Lao động Việt được trả lương bằng tài sản ảo
Trong buổi thảo luận về việc xây dựng khung pháp lý cho tài sản ảo và nhà cung cấp tài sản ảo vào ngày 24/4, ông Đỗ Việt Cường, Chánh thanh tra Giám sát Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Thừa Thiên Huế đã chia sẻ quan điểm cá nhân rằng sự quan tâm đến hoạt động phòng chống rửa tiền trên tài sản ảo đã tăng cao theo thời gian. Ông nhấn mạnh rằng từ việc chống rửa tiền, chúng ta cần mở rộng phạm vi để chống tài trợ cho khủng bố và ngăn chặn sự phổ biến vũ khí, hủy diệt.
Theo ông Cường, khi có tài sản ảo (VA) thì tự nhiên sẽ có các nhà cung cấp dịch vụ tài sản ảo (VASP). Tuy nhiên, ở nhiều quốc gia nhỏ, đặc biệt là các quốc gia nằm trong danh sách xám của FATF (Lực lượng đặc nhiệm tài chính về chống rửa tiền) như Việt Nam, khía cạnh pháp lý liên quan đến tài sản ảo vẫn còn rất mơ hồ và chưa đạt chuẩn quốc tế.
Trong khi đó, Phó Chủ tịch thường trực của Hiệp hội Blockchain Việt Nam (VBA), ông Phan Đức Trung, đã chỉ ra rằng theo khảo sát của Hội đồng Đại Tây Dương trên 60 quốc gia, có 32/60 quốc gia coi tài sản ảo và nhà cung cấp tài sản ảo là dịch vụ tài sản ảo là hợp pháp; 19 quốc gia cấm một phần và 8 quốc gia cấm toàn bộ. Tổ chức này phân chia khung pháp lý cho VA, VASP gồm 4 yếu tố cơ bản: Thuế; chống tài trợ rửa tiền (chống tài trợ khủng bố); bảo vệ người tiêu dùng; cấp phép.
Theo thống kê mới nhất từ ứng dụng Crypto Crunch, Việt Nam hiện đứng ở vị trí thứ ba trên thế giới về giao dịch tiền số, sau Ấn Độ và Mỹ, với khoảng 26 triệu người sở hữu tiền ảo.
Theo Phó Chủ tịch thường trực VBA, đáng chú ý là hiện nay có nhiều lao động Việt Nam đang làm việc cho các tổ chức quốc tế và nhận lương bằng tài sản ảo.
Theo dữ liệu từ Triple-A (Singapore) về thị trường lao động tự do tại Việt Nam, có đến 85% lao động tự do sử dụng tài sản ảo, trong đó 35% chấp nhận thanh toán bằng tài sản ảo. 57% trong số họ đang hoạt động trên thị trường tài chính Việt Nam. Theo thống kê của Đại học Fulbright, nền kinh tế ngầm tại Việt Nam vào năm 2018 chiếm 25-30% GDP.
Theo quan điểm của VASP, ông Lê Hoài Nam, người sáng lập Hold Station, cho rằng người Việt rất đam mê công nghệ và những điều mới mẻ. Vì vậy, dưới góc độ của một VASP, ông Nam mong muốn Việt Nam hợp pháp hóa VA, trở thành địa chỉ cung cấp dịch vụ và bảo vệ cho các nhà đầu tư VA.
Do thực tế, đa số các nhà đầu tư tài sản ảo thiếu kiến thức chuyên môn, chỉ học hỏi thông qua các phương tiện truyền thông và mạng xã hội như YouTube, Facebook, TikTok trước khi đưa ra quyết định đầu tư không chính xác. Vì vậy, ông Nam mong muốn hệ thống pháp luật sẽ thiết lập các quy định bảo vệ nhà đầu tư và người sử dụng tài sản ảo.
Cần hoàn thiện pháp lý về tài sản ảo
Theo quan điểm cá nhân, ông Đỗ Việt Cường, Chánh thanh tra Giám sát Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Thừa Thiên Huế đồng tình với VASP Lê Hoài Nam. Bởi vì, tài sản ảo không còn là xu hướng mà nó đang tồn tại và sẽ phát triển liên tục cùng xã hội không chỉ ở Việt Nam mà còn trên toàn thế giới.
Ông Cường tiếp tục cho biết rằng, việc người lao động Việt Nam làm việc cho nước ngoài và nhận được trả bằng tài sản ảo là hoàn toàn có thực. Điều này xảy ra vì họ không nhận được tiền mặt mà được trả qua công nghệ. Do đó, người lao động Việt cần tìm cách chuyển đổi tài sản ảo thành giá trị thực để sử dụng trong cuộc sống hằng ngày. Tuy nhiên, việc thanh toán này không thông qua các kênh thanh toán truyền thống, mà thông qua các phương thức thanh toán khác nhau.
Nếu chúng ta không cẩn thận và nhanh chóng nghiên cứu các biện pháp quản lý tài sản ảo, thì nhiều nhà đầu tư sẽ không được bảo vệ, trong khi đó một số đối tượng xấu sẽ tận dụng để chiếm đoạt tài sản ảo để phục vụ mục đích xấu, gây ảnh hưởng đến an ninh quốc gia.
Theo ông Cường, hiện tại tại Việt Nam vẫn chưa có thuật ngữ đề cập đến tài sản ảo trong pháp luật nên pháp luật không cấm, nhưng cũng có nghĩa là tài sản ảo không được bảo vệ. Điều này đang là một trong những hạn chế trong hệ thống pháp luật.
Hiện nay, có nhiều lao động trong và ngoài nước đều sở hữu tài sản ảo. Nếu chúng ta không cẩn thận và nhanh chóng nghiên cứu chế tài để quản lý tài sản ảo, thì nhiều nhà đầu tư sẽ không được bảo vệ. Nhìn xa hơn, một số người sẽ lợi dụng để chiếm đoạt tài sản ảo để thực hiện các hành động xấu, ảnh hưởng đến an ninh quốc gia...