Theo định vị tại TP HCM bằng công cụ của trang Time and Date, số lượng sao băng đêm cực đại của các trận mưa sao băng trong năm Giáp Thìn mà người Việt Nam có cơ hội chiêm ngưỡng sẽ có sự chênh lệch khá lớn.
Trong đêm cực đại của trận mạnh nhất, bạn sẽ có thể quan sát được tới 150 đám sao băng mỗi giờ. Trong khi đó, trận yếu nhất chỉ có 5 đám sao băng mỗi giờ.
1. "Bản giao hưởng" Lyrids
Mưa sao băng Lyrids có nguồn gốc từ đuôi của sao chổi Thatchet, nhưng lại xuất hiện từ chòm sao Thiên Cầm (Lyra). Dự kiến, vào thời điểm cực đại, vào tối ngày 22 và rạng sáng ngày 23-4, khoảng 18 ngôi sao băng sẽ rơi xuống.
Lyrids là một hiện tượng thiên văn có thể được quan sát trên cả hai bán cầu từ ngày 14 đến 30 tháng 4.
2. Eta Aquarids từ Halley
Đây là một trong hai trận mưa sao băng được tạo ra bởi sao chổi Halley nổi tiếng và có vẻ như chúng tuôn ra từ chòm sao Bảo Bình (Aquarius) từ ngày 19-4 đến 28-5, có thể thấy ở cả hai bán cầu.
Theo giờ Việt Nam, đêm cực đại với 50 ngôi sao băng mỗi giờ sẽ diễn ra vào đêm ngày 5 và rạng sáng ngày 6-5.
3. "Á quân" Perseids
Ngôi sao Anh Tiên, được lấy cảm hứng từ chàng dũng sĩ trong truyền thuyết Hy Lạp Perseus, sẽ mang đến cho chúng ta mưa sao băng Perseids vào đêm 12 và rạng sáng 13-8. Trong khoảng thời gian đó, chúng ta sẽ được chứng kiến tới 100 sao băng rơi mỗi giờ trên bầu trời Trái Đất.
Perseids có khả năng quan sát tốt nhất ở Bắc bán cầu từ ngày 17 tháng 1 đến 24 tháng 8 và xuất phát từ sao chổi 109P/Swift-Tuttle.
Mưa sao băng Perseids - Ảnh: VIỆN VẬT LÝ OPAVA
4. "Rồng trời" phun lửa Draconids
Thật đáng tiếc khi trận mưa sao băng từ chòm sao Thiên Long - con giáp của năm nay - lại là trận mưa sao băng yếu nhất với chỉ có 5 ngôi sao băng xuất hiện mỗi giờ trong đêm ngày 8 và rạng sáng ngày 9-10, cũng là đêm cực đại.
Draconids có xuất xứ từ sao chổi 21P/Giacobini-Zinner và thường được quan sát tốt nhất ở Bắc bán cầu vào khoảng từ ngày 6 đến ngày 10 tháng 10.
5. Orionids: Halley trở lại
Trận mưa sao băng thứ hai từ Halley dự kiến sẽ xuất hiện từ phía chòm sao Lạp Hộ (Orion) trong khoảng thời gian từ ngày 2 đến 10-10, tuy nhiên lượng sao băng sẽ ít hơn so với trận trước một chút.
Đêm cao điểm xảy ra vào tối ngày 21 và rạng sáng ngày 22-10 theo giờ Việt Nam, với mỗi giờ xuất hiện khoảng 20 sao băng. Orionids cũng có thể được quan sát ở cả hai bán cầu.
Một trận mưa sao băng đã xảy ra tại Công viên Quốc gia Joshua Tree (Mỹ) - Hình ảnh: NASA.
6. Sư tử trời Leonids
Sự rơi xuống từ chòm sao Sư Tử (Leo), Leonids có thể được quan sát trên cả hai bán cầu từ ngày 6 đến 30-11. Nguồn gốc của chúng cũng xuất phát từ sao chổi, được đặt tên là 55P/Tempel-Tuttle.
Dường như cái tên Leonids mang theo một sức mạnh mạnh mẽ, nhưng Leonids cũng có sự "nhẹ nhàng" tương tự Draconids. Điều này bởi vì số lượng sao băng tối đa chỉ có 10 ngôi sao băng mỗi giờ. Bạn có thể quan sát chúng vào tối ngày 17 và sáng sớm ngày 18-11.
7. Siêu mưa sao băng Geminids
Mưa sao băng Geminids không rơi từ sao chổi như dự kiến, mà thực tế nó có nguồn gốc từ tiểu hành tinh 3200 Phaethon.
Tại sao 3200 Phaethon có đuôi và tạo ra mưa sao băng là một câu hỏi đang được các nhà khoa học tìm kiếm câu trả lời. Trong số các giả thuyết, giả thuyết về một vụ va chạm cổ đại được ủng hộ nhiều nhất.
3200 Phaethon, một tiểu hành tinh, đã tạo ra hiện tượng siêu mưa sao băng. Hình ảnh này được tạo ra bởi NASA.
Vào đêm cực đại tối 13, rạng sáng 14-12, từ Việt Nam, bạn có thể thấy được 150 sao băng mỗi giờ. Bạn cũng có thể quan sát được từ cả hai bán cầu từ ngày 4 đến 20-12.
8. Gấu con Ursids
Ursids, một hiện tượng thiên văn phun ra từ chòm Tiểu Hùng (Ursa Minor), sẽ đạt đến cực điểm vào đêm 22, rạng sáng 23-12 với tần suất khoảng 10 ngôi sao băng mỗi giờ.
Ngoài ra, bạn cũng có thể quan sát hiện tượng mưa sao băng từ sao chổi 8P/Tuttle này ở Bắc bán cầu từ ngày 17 đến 26-12.
9. "Kẻ kỳ quái thứ hai" và Quadrantids
Quadrantids cũng là một loại sao băng được hình thành từ tiểu hành tinh 2003 EH1. Mặc dù chưa nhận được sự chú ý như 3200 Phaethon, nhưng việc nó xuất phát từ một tiểu hành tinh vẫn là điều đáng ngạc nhiên.
Bên cạnh đó, mưa sao băng này có một số phận không chắc chắn: Quadrantids được đặt theo tên chòm sao Quadrans Muralis, nhưng từ năm 1922, Liên minh Thiên văn quốc tế (IAU) đã loại bỏ tên chòm sao này.
Tuy nhiên, bạn cũng có thể nhìn về phía chòm sao Mục Phu (Bootes) để tìm kiếm nó từ ngày 28-12-2024 đến 12-1-2025 tại khu vực Bắc bán cầu.
Đêm đỉnh điểm của trận mưa sao băng cuối cùng trong năm Giáp Thìn sẽ diễn ra vào tối ngày 3 và kéo dài đến rạng sáng ngày 4-1-2025.
