Theo SciTech Daily, một nhóm nghiên cứu từ Đại học Bern (Thụy Sĩ) đã áp dụng phương pháp đo lượng carbon phóng xạ tăng đột biến trong vòng cây do tác động của tia vũ trụ để xác định thời điểm tồn tại của một khu định cư Hy Lạp thời tiền sử vào hơn 7.000 năm trước.
Phương pháp tiên tiến này đã hứa hẹn mở ra cánh cửa cho việc xác định niên đại chính xác tại nhiều địa điểm khảo cổ khác ở khu vực Đông Nam Âu.
Ngôi làng ở Hy Lạp được nhắc đến - được biết đến với tên gọi Dispilio - đã được phát hiện từ lâu và cung cấp bằng chứng về một trong những khu định cư nông nghiệp cổ xưa nhất trong vùng.
Từ khi nào những người dân ở đây bắt đầu áp dụng phương pháp canh tác nông nghiệp như chúng ta thường thấy hiện nay, vẫn là một điều bí ẩn đầy hấp dẫn.
Tại châu Âu, có những nơi có thể xác định được bằng niên đại vòng cây, đã cho thấy sự biến đổi của mô hình khí hậu, nhưng không phải tất cả đều như vậy, theo Andrej Maczkowski, một tác giả chính từ Viện Khoa học khảo cổ học của Đại học Bern.
Chớ có, vòng cây còn có khả năng ghi lại đồng vị carbon 14C từ tia vũ trụ. Cây sẽ hấp thụ 14C này khi còn sống và không hấp thụ nữa khi chết.
Khám phá những vòng cây "đầy nước" của loại cây này và nghiên cứu về quy trình phân hủy của chúng theo thời gian có thể giúp xác định thời điểm mà tia vũ trụ chiếu vào Trái Đất.
So sánh với tuổi đời của cây và cách sử dụng trong các công trình gỗ, chúng ta sẽ xác định được tuổi đời của khu định cư.
Đội nghiên cứu từ dự án EXPLO, mà có sự dẫn đầu từ Đại học Bern, đã phân tích thành công 787 mảnh gỗ từ địa điểm khảo cổ Dispilio trên Hồ Orestida ở miền Bắc Hy Lạp để thiết lập niên đại vòng tăng trưởng hàng năm kéo dài 303 năm, kết thúc vào năm 5140 trước Công nguyên.
Các giai đoạn định cư đã được xác định cho thấy các hoạt động xây dựng nhà khác nhau trong suốt hơn 188 năm, từ năm 5328 đến 5140 trước Công nguyên.
Căn cứ vào các thông tin này là một sự kiện thay đổi địa chất quan trọng - do ảnh hưởng của các tia vũ trụ - vào năm 5259 trước Công nguyên.
Chúng tôi mong rằng các niên đại khác trong khu vực từ thời kỳ này trở đi sẽ được kết nối một cách nhanh chóng với Niên đại Dispilio. Điều này sẽ mở ra cơ hội nghiên cứu niên đại học của vùng Nam Balkan - các tác giả cho biết.
Các cư dân ở Balkan sở hữu các khu định cư bên bờ hồ có niên đại lớn nhất ở châu Âu, với thời gian tồn tại chỉ sau năm 6000 TCN. Khu vực này đã đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của nông nghiệp tại châu Âu thời Tiền sử, góp phần vào sự hình thành của văn minh hiện đại.