Cuộc đua AI đang bước vào giai đoạn mới khi Z.ai, một công ty đến từ Trung Quốc, giới thiệu mô hình ngôn ngữ lớn GLM-4.5. Được quảng bá là mã nguồn mở với chi phí vận hành thấp hơn so với DeepSeek, GLM-4.5 nhanh chóng thu hút sự quan tâm của giới công nghệ. Tuy nhiên, sự xuất hiện của mô hình này cũng mở ra những câu hỏi quan trọng về quyền riêng tư và vấn đề kiểm duyệt. Sự phát triển này hứa hẹn sẽ tạo ra những xu hướng mới trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.
Công ty Z.ai, trước đây được biết đến với tên gọi Zhipu, vừa công bố ra mắt bộ ba mô hình AI mới nổi bật. Các sản phẩm này bao gồm GLM-4.5 với tính năng cao cấp, GLM-4.5-Air nhẹ nhàng và GLM-4.5-Flash miễn phí dành cho lập trình và suy luận. Về khả năng, bộ ba mô hình này trực tiếp cạnh tranh với các giải pháp nổi tiếng từ Mỹ như GPT của OpenAI, Gemini của Google, và Claude của Anthropic.
GLM-4.5 mang đến một điểm cộng nổi bật với tính năng "mã nguồn mở", giúp các nhà phát triển có cơ hội tùy chỉnh và áp dụng theo cách riêng của mình. Tuy nhiên, đi kèm với sự tự do này là những lo ngại về việc sử dụng và quản lý nguồn tài nguyên một cách an toàn.
Cái giá của "rẻ" và "mở"
Z.ai, một trong số hơn 1.500 mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) được phát hành gần đây bởi các công ty Trung Quốc với sự hỗ trợ của chính phủ, đang gây ra nhiều quan ngại. Theo các chuyên gia, khi người dùng tương tác với các mô hình này, có khả năng dữ liệu sẽ được gửi về các máy chủ tại Trung Quốc. Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị hiện nay, sự an toàn của thông tin cá nhân đang trở thành một mối lo ngại lớn mà người dùng không nên xem nhẹ.
Trong thời gian qua, một số mô hình AI từ Trung Quốc đã bị phát hiện có cơ chế kiểm duyệt nội dung nhạy cảm với chính quyền. Điều này khiến cho người dùng đặt ra dấu hỏi về mức độ trung thực và tự do thông tin mà GLM-4.5 có thể cung cấp. Ngay cả OpenAI cũng đã cảnh báo về những rủi ro liên quan đến Z.ai và các công ty tương tự. Sự cần thiết phải đảm bảo tính khách quan trong các công nghệ AI này đang trở thành đề tài được quan tâm hơn bao giờ hết.
Cuộc đua không hồi kết
Sự ra mắt của GLM-4.5 một lần nữa khẳng định tốc độ phát triển ấn tượng của ngành AI tại Trung Quốc. Đây là một minh chứng cho nỗ lực không ngừng nghỉ nhằm rút ngắn khoảng cách với Mỹ. Hệ quả là, các doanh nghiệp công nghệ hàng đầu như OpenAI và Google phải liên tục nâng cao chất lượng sản phẩm để giữ vững vị thế cạnh tranh.
Người dùng, đặc biệt tại các nước phương Tây, thường tỏ ra thận trọng trước việc chấp nhận mô hình AI dù mạnh mẽ và tiết kiệm. Mối quan tâm lớn nhất liên quan đến vấn đề bảo mật và khả năng kiểm duyệt. Do đó, mặc dù GLM-4.5 mang đến những đột phá công nghệ ấn tượng, nhưng vẫn chưa chắc đã đủ để trở thành một giải pháp đáng tin cậy và an toàn cho cộng đồng.
