Sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử và việc thanh toán không tiếp xúc đã làm cho thẻ thanh toán quốc tế trở thành một công cụ không thể thiếu trong các giao dịch hàng ngày. Tuy nhiên, điều này cũng đi kèm với những rủi ro tiềm ẩn mà không phải ai cũng nhận thức rõ. Một trong những hành động phổ biến nhưng cực kỳ nguy hiểm là việc khoe thẻ ngân hàng trên các nền tảng mạng xã hội.
Ngày càng có nhiều trường hợp người dùng tại Việt Nam gặp phải việc thông tin thẻ thanh toán quốc tế bị đánh cắp và mất tiền một cách vô lý. Những tình huống này thường xảy ra do sự thiếu cẩn trọng trong việc bảo quản thông tin cá nhân, đặc biệt là qua các phương thức thanh toán trực tuyến không đảm bảo.
Để tránh trở thành nạn nhân tiếp theo của tội phạm mạng, việc tăng cường nhận thức và cẩn trọng trong việc sử dụng thẻ là điều cần thiết trước tình hình hiện tại.
Nguy cơ tiềm ẩn
Trong xã hội hiện đại, việc khoe thành tựu cá nhân trên mạng xã hội là điều không hiếm gặp. Tuy nhiên, nếu khoe ảnh của một chiếc thẻ thanh toán thì nó không chỉ thu hút sự chú ý mà còn thu hút cả những ánh mắt không mong muốn. Mạng xã hội, giống như một không gian công cộng, nơi thông tin có thể dễ dàng bị sao chép và lạm dụng.
Các sự kiện liên quan đến việc mất tiền thông qua thẻ thanh toán không còn xa lạ. Thông tin trên thẻ bị tiết lộ từ những hình ảnh được đăng tải trực tuyến, đặc biệt là số thẻ và ngày hết hạn, đã trở thành chìa khóa mở cửa cho các giao dịch gian lận. Kỹ thuật "brute force" còn có thể giải mã cả mã CVC/CVV chỉ trong thời gian ngắn, làm tăng nguy cơ mất tiền trở nên hiện hữu hơn bao giờ hết.
Khi lướt qua mạng xã hội, ta thường thấy những bài viết khoe thẻ thanh toán như vậy không phải là hiếm. Trong cả ba trường hợp trên, thông tin về số thẻ, tên chủ thẻ và ngày hết hạn đều được công khai, nhưng ảnh chụp màn hình đã được làm mờ để che giấu thông tin này.
Ngay cả khi sử dụng thẻ thanh toán quốc tế, không yêu cầu nhập mã PIN hay OTP, thẻ nội địa ATM cũng có nguy cơ bị "hack" nếu thông tin thẻ bị lộ. Ví dụ, việc mất trộm hơn 40 triệu đồng của một người dùng Facebook thông qua thẻ nội địa Napas đã gây lo ngại về vấn đề bảo mật cho nhiều người.
Hậu quả của việc này không chỉ dừng lại ở việc mất tiền trong tài khoản, mà còn gây ảnh hưởng đến tín dụng, danh tiếng cá nhân và gây ra những rắc rối pháp lý không cần thiết. Đối với nhiều người, việc giải quyết những vấn đề này còn tỏ ra khó khăn và mệt mỏi hơn việc mất tiền.
Không nên để đến khi "mất bò mới lo làm chuồng". Khi đã bị tin tặc xâm nhập, khả năng bạn được hoàn lại tiền rất thấp, và nếu có, cũng phải đợi ngân hàng tra soát trong một khoảng thời gian rất lâu, từ 45 - 60 ngày làm việc.
Cách phòng tránh
Phòng tránh bệnh tốt hơn chữa bệnh, và việc bảo vệ thông tin thẻ thanh toán cũng không khác biệt. Các biện pháp đơn giản như không chia sẻ thông tin thẻ trên internet, che giấu mã CVC/CVV, đăng ký dịch vụ thông báo giao dịch qua tin nhắn SMS hoặc email, ký tên phía sau thẻ, và chỉ sử dụng thẻ trên các trang web đáng tin cậy đã được kiểm chứng là hiệu quả trong việc giảm thiểu rủi ro. Ngoài ra, người dùng cũng có thể thiết lập hạn mức chi tiêu tối thiểu hoặc thậm chí khóa thẻ khi không sử dụng để phòng tránh trường hợp bị tin tặc "hack" mất tiền.
Để giảm thiểu nguy cơ khi sử dụng thẻ thanh toán quốc tế, người dùng cần thực hiện nhiều biện pháp bảo mật.
Việc không tiết lộ thông tin thẻ là quy tắc cơ bản và vô cùng quan trọng. Người dùng không nên chụp ảnh thẻ hoặc chia sẻ số thẻ, ngày hết hạn và mã CVC/CVV trên bất kỳ kênh truyền thông nào.
Bảo mật mã CVC/CVV đòi hỏi che giấu hoặc xoá số CVC/CVV trên mặt sau của thẻ và chỉ lưu trữ nó ở một nơi an toàn, không thể truy cập từ internet.
Dịch vụ thông báo giao dịch cho phép khách hàng đăng ký nhận thông báo qua tin nhắn SMS hoặc email mỗi khi có giao dịch từ tài khoản, giúp khách hàng có thể nắm bắt kịp thời những hoạt động bất thường.
Việc ký tên trên thẻ làm cho nhân viên cửa hàng có thể so sánh chữ ký trên thẻ với chữ ký trên biên lai khi thực hiện giao dịch.
Không giao thẻ cho bất kỳ ai: Nhiều người thường có thói quen khi thanh toán trong quá trình ăn uống, họ đưa thẻ cho nhân viên để quẹt. Tuyệt đối không nên làm điều này, thay vào đó, bạn nên yêu cầu nhân viên mang máy quẹt thẻ (máy POS) đến chỗ bạn để bạn tự tay quẹt thẻ.
Hãy sử dụng thẻ tại các trang web đáng tin cậy để tránh việc nhập thông tin thẻ vào những trang web không đảm bảo đủ biện pháp bảo mật.
Đặt hạn mức giao dịch là việc giới hạn số tiền tối đa có thể thực hiện giao dịch trong một khoảng thời gian nhất định, nhằm giảm thiểu tổn thất trong trường hợp thông tin thẻ bị đánh cắp.
Hiện nay, hầu hết các ngân hàng đều cung cấp khả năng khoá và mở khoá thẻ tạm thời thông qua ứng dụng di động hoặc trực tuyến khi không sử dụng.
Khi phát hiện có dấu hiệu bất thường, hãy đáp ứng nhanh bằng cách khoá thẻ ngay lập tức và liên hệ với ngân hàng phát hành nếu phát hiện giao dịch đáng ngờ.
Không thể phủ nhận những ưu điểm mà thẻ thanh toán quốc tế mang lại trong cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, cùng với sự tiện lợi đó là trách nhiệm phải bảo vệ thông tin cá nhân khỏi những rủi ro tiềm ẩn. Sự cảnh giác và các biện pháp an ninh thông tin là yếu tố quan trọng để sử dụng thẻ một cách an toàn và thông minh.
