hiện tại, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng những tàu vũ trụ có dạng robot có thể không cần phải nỗ lực khoan sâu hàng chục km để phá vỡ lớp băng, nhằm tiếp cận với các đại dương dưới lớp băng.
Có những "báu vật" nằm ẩn mình ở độ sâu rất nông: Chỉ khoảng 20 cm hoặc thậm chí chỉ vài mm!
Europa (trái) và Enceladus đều có lớp vỏ băng - Ảnh: NASA.
Tiến sĩ Alexander Pavlov, một nhà khoa học tại Trung tâm Chuyến bay Không gian Goddard của NASA, đã chia sẻ: "Theo kết quả từ các thí nghiệm của chúng tôi, độ sâu lấy mẫu an toàn cho các axit amin trên Europa là khoảng 20 cm ở vĩ độ cao của bán cầu phía sau".
Bán cầu phía sau của Europa là bán cầu nằm ngược hướng di chuyển của mặt trăng này khi quay quanh Sao Mộc, đây là khu vực mà bề mặt ít bị tác động từ các cuộc va chạm của thiên thạch.
Với Enceladus, việc thu thập mẫu từ dưới bề mặt là không cần thiết, vì các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các phân tử axit amin vẫn tồn tại sau khi chịu tác động của bức xạ, bất kể chúng được tìm thấy ở đâu trên bề mặt của mặt trăng này, hoặc chỉ cách bề mặt một vài mm.
Axit amin có thể được hình thành từ sự sống hoặc thông qua các quá trình không liên quan đến sinh học.
Mặc dù vậy, sự phát hiện của một số dạng axit amin cụ thể trên Europa hoặc Enceladus có thể chỉ ra khả năng tồn tại sự sống, vì chúng được sử dụng bởi sự sống trên mặt đất như là một yếu tố trong việc hình thành protein.
Protein đóng vai trò trong việc sản xuất các enzyme, giúp thúc đẩy hoặc điều chỉnh các phản ứng hóa học, đồng thời cấu thành các mô hình của cơ thể người lẫn tất cả sinh vật trên trái đất.
Về hai mặt trăng xa xôi đã đề cập, các axit amin cùng với những hợp chất khác từ đại dương dưới lớp băng có khả năng được đưa lên bề mặt nhờ vào hoạt động của các mạch nước phun hoặc sự khuấy động chậm chạp của lớp băng.
Bên cạnh đó, các thí nghiệm đã chỉ ra rằng các tàu của NASA, cũng như tàu vũ trụ từ các cơ quan khác, trong tương lai cũng cần phải tránh xa những khu vực có độ phong phú cao về silica trên hai mặt trăng đó.
Tại các khu vực giàu silica trên Europa và Enceladus, tốc độ phân hủy của các phân tử sinh học hữu cơ tiềm ẩn nhanh hơn so với trong băng tinh khiết. Vì vậy, những khu vực này có thể thiếu vắng những dấu hiệu quan trọng của sự sống.