Ngân hàng Nhà nước vừa ban hành công văn chỉ đạo gửi tới UBND các địa phương, yêu cầu họ phối hợp ngăn chặn việc mua bán tài khoản thanh toán của học sinh, sinh viên.
Theo thông tin từ Ngân hàng Nhà nước, sau khi theo dõi và đánh giá tình hình thực tế, cùng với phản ánh từ Bộ Công an, đã xác định rằng trong thời gian gần đây tại một số tỉnh, thành phố trên cả nước đã xuất hiện tình trạng đối tượng dụ dỗ học sinh, sinh viên mở tài khoản thanh toán, sau đó chuyển khoản lại cho họ để sử dụng.
Những kẻ phạm tội tồn tại, lôi kéo các học sinh, sinh viên đã có CCCD để mở tài khoản thanh toán và trả tiền cho họ. Họ cung cấp điện thoại và sim cho học sinh để đăng ký mở tài khoản thanh toán cũng như sử dụng dịch vụ Internet Banking và SMS Banking.
Sau đó, giáo viên yêu cầu học sinh trả lại điện thoại, cung cấp thông tin tên, mật khẩu đăng nhập, mật khẩu xác thực (OTP)... Đáng chú ý, những người này cũng thu thập dữ liệu sinh trắc học (khuôn mặt) của học sinh để phục vụ việc xác minh danh tính của khách hàng khi cần thiết.
Theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, người vi phạm sẽ bị phạt từ 50 triệu đến 100 triệu đồng nếu thực hiện hành vi thuê, cho thuê, mượn, cho mượn tài khoản thanh toán, mua, bán thông tin tài khoản thanh toán với số lượng từ 10 tài khoản trở lên nhưng chưa đạt mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Theo Ngân hàng Nhà nước, các tài khoản này thường được sử dụng cho các hoạt động vi phạm pháp luật như rửa tiền, trốn thuế, lừa đảo chiếm đoạt tài sản và tài trợ cho các hoạt động khủng bố.
Trong thời gian gần đây, các cơ quan quản lý đã ra một loạt các quy định về các hành vi bị cấm và xử phạt vi phạm hành chính trong việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán. Đặc biệt, tại Nghị định 52/2024/NĐ-CP được ban hành vào tháng 5 năm 2024 về thanh toán không tiền mặt đã cấm cung cấp thông tin không trung thực liên quan đến cung ứng hoặc sử dụng dịch vụ thanh toán, dịch vụ trung gian thanh toán...
Hiện nay, quy định cũng đề xuất không cho phép mở hoặc duy trì tài khoản thanh toán, ví điện tử ẩn danh, giả mạo; mua, bán, thuê, cho thuê, mượn, cho mượn tài khoản thanh toán, ví điện tử; thuê, cho thuê, mua, bán, mở thẻ ngân hàng (ngoại trừ trường hợp thẻ trả trước không danh tính).
Các hành vi phạm pháp như lấy cắp, hợp tác để lấy cắp, mua bán thông tin tài khoản thanh toán, thông tin thẻ ngân hàng, thông tin ví điện tử đều là vi phạm luật pháp. Đồng thời, người sở hữu tài khoản thanh toán cũng không được cho thuê, mượn, mua bán tài khoản thanh toán.
Trường hợp cho thuê, cho mượn, mua bán từ 1 đến dưới 10 tài khoản thanh toán, mua, bán thông tin tài khoản thanh toán sẽ bị xử phạt từ 40 đến 50 triệu đồng.
Nếu thuê, cho thuê, mượn, cho mượn tài khoản thanh toán, mua, bán thông tin tài khoản thanh toán với số lượng từ 10 tài khoản thanh toán trở lên mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự, sẽ bị phạt từ 50 triệu đến 100 triệu đồng.
Trước vấn đề này, để đảm bảo việc mở tài khoản thanh toán được thực hiện đúng quy định, Ngân hàng Nhà nước đề xuất UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo Sở Thông tin và Truyền thông, các cơ quan truyền thông, báo chí cần tăng cường công tác tuyên truyền, cảnh báo đến người dân và các tổ chức, cá nhân trên địa bàn, đặc biệt là học sinh, sinh viên, người chưa thành niên về những phương thức, thủ đoạn mà tội phạm hay sử dụng.
Các UBND của các tỉnh, thành phố cũng hướng dẫn các trường học, cơ sở giáo dục đào tạo trên địa bàn thông báo kịp thời cho toàn bộ học sinh, sinh viên và phụ huynh về các biện pháp của đối tượng tội phạm, các hành vi bị cấm khi sử dụng tài khoản thanh toán và quy định xử phạt vi phạm hành chính để tăng cường nhận thức về việc tuân thủ pháp luật và tránh bị lợi dụng cho mục đích không phù hợp - nguồn tin từ Ngân hàng Nhà nước đã nêu rõ.