Khi nhắc đến những chiếc máy tính đầu tiên, hình ảnh thường hiện lên là những thiết bị cơ học nặng nề hoặc hệ thống bóng đèn chân không phức tạp. Tuy nhiên, vào thập niên 1930, một nhà khoa học Liên Xô đã có một bước đột phá thú vị. Ông đã phát minh ra một cỗ máy tính chạy bằng nước, tạo nên một kiệt tác công nghệ độc đáo và khác biệt hoàn toàn so với những gì mà chúng ta đã biết. Kỳ vọng rằng phát minh này sẽ mở ra một trang mới cho lĩnh vực điện toán, kết hợp giữa khoa học và nghệ thuật.
Vladimir Lukyanov, một nhà sáng chế vĩ đại, đã giới thiệu một phát minh đáng chú ý mang tên "Water Integrator". Khác với các máy tính số hiện đại, sản phẩm này là một máy tính analog độc đáo. Thiết bị được phát triển với mục tiêu giải quyết các phương trình vi phân riêng phần, một thử thách đặc biệt khó khăn trong thời kỳ đó. Phát minh của Lukyanov không chỉ mở ra hướng đi mới trong toán học mà còn đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lĩnh vực công nghệ tính toán.
Hệ thống của Lukyanov không sử dụng điện hay mạch điện truyền thống. Thay vào đó, nó bao gồm một mạng lưới bể chứa, ống thủy tinh và các máy bơm được liên kết chặt chẽ. Cách thức hoạt động của nó dựa trên một phát hiện độc đáo, cho thấy sự tương đồng đáng kinh ngạc giữa dòng nước chảy trong ống và quy luật phân bổ nhiệt trong vật liệu rắn. Khám phá này đã mở ra những ứng dụng mới đáng chú ý trong lĩnh vực công nghệ.
Lukyanov đã phát triển một phương pháp mô phỏng quy trình nhiệt phức tạp qua việc điều chỉnh dòng chảy. Kết quả của nghiên cứu này thể hiện qua mức nước trong các ống đo, được ghi nhận với độ chính xác đến từng phần nhỏ của milimet. Ban đầu, thiết bị này được thiết kế để giải quyết vấn đề nứt vỡ bê tông trong các công trình xây dựng quy mô lớn. Tuy nhiên, ứng dụng của nó đã nhanh chóng được mở rộng sang nhiều lĩnh vực khác.
Water Integrator là một đột phá công nghệ đã nhanh chóng khẳng định vị thế của mình trong nhiều ngành nghề khác nhau. Từ địa chất đến luyện kim, từ vật lý nhiệt cho đến kỹ thuật tên lửa, thiết bị này đã chứng tỏ sự đa dụng và hiệu quả. Nó đóng vai trò quyết định trong việc thiết kế và xây dựng các công trình lớn của Liên Xô, bao gồm kênh đào Karakum vào thập niên 1940 và tuyến đường sắt Baikal-Amur vào thập niên 1970. Những thành tựu này không chỉ thể hiện khả năng vượt trội của Water Integrator mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển của các công trình hạ tầng trọng điểm.
Điều thú vị là những chiếc máy tính hoạt động bằng nước này vẫn được sử dụng cho các dự án mô hình hóa quy mô lớn tại Liên Xô cho đến tận những năm 1980. Điều này diễn ra trong bối cảnh kỷ nguyên kỹ thuật số đã bắt đầu từ lâu.
Water Integrator của Lukyanov hiện đang được công nhận như một phần quan trọng trong di sản lịch sử máy tính. Đây là minh chứng cho sự sáng tạo vô hạn của con người trong việc khai thác tài nguyên hiện có để giải quyết những thách thức phức tạp. Một trong những phiên bản gốc của cỗ máy này vẫn đang được trưng bày tại Bảo tàng Bách khoa Moscow, thu hút sự chú ý của nhiều người yêu công nghệ và lịch sử.
