Theo thông tin từ Tổng cục Hải quan, thị trường camera giám sát tại Việt Nam đang hoạt động có khoảng 10-15 triệu thiết bị. Tuy nhiên, dự đoán thị trường sẽ cần từ 100 đến 150 triệu camera. Điều này đồng nghĩa với việc số camera hiện có chỉ đáp ứng khoảng 10-15% nhu cầu của thị trường.
Camera giám sát không chỉ được áp dụng ở các gia đình mà còn là một phần không thể thiếu trong hệ thống Chính phủ điện tử, chính quyền số và thành phố thông minh, hỗ trợ theo dõi giao thông, đảm bảo an ninh trật tự...
Buổi seminar về "Tiêu chuẩn an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát" do Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) tổ chức đã diễn ra vào ngày 22/5/2024, cho biết rằng, tại Việt Nam, có đến 90% camera giám sát được nhập khẩu từ Trung Quốc thông qua cả con đường chính ngạch và tiểu ngạch. Đặc biệt, có một số loại camera hoạt động trên hệ thống đám mây, kết nối với máy chủ đặt tại Trung Quốc và người dùng tại Việt Nam cần phải thông qua máy chủ này trước khi có thể truy cập vào camera của mình.
Không chỉ ở Việt Nam, Trung Quốc cũng đang chiếm lĩnh thị trường camera giám sát trên toàn cầu. Theo công ty nghiên cứu thị trường Custom Market Insights, các công ty Trung Quốc như Hikvision, Dahua hay Zhejiang Uniview Technologies đều đứng đầu trong lĩnh vực camera an ninh, giám sát trên toàn thế giới.
Việc giám sát được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như sản xuất, ngân hàng, dịch vụ tài chính, vận tải và bán lẻ. Đáng chú ý, camera giám sát đang được sử dụng phổ biến trong các hộ gia đình.
Thực tế, chiếc camera dường như đơn giản và nhỏ gọn, nhưng thực ra đó là một thiết bị phức tạp bao gồm phần quang, phát sóng Wi-Fi và mạng LAN. Với 2 giao diện mạng này, camera có khả năng thu thập thông tin. Một camera được đặt trong nhà, sẽ tương tự như một máy tính với hệ điều hành, khả năng ghi âm và hình ảnh. Vì vậy, nếu mắc phải lỗ hổng bảo mật, camera có thể khiến thông tin bị rò rỉ.
Cách dễ nhận biết camera trong nhà bị hack bao gồm: Tiếng ồn lạ phát ra từ camera, góc quay camera bị thay đổi, đèn LED trên camera nhấp nháy, camera tự kích hoạt sau khi đã tắt, các cài đặt camera bị thay đổi, không truy cập được vào camera mặc dù đã nhập đúng mật khẩu, lưu lượng dữ liệu di động hoặc lưu lượng truy cập mạng thay đổi không bình thường.
Theo quy định, để bảo vệ camera giám sát, việc cần thực hiện là bảo mật mạng Internet mà camera được kết nối, thiết lập mật khẩu mạnh đảm bảo an ninh cho hệ thống camera giám sát và đảm bảo bảo mật cho camera giám sát bằng cách chỉ phân phối xem trong mạng LAN nội bộ.
Hiện tại, việc trao đổi thông tin an toàn giữa Cục An toàn thông tin và các doanh nghiệp, chuyên gia đang được thúc đẩy để xác lập 'Tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia về yêu cầu cơ bản về an ninh thông tin mạng cho thiết bị camera giám sát'. Dự kiến tiêu chuẩn sẽ được công bố vào năm 2024.
Khi có tiêu chuẩn được đề ra, các camera được sản xuất tại Việt Nam cũng như camera nhập khẩu vào Việt Nam từ nước ngoài sẽ phải trải qua quá trình kiểm định, đánh giá và nhận chứng nhận đủ tiêu chuẩn, để đảm bảo tuân thủ các yêu cầu mới và đưa ra thị trường để phục vụ người tiêu dùng tại Việt Nam.
Mặc dù việc tuân thủ các yêu cầu trong bộ tiêu chí mới vừa được công bố không bắt buộc, tuy nhiên, Cục An toàn thông tin vẫn khuyến cáo để bảo vệ thông tin, dữ liệu của mình; các tổ chức, cá nhân cần xem xét, lập kế hoạch để thay thế camera không an toàn kịp thời. Đặc biệt, đối với những camera được đánh giá có nguy cơ cao, người dùng cần có kế hoạch thay thế sớm nhất có thể.
